فرصت طلایی ایران در سومین رویداد بزرگ جهان

به‌گزارش ایران، رویدادی که اپیدمی کرونا در سال ۲۰۲۰ مجال برگزاری آن را نداد و یک سال به تأخیر انداخت و به ایران این فرصت را داد که خودش را برای حضور پرقدرت در کشور همسایه‌اش آماده کند اما ایران چقدر برای حضور در این رویداد آماده‌ است؟ حالا که شواهد و قراین نشان از آن دارد که گردشگری دارد از زیر رکود عذاب آور کمر راست می‌کند و می‌خواهد ورشکستی دوساله‌اش را جبران کند، ما در چه نقطه‌ای ایستاده‌ایم؟ آیا در بزرگ‌ترین رویداد جهان بعد از المپیک و جام جهانی فوتبال می‌توانیم خودی نشان دهیم. پس به سراغ «محسن حاجی‌سعید» رئیس کانون راهنمایان گردشگری کشور رفتیم تا از حال و احوالات امروز گردشگری ایران جویا شویم و اینکه برای ما از این نقطه خاص و موقعیت مهمی که اکنون در آن قرار گرفته ایم، بگوید. حاجی‌سعید، اکنون بیش از هر وقتی دغدغه‌مند درخشش ما در رویداد گردشگری اکسپو است چون این رویداد در دوبی -همسایه ایران- برگزار می‌شود و این فرصت طلایی برای جلب توریست برای ماست.

همراه با سومین رویداد بزرگ جهان

درخشش ایران در اکسپوهای گردشگری دنیا همواره یکی از دغدغه‌های فعالان گردشگری در ایران است اما ما چقدر برای حضور در اکسپوها برنامه‌ریزی می‌کنیم و ابتکار عمل را به دست می‌گیریم؟
تا امروز که چنین نبوده است، امیدوارم از اکسپوی گردشگری دوبی بتوانیم بهترین استفاده را بکنیم. می‌دانید مشکل این است که ما برای اکسپوهای گردشگری هیچ وقت برنامه‌ریزی جدی نداشتیم چون به این سؤال واقعاً جواب نداده ایم که در واقع اکسپوی گردشگری چیست؟ اگر این را به‌عنوان یک پرسش جدی مطرح کنیم و عده‌ای که واقعاً این فرایند را می‌شناسند، جمع شوند و بدانند که فرصت ویژه ایران در یک اکسپو چیست، آن وقت می‌شود، عمیق‌تر صحبت کرد. در اکسپو ما همه پتانسیل گردشگری‌مان را به نمایندگی از آنچه در ایران امروز وجود دارد، برای جمعیت زیادی از دنیا که از اکسپو بازدید می‌کنند به نمایش می‌گذاریم. به‌هرحال این رویداد بعد از المپیک و جام‌جهانی فوتبال سومین رویداد بزرگ جهان است. وقتی که ما به ابعاد این رویداد نگاه کنیم، می‌بینیم که حضور قوی ما در این رویداد چقدر مهم است بخصوص با توجه به هجمه‌ای که همیشه فکر می‌کنیم رسانه‌های غربی علیه ایران ایجاد کرده‌اند. این اکسپو قرار بود ۲۰۲۰ برگزار شود که به‌خاطر کرونا به ۲۰۲۱ کشید. یعنی یک سال به فرصت ما اضافه شد تا بتوانیم واکاوی کنیم و ببینیم که کار درست پیش می‌رود یا خیر. ما نباید تنها به اکسپوی گردشگری فکر کنیم، باید نقشه‌های بزرگ‌تری برای گردشگری داشته باشیم.

برج ایفل را برای اکسپوی گردشگری ساختند

چرا از دیدگاه شما اکسپوی گردشگری تا این اندازه مهم است؟ و چرا ما پیش از این بسیار کم از این برنامه و رویداد جهانی شنیده‌ایم درحالی که با توجه به پتانسیل‌های تاریخی و فرهنگی ایران، بارها رئیس‌جمهورهای ایران وعده توسعه گردشگری و درآمدزایی آن را داده‌اند.
اکسپو از تاریخ ۱۸۵۱ از لندن شروع شده است و به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گردهمایی‌ها در جهان به شمار می‌رود. گروه‌های بسیاری برای معرفی جنبه‌های مختلف کشورشان در این رویداد بزرگ شرکت می‌کنند یعنی یک نمایش تبلیغاتی و مدل کوچکی از کشور خودشان را در این رویداد نشان می‌دهند. در سال ۱۹۰۰ آنچنان این موضوع مهم می‌شود که فرانسه یک سازه را برای نشان دادن اهمیت این موضوع می‌سازد. آن سازه همان برج معروف ایفل است. در واقع برج ایفل برای اجرای اکسپو ساخته شده است. در ۱۲۰ سال پیش این موضوع تا این اندازه مهم بوده که برای آن چنین سازه‌ای را ساختند که هنوز هم گردشگران زیادی از مردم دنیا برای دیدنش به پاریس می‌روند. پس از فرصتی که فرانسه در آن سال‌ها به آن فکر کرد تا همچنان اقتصاد کشورش را تقویت می‌کند. الان فرانسه را با برج ایفل می‌شناسند.

بنابراین کشورها تلاششان این بوده که هر چند سالی که این رویداد برگزار می‌شود، برای میزبانی آن اقدام کنند. وقتی که امارات متحده عربی برای شهر دوبی کسب میزبانی کردند از شدت شادی مثل یک جشن ملی پنداشته شد. آنها توانستند اولین کشور خاورمیانه باشند که میزبانی اکسپو را به دست آورده است. این همان شادی است که عامه مردم در مورد المپیک یا جام جهانی احساس می‌کنند ولی در مورد اکسپوی گردشگری در ایران چنین حسی وجود ندارد.

فرصت طلایی بغل گوشمان

چرا به نظر شما برگزاری اکسپوی گردشگری دوبی برای ما یک فرصت طلایی است؟
امسال اکسپوی گردشگری در مجاورت کشور ما ایران برگزار می‌شود. کشور میزبان امارات است که جاذبه‌های مصنوعی دارد در حالی که افراد مراجعه کننده اغلب از فرهیختگان جوامع هستند، برای این دست از افراد جاذبه‌های مصنوعی خیلی جلوه ندارد مثلاً کسی که از امریکا می‌آید اگرچه از زیبایی‌های دوبی خشنود خواهد شد اما جاذبه گردشگری چندانی برایشان محسوب نمی‌شود ولی جاذبه‌های تاریخی و طبیعی ایران یک ارزش افزوده است برای کسانی که دارند به مقصد خاورمیانه در جریان برگزاری اکسپو سفر می‌کنند.

یادمان نرود که موضوع اکسپو صرفاً نمایش و معرفی جاذبه‌های گردشگری نیست بلکه نمایش جایگاه کشور در اقتصاد دنیاست. نشان‌دهنده جایگاه کشور در تکنولوژی در دنیاست. جایگاه ارتقای فرهنگ مردم برای حفظ محیط زیست است. تمرکز اکسپو هم در ۲۰ سال گذشته طبیعت پایدار بوده و در بیشتر شعارهای آنها به زمین و محیط زیست و پایداری اشاره می‌شود. پس توسعه پایدار و حفظ محیط‌ زیست از شعارهای مهم ادوار مختلف است البته اکنون مقداری تم تکنولوژی و فناوری به آن اضافه شده اما اصلاً از موضوع محیط زیست دور نشده‌اند.

امروز همه به انرژی‌های پایدار فکر می‌کنند

پس با توجه به توضیحات شما محوریت این رویداد توسعه پایدار گردشگری است؟ دیدگاه امروز جهان نسبت به توسعه پایدار گردشگری چیست؟
در حال حاضر بیشتر کشورها تلاش می‌کنند در مورد انرژی‌های پایدار روی زمین و مدیریت کشاورزی صحبت کنند. پس اکسپو صرفاً جایی نیست که کشورها بروند و بگویند آثار تاریخی ما چیست یا صنایع دستی ما این است. بیشتر کشورها از این فرایند عبور کرده‌اند و به سراغ موضوعات دیگر و مقوله‌های بزرگ‌تر و به‌روز دنیا و دغدغه‌های بشریت و حفظ کره زمین رفته‌اند اما ما در این زمینه‌ها نمی‌توانیم زیاد عرض اندام کنیم و در مورد پروژه‌های توسعه پایدار خیلی رقابتی با کشورهای پیشرفته دنیا نداریم. بنابراین فرصت اکسپوی دوبی برای ما فرصت بیان ابتدایی‌ترین چیزهاست. ما باید نمایشگاه اکسپوی قبلی را در میلان دیده باشیم تا بفهمیم که رویکردها بسیار متمایز است. به طور کلی مفهومی صحبت می‌کنند ولی ما اندر خم کوچه اول هستیم.

خلاقیت برای جلب توجه جهانی
اکنون چه باید کرد با توجه به شرایطی که داریم و به‌زودی این رویداد برگزار می‌شود؟
ما باید از روش مشوق‌ها استفاده و روی خلاقیت‌ها برنامه‌ریزی کنیم. ویزای رایگان به کشورهای حاضر بدهیم که بتوانند به ایران هم سفر کنند. کشور امارات زیرساخت خوبی دارد اما ممکن است کافی نباشد. این فرصتی برای کشورهای همسایه است که بخشی از سفرشان را در دوبی، بخشی در اکسپو و بخشی هم در کشورهای همسایه باشند چون مسیری طولانی از امریکا و اروپا آمده‌اند. اگر مسافر بعد از چند روز سفر امارات تصمیم گرفت از کشورهای دیگر خاورمیانه بازدید کند، باید ایران در ذهن‌اش باشد. ما باید سریع‌تر در این زمینه‌ها اقدام کنیم. آثار تاریخی ایران را به حضار این رویداد معرفی کنیم از بافت تاریخی یزد گرفته تا پرسپولیس فارس. ما می‌توانیم ورزش‌های زمستانی و اسکی را به آنها پیشنهاد دهیم که فقدان آن در دوبی است.

نیم نگاه
باید از روش مشوق‌ها استفاده کنیم و روی خلاقیت‌ها برنامه‌ریزی کنیم. ویزای رایگان به کشورهای حاضر بدهیم که بتوانند به ایران هم سفر کنند.کشور امارات زیرساخت خوبی دارد اما ممکن است کافی نباشد. این فرصتی برای کشورهای همسایه است که بخشی از سفرشان را در دبی، بخشی در اکسپو و بخشی هم در کشورهای همسایه باشند. چون مسیری طولانی از آمریکا و اروپا آمده‌اند. اگر مسافر بعد از چند روز سفر امارات تصمیم گرفت از کشورهای دیگر خاورمیانه بازدید کند، باید ایران در ذهن‌اش باشد