موزه هنرهای سنتی و رشتی دوزی گیلان پذیرای آثار فاخر هنرمندان

به گزارش ایرنا، فرزاد رشیدی گفت: ایجاد ٣ موزه تخصصی با هدف توسعه این موزه ها در راستای حفظ هویت میراثی در سال ۱۴۰۰ برنامه ریزی شده که ایجاد موزه هنرهای سنتی و صنایع دستی یکی از آن سه موزه است.
وی خاطرنشان کرد: اگر چه ایجاد موزه تخصصی برای امسال برنامه ریزی شده اما با توجه به ظرفیت های غنی استان در این حوزه، ایجاد ۴ موزه به ثمر خواهد نشست که تاکنون موزه مردم شناسی و چادرشب بافی قاسم آباد، موزه عشایر و شال بافی رضوانشهر ایجاد شده و دو موزه رشتی دوزی و حصیربافی فشتکه خمام در حال ایجاد است.
معاون هنرهای سنتی و صنایع دستی گیلان گفت: تاکنون ۳۰۰ میلیون ریال اعتبار برای خرید آثار دارای مهر اصالت هنرمندان صنایع دستی استان جذب و برخی از آثار مرتبط از موزه های کشور در حال جمع آوری است.
رشیدی گفت: آن دسته از هنرمندانی که مایل به اهدای آثار فاخر خود در حوزه های یاد شده هستند تا ۶ آبان ماه می توانند به واحد توسعه و ترویج معاونت صنایع دستی استان مراجعه، یا با شماره ۰۱۳۳۳۶۱۸۴۵۶ داخلی ۱۴۳ تماس بگیرند.
معاون هنرهای سنتی و صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گیلان اظهار کرد: صنایع بومی و دستی هر سرزمینی بدون شک یکی از افتخارات آن ملت است، زیرا ریشه های عمیق و استواری در اعتقادات، آداب، عادات، رسوم، سنن و در مجموع فرهنگ معنوی جامعه دارد و نمایشگر فرهنگ و تمدن اقوام بوده است.
رشیدی با بیان اینکه ۳۱ اثر صنایع دستی و هنرهای سنتی استان طی۱۰ سال اخیر مهر اصالت دریافت کرده اند افزود: تلاش شده برنامه محور کار کنیم و در این زمینه سیاست کشورهای موفق در حوزه صنایع دستی را مورد بررسی قرار دادیم؛ رویکرد کلان ما استفاده از ظرفیت سمن ها و دغدغه مندان فرهنگی است.
وی اظهار کرد: بر همین اساس فرآیند هایی جزو تاکتیک های این معاونت طی یک پروسه پنج ساله تعریف شد؛این فرآیندها شامل مشارکت، تمایز و هویت بخشی میراثی، برند سازی در سطح جهانی، برند سازی در سطح ملی، ترویج، آموزش و حفاظت از صنایع دستی استفاده از ظرفیت گردشگری برای توسعه صنایع دستی و بازرگانی و صادرات است.
صنایع دستی، سفیران فرهنگی یک سرزمین به شمار می آیند و امروز پس از ثبت جهانی چادرشب بافی قاسم آباد رودسر و نیز فشتکه خمام بعنوان روستای ملی حصیر بافی، رشت؛ بعنوان شهر ملی رشتی دوزی ثبت شد.
رشتی دوزی که قدمت آن را یادها ثبت نکرده، قلابدوزی نام داشت و به گفته استاد بی پناه از استادان مسلم این رشته نام (رشتی دوزی) از زمانی روان شد که فردی به نام حسین رشتی طرحی زد و نام خود بر آن حک کرد و آن اثر به دست مولفی رسید و در کتابی به چاپ رسید و از آن پس به رشتی دوزی شهرت یافت؛ نمونه بسیار ارزشمند رشتی دوزی، چادر مربوط به محمد شاه قاجار است که اکنون در موزه هنر کلیولند آمریکا نگهداری می شود.
رشتی دوزی (قلاب دوزی رشت) یکی از رو دوزی‌های سنتی ایران و از صنایع دستی گیلان است که در فهرست آثار ملی ایران - میراث فرهنگی ناملموس (معنوی) به ثبت رسیده‌است؛ در این کار زمینه پارچه به وسیله نخ‌های ابریشمین رنگین به گونه‌ای بسیار زیبا و چشم نواز تزئین می‌شود.
دی ماه ۹۹مراسم اعطای گواهی‌نامه ثبت ملی روستاها و شهرهای صنایع‌دستی ایران به چهار روستا و شهر رشت توسط وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در کاخ‌موزه نیاوران برگزار شد.
در این مراسم شهر رشت به عنوان شهر ملی هنرهای سنتی ایران با محوریت رشتی‌دوزی، روستای ارده شهرستان رضوانشهر با محوریت شال‌بافی، روستای جیرده شهرستان شفت با محوریت سفالگری سنتی، روستای عنبران‌ محله شهرستان آستارا با محوریت گلیم‌بافی و روستای شالما شهرستان ماسال با محوریت چوب‌تراشی موفق به دریافت گواهی‌نامه ملی شدند.
قدیمی ترین نمونه های رشتی دوزی جدا از مجموعه های خصوصی در موزه آستان قدس رضوی و موزه هنرهای تزئینی ایران نگهداری می شود؛ مرکز عمده قلاب دوزی در گیلان شهرهای رشت و لاهیجان است که به سبب شهرتی که در رشت داشته، رشتی دوزی نیز نامیده می‌شود و زمانی آن را گلدوزی نیز می‌نامیدند.
تاریخچه دقیقی از قلاب دوزی در گیلان در دسترس نیست؛ داده های باستان‌شناسی حاکی از سابقه تاریخی قلاب دوزی در منطقه گیلان است و در کشف های باستان شناسی در لولمان گیلان، قطعاتی از قلاب دوزی و ملیله‌دوزی به ‌دست آمده که پژوهشگران آن را متعلق به دوره هخامنشیان می‌دانند.
در گذشته، رشتی دوزی حرفه ای مردانه بود اما در سال های اخیر بانوان گیلانی چنان در این رشته پیشرفت کردند که گوی سبقت را از مردان ربودند تا آنجا که عالیه صادقی بانوی هنرمند گیلانی توانست با سوزن دوزی های بدیعش، مهر اصالت و نشان عالی یونسکو را از آن خود کند.
بالغ بر ۲۴ هزار هنرمند صنایع دستی در بیش از ۸۰ رشته در گیلان فعالیت می‌کنند و ۶۴ محصول از اقلام صنایع دستی استان نشان مرغوبیت و شش کالا نشان یونسکو دریافت کرده‌ اند؛ این محصولات شامل رشتی دوزی، لباس محلی، چادرشب بافی، خراطی، چوب تراشی، گره چینی، نازک کاری، منبت و معرق چوب، حصیربافی، بامبوبافی، مرواربافی، سفالگری، کاشی معرق، مینای خانه بندی، چلنگری، قلمزنی، گلیم بافی، جاجیم بافی، شال بافی، نمد مالی، جوراب بافی، عروسک بافی و قلاب بافی از هنرهای سنتی و صنایع دستی گیلان است.