چالش‌های صدابرداری «پیرمردها نمی‌میرند» به تجربه‌ تبدیل شدند

مجید نجاتی صدابردار و صداگذار سینمای کوتاه و بلند که این روزها از او فیلم سینمایی «پیرمردها نمی‌میرند» در سینماهای هنر و تجربه روی پرده است، درباره سختی‌های کار صدابرداری در این فیلم به پانا گفت: صدابردارها برای طراحی صدای کاراکترها الگوی خاصی دارند و باید از دکوپاژ صحنه و از نوع قرارگیری بازیگرها در هر پلان مطلع باشند. اما یکی از سختی‌های کار صدابردار این است که با دیگر عوامل یک فیلم، هم‌زبان نباشد اما در نهایت مشکل‌ساز نیست و در واقع تلاش بیشتری از سوی صدابردار می‌طلبد. در چند روز ابتدایی کارم در «پیرمردها نمی‌میرند»، به دلیل ترک‌زبان بودن عوامل سختی کارم اضافه شد اما به خودم گفتم که باید این شرایط سخت را بپذیرم و خداراشکر به نحو احسن از پس این کار برآمدم.

وی در ادامه دیگر سختی کار صدابردار را صداهای اضافه یا نویز دانست و بیان کرد: این فیلم در لوکیشن بکری در کوه و روستایی دورافتاده فیلمبرداری شد اما در لوکیشن حمام آبگرم که قرار بود پیرمردها در آن باشند به مشکلاتی برخوردم از جمله آن می‌توانم به رطوبت محیطی استخر آبگرم طبیعی، محیط کوچک خزینه و نبود جای مناسبی برای گرفتن بوم صدا و صدای شُرشُر آب که مانند نویز برای صدابردار بود، اشاره کنم. در هر حال برای هر کدام از مشکلات با توجه به شرایط و وسایل موجود، راه حلی پیدا کردم که اتفاقا اینها همه به تجربه‌های صدابردار در کار تبدیل می‌شود.

نجاتی به فضای بکر لوکیشن این فیلم نیز اشاره کرد و افزود: در واقع در لوکیشن دورافتاده فیلم «پیرمردها نمی‌میرند» از صداها و نویزهای معمول در شهرها خبری نبود اما یک صدابردار باید توان تخمین نویزهای جدید و راه‌حل رفع آنها را داشته باشد. نکته دیگر این است که هر نقص، کمبود و اتفاقی در پشت صحنه رقم بخورد، همان کمبود و نقص جلوی دوربین می‌آید و بر فیلم تاثیر می‌گذارد.

وی با تاکید بر اینکه لحن گفتار بازیگرها برای صدابردار بسیار مهم است، گفت: در فیلم‌های بومی و ارگانیک، صدابردار باید خودش صداگذاری سر صحنه را انجام دهد و این موضوع از این جهت در فیلمی چون «پیرمردها نمی‌میرند» حائز اهمیت است که در آن نابازیگران حضور دارند، چراکه عمدتاً نابازیگران نمی‌توانند دیالوگی مشابه دیالوگی که در یک صحنه گفته‌اند، مجدد و در تکرار برداشت برای صدابردار بیان کنند؛ بنابراین برای یک صدابردار در اینگونه فیلم‌ها مهم است که حتی یک کلمه یا هر صدایی، سر صحنه ضبط شود.

این صدابردار سینما درباره تفاوت صدابرداری در سینمای کوتاه و بلند توضیح داد: صدابرداری فیلم سینمایی با فیلم کوتاه و حتی طراحی صدا برای هر دو مدیوم یکسان است. طراحی صداها و شکل آنها در فیلم بلند و کوتاه فرقی ندارد و همان کارهایی که در فیلم کوتاه انجام می‌دهیم در فیلم بلند نیز با وسواس بیشتر انجام می‌دهیم اما فیلم بلند لذت بیشتری برای من دارد چون زمان بیشتری در یک کار مشغول هستم و می‌توانم توانایی بدنی و ذهنی‌ام را به چالش بکشم.

نجاتی در پایان در مورد تفاوت صدابرداری و صداگذاری در سینما گفت: صدابرداری در واقع طراحی صدای سر صحنه است اما صداگذاری با خلاقیت همراه است و بعد از تدوین فیلم اتفاق می‌افتد. البته این مهم است که خلاقیت در راستای داستان فیلم باشد و از این فضا خارج نشود و به جنس فیلم بیاید. صداگذار این صداهای خلاقه را عمدتاً با هماهنگی با کارگردان انجام می‌دهد.