بررسی اجلاس سران منطقه در بغداد در گفت‌وگوی پانا با تحلیلگر مسائل خاورمیانه:
بغداد؛ کانون همگرایی منطقه‌ای
اجلاس بغداد ۸ شهریور با حضور ۹ کشور برگزار می‌شود/ امانوئل مکرون به نشست بغداد میرود؟/ اختلافات عمیق کشورهای منطقه و اهداف رویایی نشست بغداد/ آیا اجلاس بغداد منجر به کاهش تنش‌ها بین ایران و عربستان می‌شود؟
تهران (پانا) - هانی‌زاده، تحلیلگر ارشد مسائل خاورمیانه جزئیات نشست بغداد که قرار است با حضور سران کشورهای منطقه در اواخر ماه جاری میلادی برگزار شود را تشریح کرد.
حسن هانی‌زاده در گفت‌وگو با پانا در این باره گفت: «نشست قریب‌الوقوع سران کشورهای همجوار عراق در بغداد یکی از تاثیرگذارترین نشست‌های تاریخ منطقه تلقی می‌شود. زیرا شرایط منطقه به‌گونه‌ای است که تقابل سیاسی و مناقشات کشورهای غرب آسیا تاثیر منفی بر توسعه پایدار کشورهای این منطقه بحران‌زده باقی گذاشته است.»
وی ادامه داد: «این نشست که به ابتکار مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق تشکیل خواهد شد قرار است در پایان ماه میلادی جاری "۸ شهریور" با شرکت سران ایران، عراق، ترکیه، مصر، اردن، سوریه، عربستان، کویت و قطر تشکیل شود.»
این تحلیلگر ارشد مسائل خاورمیانه اضافه کرد: «امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه در تماسی با نخست وزیر عراق تمایل خود را برای شرکت در این نشست تاریخی اعلام کرد که اگر حضور مکرون در نشست بغداد عملیاتی شود طبیعتا تصمیمات نشست سران کشورهای منطقه از سوی اتحادیه اروپا تضمین خواهد شد. اظهار تمایل رئیس جمهوری فرانسه برای شرکت در این اجلاس نشان می‌دهد که فرانسه به عنوان یکی از کشورهای مهم و بزرگ اتحادیه اروپا قصد دارد نقش فعالتری در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی منطقه ایفا کند و به‌تدریج نقش آمریکا و انگلیس را کاهش دهد.»
هانی‌زاده گفت: «موضوعات مهمی در دستور کار اجلاس سران از جمله موضوع همگرائی منطقه‌ای، تقابل جدی با جریان‌های تروریستی، کاهش مناقشات کشورهای منطقه و شکل‌گیری یک بلوک اقتصادی با شرکت این کشورها، قرار دارد. با اینکه این دستور کار تا اندازه‌ای رویائی به نظر می‌رسد و قابل تحقق نیست اما حداقل خروجی نشست سران منطقه در بغداد به کاهش تنش‌ها بین کشورها به‌ویژه بین ایران و عربستان منجر خواهد شد.»
وی در این باره توضیح داد: «عربستان در طول سال‌های اخیر نقشی کاملا تخریبی در رخدادهای منطقه به‌ویژه در یمن، عراق، سوریه و لبنان و حتی اخیرا در افغانستان ایفا کرد که این دخالت‌ها هزینه‌های انسانی و مالی سنگینی برای منطقه به همراه داشته است. جنگ ظالمانه عربستان علیه مردم بیگناه یمن که ۶ سال است ادامه دارد و به قربانی شدن ده‌ها هزار زن و کودک منجر شد برای عربستان در طول ۶ سال اخیر حدود ۳۵۰ میلیارد دلار هزینه مالی داشته است. در این جنگ نابرابر ۱۴ کشور عربی و غیر عربی در کنار رژیم ال سعود در کشتار مردم یمن نقش داشته‌اند و امریکا و اروپا و رژیم صهیونیستی نیز انواع کمک‌های اطلاعاتی و سلاح‌های کشتار جمعی را در اختیار ریاض قرار داده‌اند.»
این کارشناس ارشد مسائل منطقه خاطرنشان کرد: «در سوریه نیز عربستان از آغاز بحران سوریه در مارس ۲۰۱۱ تاکنون بیش از ۸۰ میلیارد دلار کمک مالی در اختیار گروهک‌های تروریستی قرار داد که این امر به طولانی شدن بحران سوریه و تخریب زیرساخت‌های اقتصادی، فرهنگی، و نظامی منجر شد. برآوردهای اولیه نشان می‌دهد حجم خرابی‌های سوریه به ۶۰۰ میلیارد دلار بالغ شده در حالی که شمار قربانیان از ۷۰۰ هزار نفر نیز تجاوز کرده است. اما از آنجائی که عربستان پس از قتل دردناک جمال خاشقجی روزنامه‌نگار برجسته در سطح افکار عمومی به‌شدت دچار انزوا شده و به یک کشور منفور در سطح جهان تبدیل شده است، از سوی دیگر شکست دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ ایالات متحده و حامی سرسخت محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و پیروزی جو بایدن نامزد حزب دموکرات، ریاض و رژیم آل سعود را در شرایط سیاسی و بین‌المللی دشواری قرار داده است.»
هانی‌زاده ادامه داد: «با این‌حال از ۴ ماه گذشته علیرغم وجود اختلافات ریشه‌ای بین ریاض و تهران، مذاکراتی بین دو تیم سیاسی و امنیتی ایران و عربستان در بغداد آغاز شده و پیشرفت‌های نسبی داشته است. پیش‌بینی می‌شود عربستان در نشست بغداد نرمش‌های لازم را در برابر ایران و سوریه از خود نشان خواهد داد هر چند عربستان ثابت کرده که هرگاه با انزوای سیاسی مواجه شده به سمت ایران متمایل می‌شود. اما این تمایل تاکتیکی و مقطعی است.»
وی افزود: «سایر کشورها مانند مصر، اردن و ترکیه هر یک سیاست‌های خاص خود را دارند. اختلافات آنکارا با مصر و عربستان کاملا جدی است زیرا ترکیه بر اثر حمایت از حاکمیت اخوان المسلمین در مصر و لیبی با مصر، عربستان و امارات دچار اختلاف سیاسی شده که همچنان ادامه دارد. اردن نیز سیاستی کاملا غیر شفاف و دو پهلو دارد و تابعی از سیاست‌های عربستان است و نمی‌تواند در رابطه با محور مقاومت و ایران سیاست روشنی اتخاذ کند. بنابراین اختلافات هر یک از کشورهای شرکت کننده عمیق است و نمی‌توان انتظار داشت که این اختلافات در یک نشست منطقه‌ای به‌صورتی ریشه‌ای حل شود. اما قطعا این نشست تاثیر مثبتی بر کاهش تنش‌ها بین کشورهای منطقه خواهد داشت.»
ارسال دیدگاه