حرکت ماشین تورم در سرازیری

به بیانی دیگر، افزایش آرام تورم در ماه‌های گذشته نشان دهنده این موضوع است که مردم انتظار کنترل تورم ندارند و قرار نیست که اقتصاد ایران حداقل در چند ماه آتی به‌سمت بهتری حرکت کند؛ چراکه در این صورت در ماه مرداد شاهد توقف و تعویق خریدها بودیم و این مسأله روی نرخ تورم نیز اثر می‌گذاشت یا اینکه در صورت کاهش انتظارات تورمی و امید به بهبود وضع اقتصاد، احتمالاً مردم به صرافی‌ها برای فروش ارزی که در دست داشتند، هجوم می‌بردند و این مسأله حداقل در کاهش نرخ ارز نمایان می‌شد. لذا امکان خوشبینی به آینده اقتصاد ایران در شرایط کنونی فراهم نیست. اما در مورد نرخ تورم تولیدکننده که بسیار مسأله نگران کننده‌ای است، لازم به ذکر است که تولیدکننده اگر اقدام به تعطیلی بنگاه خود کند یا اینکه تولید را با تأمین کالا و مواد اولیه گران ادامه دهد، در هر دو صورت در ساز گرانی‌ها، تورم و کاهش قدرت خرید مردم نواخته می‌شود. چراکه با تعطیلی تولید، کاهش عرضه رخ می‌دهد و در شرایط تولید، افزایش قیمت تمام شده کالا. لذا باید به این مسأله که احتمال وقوع خطرهای جدی را در اقتصاد ایران مخابره می‌کند، به‌طور جدی توجه شود.

کارشناسان می‌گویند که ونزوئلا ۷ سال قبل، پیش از تجربه تورم‌های سه رقمی و چهار رقمی، نرخ تورمی در حدود ۶۰ درصد را تجربه کرده بود. این نشان می‌دهد که عبور نرخ تورم از برخی ارقام، موجب افسارگسیختگی بیشتر آن می‌شود و دیگر قابل کنترل نخواهد بود.
این نرخ تورم که ناشی از دو مسأله داخلی و خارجی است، راهکارهایی نیز در بطن همین دو بخش دارد. در بخش خارجی، موضوع تحریم را نمی‌توان نادیده گرفت و آن را بی‌ارتباط با شرایط موجود تلقی کرد. در این زمینه نیازمند یک برقراری روابط مؤثر با بین‌الملل و ایجاد آرامش و ثبات هستیم. اما در بخش داخلی باید مدیریت جدی تری حاکم شود. مدیریتی که کاهش هزینه‌های دولت، کاهش نااطمینانی‌ها، مهار نقدینگی و ایجاد فضای خوشبینی نسبت به آینده را رقم بزند و این مسأله نیازمند عقلانیت است. به‌ هر روی، چشم‌انداز اقتصاد ایران بسیار خطرناک است و خطرات خیلی جدی در راه است که باید دولت سیزدهم با این مسائل به دور از شعارزدگی و بر محور عقلانیت روبه‌رو شود.

*اقتصاددان و استاد دانشگاه

منبع: ایران