«دلتا» زحمات جهانیان را هدر خواهد داد؟

به‌گزارش آنا، علی رحیمی‌راد؛ با وجود آنکه باید کشور را در آستانه پیک پنجم کرونا تصور کرد، آمار ابتلا و فوتی‌ها به کرونا آهسته آهسته بالا می‌رود و کرونای دلتای هندی به چالشی جدی تبدیل شده است.
واکنش‌ها به این سویه جدید با نگرانی همراه است؛ ابتدا آن که این ویروس مقاومتی قابل توجه در برابر اثربخشی واکسن‌های شناخته شده در جهان دارد و دوم مسئله سرایت آن است که گفته می‌شود از کووید آلفا و دیگر سویه‌ها بسیار بیشتر است.

گفته می‌شود که سرعت و میزان تکثیر این ویروس در بدن افراد بیمار بسیار بالاتر از نوع آلفا یعنی ویروس منتشرشده در ووهان است. به طوری که ۹۱ درصد کرونایی‌ها در انگلستان به این سویه مبتلا هستند و آزمایش‌هایی که در این کشور انجام شده است نشان می‌دهد احتمال بستری شدن در بیماران مبتلا به سویه دلتای کرونا ۶۱.۲ درصد بیشتر از نوع آلفا (ویروس ووهان) بوده و سرعت سرایت آن ۴۰ درصد بیشتر از نوع نخستین است.

مضاف بر کرونای دلتا، ویروس پلاس دلتا نیز نگرانی‌آفرین است. ویروسی که دلتا را همراهی می‌کند و اطلاعات کمتری از آن در دست است. گفته می‌شود این سویه همراه با جهش‌های اضافی است. گونه‌ای که آن را AY.I می‌نامند و تاکنون کشورهای کانادا، ژاپن، نپال، لهستان، پرتغال، روسیه، سوئیس و آمریکا این سویه را گزارش کرده‌اند. همچنین سازمان بهداشت جهانی نگران است که نوع دلتا بسیار بیشتر از آنچه که در کشورهای در حال توسعه و بدون سیستم‌های نظارت قوی گزارش شده است، گسترش یافته باشد.

در خصوص این ویروس و شیوع احتمال شدید آن که پیک پنجم کرونا نامیده می‌شود، دکتر آمیتیس رمضانی، استاد بیماری‌های عفونی انستیتو پاستور ایران و رئیس انجمن عفونی ایران گفت‌وگویی انجام دادیم تا در خصوص خطرات ویروس دلتا، نحوه مقابله با آن، آغاز خیز پنجم کرونا و اثرگذاری واکسن‌های ایرانی بر روی این ویروس اطلاع‌رسانی کند.

شرایط فعلی ایران در گذار از پیک چهارم و آغاز پیک پنجم
در حالی صحبت از پیک پنجم در کرونا می‌شود که پیک چهارم هنوز به مرحله‌ای نرسیده است که پایان آن را اعلام کنیم. دکتر رمضانی در این باره توضیح می‌دهد که «پیک چهارم روندی نزولی داشت، از طرفی مبتلایان و متوفیان بیماری کاهش پیدا می‌کردند و ما شاهد یک شیب آهسته اما کاهشی بودیم؛ انتظار داشتیم که این روند ادامه پیدا کند و باز به آمار فوتی دورقمی در روز برسیم، البته که بسیاری از شهرها از وضعیت قرمز خارج شده بودند و یکی پس از دیگری به وضعیت نارنجی و زرد تبدیل می‌شدند.»

شواهد ورود پیک پنجم به ایران و کرونای دلتا
رئیس انجمن عفونی ایران در ادامه می‌گوید، «همه چیز با نظم منطقی پیش می‌رفت تا اینکه شهرهای جنوب کشور تغییر وضعیت پیدا کردند. شهرها یکی پس از دیگری قرمز می‌شدند؛ روند افزایشی در شهرهای جنوبی مربوط به یک واریانت جدید یعنی همان دلتا بود، واریانتی که سرعت انتشار بالاتری دارد تا جایی که می‌گویند ۶۰ درصد مسری‌تر از سویه انگلیسی کرونا است؛ شرایط شهرهای جنوبی خوب بود و موارد بستری و فوت در آنجا بسیار کم بود اما ناگهان آمارها بالا رفت.»

بنا به اظهارات رمضانی رنگ قرمز در نقشه وضعیت کرونای کشور به سمت مرکز کشور حرکت کرد و از سوی دیگر تغییری در وضعیت کرونا در تهران دیده می‌شد.

استاد بیماری‌های عفونی انستیتو پاستور ایران تشریح می‌کند: «ناگهان روند کاهشی ابتلا به کرونا در تهران ایستاد و حالتی ثابت پیدا کرد. از شمار متوفیان کم نمی‌شد و موارد فوت در حدود عدد ۱۱۰ ثابت شد و از سوی دیگر عدد ابتلا به کرونا افزایش پیدا می‌کرد، یعنی ما به ۷ و ۸ هزار و بعد ۱۰ و ۱۱ هزار نفر در شبانه‌روز رسیدیم. وقتی موارد ابتلا زیاد می‌شود ما انتظار داریم که موارد فوت در دو هفته آینده افزایش پیدا کند.»

زمان آغاز پیک پنجم و کرونا دلتا در کشور
علت اینکه آمار ابتلا افزایش چشم‌گیر داشت و عدد متوفیان ثابت شده بود و کاهش پیدا نمی‌کرد، واریانت دلتای هندی بود. این متخصص بیماری‌های عفونی بر این باور است که «هم‌اکنون ما شاهد کرونای دلتا در کشور هستیم. چراکه این واریانت در شهرهای جنوبی کشور شیوع پیدا کرده است و ما اجتماعی جدا از آن‌ها نیستیم، ارتباط‌ها برقرار بوده است پس امروز در تهران این واریانت را داریم، البته شواهدی که از وجود واریانت دلتا در جنوب کشور است در تهران نیست، اما حدس ما این است که این واریانت به تهران رسیده است، هم به این علت که آمارها نشان دادند و هم به آن دلیل که غیرممکن است ویروس تنها در جنوب کشور شیوع پیدا کرده باشد و خود را به مرکز یا نواحی دیگر کشور نرسانده باشد. بنابراین مشخص است که واریانت جدید ما را به سمت پیک پنجم می‌برد.»

استاد بیماری‌های عفونی انستیتو پاستور ایران با تاکید بر اینکه واریانت دلتای هندی مسری‌تر است و بدن‌های ما پادتن کمتری برای مقابله با آن دارد، می‌گوید، «پس نتیجه این است که ما در حال ورود به پیک پنجم هستیم. وضعیتی که امروز شاهد آن هستیم ربطی به پیک چهارم ندارد و پدیده‌ای که درحال رخ دادن است جدید و مجزا از ویروس‌هایی است که در پیک چهارم تجربه کردیم.»

واریانت دلتا چیست و چه ویژگی‌هایی دارد؟
هم مسئولان کشور و هم اعضای سازمان‌های بین‌المللی بهداشت در خصوص واریانت دلتای هندی ویروس کرونا اظهارات نگران‌کننده‌تری دارند. شاید بارزترین اظهارنظر در این خصوص اظهارنظر شخص تدروس، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت باشد که گفته است «نوع دلتای کرونا ویروس در سطح جهانی گسترش می‌یابد و جهان ما در حال شکست است چرا که جامعه جهانی ما در حال شکست است».

آمیتیس رمضانی در پاسخ به این پرسش که سویه دلتای کرونا چه ویژگی‌هایی دارد که چنین استیصالی را به وجود آورده است؟ این‌گونه تشریح می‌کند: «این واریانت مسری‌ترین واریانتی است که شناسایی شده است. در واقع سویه دلتا آن ویروسی است که بسیاری از زحمات ما برای مقابله با کرونا را از بین می‌برد. این را افراد زیادی گفته‌اند از جمله دکتر آنتونی فاوچی که رئیس انیستیتو ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی آمریکا است. واریانت دلتا همان سویه‌ای است که تمام زحمات ما را به هدر خواهد داد و تمام آنچیزی را از بین می‌برد که مبارزه انسان‌ها در برابر کرونا تلقی می‌شود.»

رئیس انجمن عفونی ایران ادامه می‌دهد: «اولین شاخصه واریانت دلتا مسری‌تر بودن آن و سیر بالینی متفاوت در آن دومین ویژگی مهم در این واریانت است؛ هنوز اطلاعات کاملی در دست نداریم که این واریانت چه رفتاری را از نظر بالینی نشان خواهد داد و چقدر با واریانت‌های قبلی فرق می‌کند. در حال حاضر اطلاعات برای کشور هند است که سویه دلتا در آنجا و در انگلستان غالب است و می‌دانیم که دو ماه دیگر نوع غالب آمریکا خواهد شد، پس از آن گونه غالب در کل دنیا می‌شود؛ به عبارتی گونه انگلیسی را کنار می‌زند و سویه‌ای است که دوران بستری بیشتری خواهد داشت.»

وی معتقد است: «سیر بالینی در ویروس ووهان با انگلیسی متفاوت بود و بنابر این سیر بالینی این دو ویروس هم با دلتای هندی متفاوت خواهد بود. اگر در سویه ووهان فرد دو هفته بعد نیاز به بستری داشت و علائم شدیدی را بروز می‌داد، در سویه انگلیسی علائم شدید در هفته اول بروز پیدا می‌کرد؛ در رابطه با دلتا می‌گویند تابلوی بالینی آن مانند سرماخوردگی شدید است، یک سردرد و گلودرد شدید، تب حائل می‌شود اما عارضه‌های بویایی و چشایی کمتر خواهد بود؛ اما در نهایت دوران بستری بیشتری لازم است.»

دلتا پلاس همراه کرونای دلتای هندی می‌آید
استاد بیماری‌های عفونی انستیتو پاستور ایران ضمن بیان اینکه همراه دلتای هندی دلتا پلاس هم خواهد آمد، تصریح می‌کند: «کشورهایی مانند هند که غلبه کرونای دلتا را تجربه کرده‌اند از واریانت جهش‌یافته‌ای تحت عنوان دلتا پلاس خبر می‌دهند که همراه دلتا شایع می‌شود. دلتا پلاس گونه‌ای از ویروس کرونا است که یک جهش‌ مهم و مازاد در خود ایجاد کرده است، جهشی که ویروس را در برابر اثر واکسن واکسینه می‌کند و ایمنی طبیعی افرادی را که مبتلا شده بودند و امروز پادتن دارند را ناکارامد می‌کند.»

رمضانی اضافه می‌کند: «جایی که دلتا هست، دلتا پلاس هم وجود دارد؛ بنابراین گونه دلتا سرایت سریع‌تری دارد و گونه دلتا پلاس مقاومت در برابر واکسن ایجاد می‌کند که این قضیه پیک پنجم را جدی‌تر می‌کند، البته هنوز واکسن‌هایی هستند که در برابر سویه دلتای هندی مقاومت می‌کنند ولی خیلی از واکسن‌ها تأثیر قابلی را بر کرونای دلتا نشان نداده‌اند. تا الان آسترازانکا و فایزر نسبتا کارآمد هستند اما سینوفارم تأثیر خوبی نشان نداده است.»

مبارزه با کرونا باید جهان شمول باشد
بنابراین، باید گفت که مبارزه با کرونا نمی‌تواند با رویکردهای خویشاوندی ادامه پیدا کند. مهم نیست کیش یا ملیت جوامع چیست؟ توسعه‌یافته‌ هستند یا غیر توسعه‌یافته. تا زمانی که ویروس می‌تواند در هم‌زیستی منفعت‌طلبانه‌ای که با انسان دارد جهش ایجاد کند و جهش‌هایی را ایجاد کند که تلاش قبلی را بی‌اعتبار کند، لازم است به تمام جوامع بشری توجه شود. ویروس یا در تمام دنیا خاموش می‌شود یا ادامه خواهد داشت. اگرچه مقامات دولتی در سطح جهان اذعان می‌کنند که این مقابله باید جهان‌شمول باشد، اما واکسیناسیون در جهان گویای خودخواهی‌ها بود و امروز که کشورهایی مانند بریتانیا با وجود واکسیناسیون حداکثری مجبور به اعمال دوباره محدودیت‌ها شده‌اند، می‌توانیم مشاهده کنیم که این نابرابری به زیان همه خواهد بود.