سکانسی از مهربانی و بیزاری

با شیوع کرونا ویروس و ضرورت‌های فاصله‌گذاری اجتماعی و محدویت‌های ناشی از آن ،بسیاری از مردم مجبور بودند در خانه بمانند و بر اساس شرایطی که پیش آمده بود نتوانند با دیگر هم نوعان خود ارتباط نزدیک برقرار کنند، ازین رو به نگهداری از حیوانات خانگی اعم از پرندگان و عمدتا سگ و گربه روی آوردند که بیشترین اقبال نزدیکی به انسانها را نیز در ایام کرونا داشتند.

تغییرات آب و هوایی خوزستان اعم از سرما و گرما برای حضور سگ‌ها تفاوتی ایجاد نمی کند. چه بسا در زمستان هجوم گربه ها در زیر اتومبیل های پارک شده بر اهمیت ساماندهی و برنامه ریزی برای آنها تاکید می کند.

حضور حیوانات در پارک ها و بوستان ها در بسیاری از کشورهای جهان امری پذیرفته شده است، اما در اهواز این مساله به حال خود رها شده و فکری جدی و اقدامی اثرگذار برای پناه‌دادن و حمایت از آنها به نحو درست، صورت نگرفته است.

سکانس اول، پارک زیتون کارمندی

پارک زیتون کارمندی اهواز، یکی از پر ترددترین و شلوغ‌ترین پارک های شهر اهواز است. مراجعانش گرما و سرمای هوا برایشان اهمیتی ندارد و همین که فضای سبزی باشد و جای نشستن باشد تا دمی از کاستی ها و نابسامانی های روزمره رهایی یابند یا یک نوشیدنی سرد یا گرمی بخورند و به اتفاق خانواده شام یا صبحانه ای صرف کنند، برایشان کافیست.

اما پارک تنها برای مردم نیست و سگ ها و گربه ها هم از این پارک سهمی به خود اختصاص داده‌اند و هنگامی که برای صرف صبحانه یا شام توی پارک نشسته اید حتما سگ ها و گربه ها را پرسه زنان در کنار خود می بینید. بعضی از مردم خوراکی های خود را با سگ ها قسمت می کنند، بعضی هم به آنها پرخاش می‌کنند و برخی دیگر با لنگه کفش، بطری نوشابه و یا حتی سنگ آنها را از خود دور می‌کنند و گهگاهی هم فریادهای بلندی از گوشه و کنار پارک به گوش می رسد که سگی، عابری را دنبال می‌کند.

نظر مردم درباره سگ‌ها متفاوت است و به دو قطب مثبت و منفی نگری در مورد آنها خلاصه می شود. تعداد دوستداران و حامیان حیوانات خانگی در اهواز کم نیستند و آنهایی که از سگ و حیوانات خانگی می ترسند یا دوری می‌کنند هم قابل توجهند که دلایل خاص خودشان را دارند و بر آن پافشاری می کنند. اما چیزی که در این میان عیان است و باعث هر گونه رفتاری توسط مردم با این حیوانات می‌شود، نابسامانی و نبود پناهگاه‌های متناسب و موردنیاز برای نگهداری از این تعداد سگ است که مسئولیت آن با شهرداری است، اما شهرداری اهواز نسبت به این مسله کاملا بی توجه است.

سکانس دوم، حامیان حقوق حیوانات

ریحانه یکی از علاقمندان به حیوانات خانگی و سگ است. او از تجربه اش درباره نگهداری از سگ‌ها به پانا می‌گوید: «به خاطر علاقه بیش از حد به سگ ها به طور آزمایشی توله سگی خیابانی را به خانه آوردم و برای مدتی از او نگهداری کردم تا متوجه بشوم که توان نگهداری از سگ را دارم یا نه.

او در ادامه می گوید:«توله سگ ها معمولا انرژی بیشتری نسبت به سگ های بالغ دارند و همین کار من را سخت کرده بود. او شور و اشتیاق زیادی نسبت به بازی کردن داشت و به دلیل دندان دردی که داشت همه چیز را اعم از دمپایی،توپ،جارو و ... به دندان می گرفت.»

ریحانه تاکید می‌کند: «توله سگ نسبت به ما احساس مسئولیت می کرد و هر شب جلوی در ورودی خانه می خوابید و اگر فرد غریبه ای وارد خانه می شد، شروع به واق واق کردن می کرد. اصلی ترین دلیلی که نتوانستم آن توله را نگهداری کنم این بود که محل زندگی ما در منازل سازمانی بود و صدای بیش از حد آن باعث آزار و اذیت همسایه ها می شد.»

او در ادامه عنوان می‌کند: «سرانجام پس از گذشت دو هفته تصمیم گرفتیم که توله را به یک روستا که یکی از آشنایانمان در آنجا بود بفرستیم، اما این پایان ماجرا نیست و فقط یک طرف قضیه بود.آن طرف قضیه وابستگی احساسی ای بود که بین من و آن سگ شکل گرفته بود. همانطور که می دانید سگ ها حیوانات بسیار با وفا و مهربانی هستند و همین باعث شده بود که به آن بسیار وابسته بشوم و جدایی از او برایم سخت بود و تا مدت ها پس از رفتنش به او فکر می‌کردم.»

سکانس آخر

سارا رضایی، دانش آموخته جامعه شناسی در این خصوص به پانا می‌گوید: «من دوستدار حیوانات هستم، به همین منظور گاهی خود یا خانواده ام به قصد کمک به سگ های خیابانی برای آنها غذا فراهم می کنیم تا بلکه بتوانیم در راه کمک رسانی به حیوانات گامی موثر برداریم.»

او می افزاید: «چه خوب است در این روزهای گرم حیوانات را از خاطر نبریم و گامی کوچک برای کمک به آنها برداریم، چرا که زمین و موجودات ساکن در آن مخلوق خداوند هستند و هیچ خلقتی بیهوده نیست، بلکه حکمتی در آن نهفته است.»

اما پرسش اساسی اینجاست که چه راهکاری باید برای این موضوع اندیشیده شود. حامیان حقوق حیوانات بر این باورند که دیگر کشتن و عقیم‌سازی سگ ها نسخه ای قدیمی برای حل این مساله شده است و باید راه های جدیدتر برگرفته از منطق کارشناسی و در راز مدت برای آن به کار گرفت.

برنامه ریزی و توسعه مدیریت شهری در خصوص دفع و تفکیک پسماند سطل های زباله در فضای سبز همه از راهکارهایی هستند که از تجمع و سرگردانی حیوانات جلوگیری می‌کند و سلامت جامعه نیز در گروی به کارگیری این راهکارها است. امید است مسئولین شهری اهواز با یک نگاه جامع نگر نسبت به این موضوع اقدام کنند و پارک ها و بوستان ها را با توجه به اینکه محل آرامش و استراحت عموم هستند طوری مدیریت کنند که با وجود حیوانات ولگرد آرامش و سلامت شهروندان دچار مخاطره نشود.

گزارش: ریحانه تقی محب و یگانه بشتام