مالیات برخانه خالی؛ پایه مالیاتی بی‌سابقه با اما و اگرهای بسیار
تهران (پانا) - طرح مالیات بر خانه‌های خالی پایه مالیاتی است که اجرای آن تاکنون در کشور سابقه نداشته است. در حالی که برخی خانه‌های خالی را یکی از دلایل نابسامانی در بخش مسکن می‌دانند این طرح به تصویب رسیده و از مرداد امسال اجرایی می‌شود، طرحی که موافقان و مخالفان بسیاری دارد.
مخالفان طرح مالیات بر خانه خالی معتقدند مالیات بر خانه‌های خالی اگرچه با هدف کاهش التهاب قیمت به تصویب مجلس رسیده، اما سیاستی ناقص است که توجهی به دلایل میل خانواده‌ها به سرمایه‌گذاری ندارد و نه تنها چاره اساسی برای درد بازار مسکن نیست که پیامدهای اقتصادی به همراه دارد.
مالیات بر خانه‌های خالی طرحی برای افزایش درآمد است نه افزایش عرضه مسکن
محمدعلی ربانی، عضو انجمن انبوه‌سازان مسکن درباره اخذ مالیات از خانه‌های خالی و تاثیر ان بر بازار مسکن به پانا اظهار کرد: «این طرح بیشتر به دنبال ایجاد درآمد برای دولت است و بیش از آنکه به عنوان طرحی برای عرضه بیشتر مسکن به بازار مطرح باشد، محلی برای تامین درآمد دولت است.»
وی افزود: «مزاحی مطرح است که می‌گوید قرار بود مسئولان لیست دارایی‌های خود را عرضه کنند حالا این مردم هستند که باید وضعیت اجاره یا مالک بودن واحدهای خود را در سامانه ملی املاک و مستغلات تعیین کنند و واقعیت نیز این است که عرضه و تقاضای مسکن باید در تعادل باشد و اصلا برای مالک صرفه‌ای نداشته باشد که واحد خود را نگه دارد و به بازار عرضه نکند.»
مسعود سعادتمند، کارشناس مسائل اقتصادی نیز در گفت وگو با پانا، درباره دشواری‌های دولت در اخذ مالیات از خانه‌های خالی اظهار کرد: « در بحث خانه‌های خالی ابتدا باید مشخص شود که چه میزان خانه خالی در کشور وجود دارد، آیا ویلایی که در دماوند یا سایر شهرها وجود دارد و افراد برخی از روزهای ماه را برای تفریح به آنجا می‌روند می‌توان جزو آمار خانه‌های خالی محسوب کرد. تعداد خانه‌های خالی و آماری که درباره آن ارایه می‌شود با تعاریف خانه خالی متفاوت است.»
وی افزود: « در بسیاری از محلات متوسط یا بالای شهر واحد خالی چندانی وجود ندارد و حتی متقاضیان برای خرید هم با کمبود فایل‌های فروش مواجه هستند. در بسیاری از مناطق حتی زمین خالی برای ساخت وجود ندارد بنابراین در آمار خانه‌های خالی در کشور اغراق شده است.»
تعریف واقعی و استاندارد خانه خالی در کشور ما باید اعمال شود
کارشناس مسائل اقتصادی با اشاره به اخذ مالیات از خانه‌های خالی به عنوان راهکاری برای افزایش درآمدهای دولتی، اظهار کرد: « اخذ مالیات از خانه خالی موضوعی قابل قبول است و در همه جای دنیا نیز کاربرد دارد اما واقعیت این است که خانه خالی تعاریفی استاندارد دارد که در کشور ما نیز باید اعمال شود.»
وی افزود: « حدود ۵ درصد از واحدهای مسکونی یا تجاری در یک شهر باید خالی باشد تا برای جا به جایی و سایر اموری که در جریان جابه جایی‌ها وجود دارد مورد استفاده قرار گیرد و نباید ۱۰۰ درصد خانه‌های یک شهر پر باشد.»
سعادتمند با بیان اینکه از ۲۰ میلیون واحد مسکونی یک میلیون همواره باید برای جابه جایی‌ها خالی باشد، اظهار کرد: « سیاست‌های تولید مسکن از زمان وزارت آقای آخوندی شرایط دیگری را تجربه کرده است و به جای آنکه طی این سال‌ها ۴ میلیون واحد مسکونی جدید تولید شود تنها ۸۰۰ هزار واحد ساخته شده است.»
تفاوت اساسی مالیات بر عایدی سرمایه با مالیات خانه‌های خالی
وی افزود: « بحث مالیات بر عایدی سرمایه با خانه خالی متفاوت است. مالیات برخانه خالی هیچ تاثیری بر روی بازار مسکن ندارد.»
کارشناس مسائل اقتصادی عنوان کرد: « در کل تهران ۳۰ هزار واحد مسکونی قابل عرضه وجود دارد درحالی که باید ۲۰۰ هزار واحد مسکونی قابل عرضه وجود داشته باشد.»
وی با اشاره به بحث عایدی سرمایه اظهار کرد: « برای اخذ عایدی سرمایه باید ضریب تورم محاسبه شود و پیچیدگی‌هایی دارد که باید به طور دقیق محاسبه شود.»
عقبایی: دو برابر میانگین جهانی «خانه خالی» در کشور وجود دارد
حسام عقبایی، نائب رئیس اتحادیه مشاوران املاک نیز در گفت وگو با پانا بیان کرد: « چند دسته مالیات شامل ارزش افزوده، مالیات بر عایدی مسکن، نقل و انتقال مسکن و مالیات بر خانه‌های خالی بر کنترل قیمت‌ها در بازار مسکن موثر است اما موضوع مطرح این است که برخی از این مالیات‌ها تنها جنبه درآمدزایی برای دولت دارند و بحث قانونگذار از تصویب این قوانین تنها کسب درآمد از این مالیات‌ها است. مالیات تنظیمی شامل مالیات برخانه‌های خالی است به این معنا که هدف قانونگذار و وضع این قوانین تنها کسب درآمد نبوده و با هدف ایجاد تعادل در بازار اجاره یا قیمت مسکن اعمال شده است.»
وی ادامه داد: « کنترل کسانی که در حوزه سوداگری مسکن اقدام می‌کنند از اهدافی است که این طرح به دنبال آن است تا به عرضه مسکن در بازار کمک شود اما موضوع مطرح این است که مهمتر از مالیات برخانه‌های خالی، مالیات بر عایدی مسکن از اهمیت بیشتری برخوردار است. بخش مسکن از مالیات بر عایدی سرمایه منافع بیشتری خواهد داشت.»
نائب رئیس اتحادیه مشاوران املاک خاطرنشان کرد: « کنترل سفته بازی، ورود سرمایه‌گذاری به بازار مسکن، کاهش فاصله طبقاتی،متناسب کردن دهک‌های ضعیف جامعه با وضعیت اجاره از دغدغه‌های موجود در بازار مسکن است. مالیات بر عایدی مسکن یا سرمایه به این معنا است که از سود حاصل از سرمایه‌گذاری که در بخش مسکن یا هر فعالیت دیگر به وجود می‌آید، مالیات پرداخت شود.»
عقبایی خاطرنشان کرد: «قطعا ارزش افزوده حاصل از سرمایه‌گذاری در بخش مسکن باید مشمول مالیات باشد که همان بحث مالیات بر عایدی سرمایه است و بهتر است دولت این موضوع را با اولویت در دستور کار قرار دهد.»
مالیات خانه خالی به اندازه نصف ارزش اجاره ماهانه آن شد
حال این پرسش مطرح است که مالیات خانه‌های خالی چقدر است؟ آنگونه که رئیس سازمان امور مالیاتی می‌گوید نخستین مالیاتی که از خانه‌های خالی دریافت می‌شود در تاریخ مرداد ۱۴۰۰ و به اندازه نصف ارزش اجاره ماهانه آن خواهد بود.
به گفته امیدعلی پارسا، رئیس کل سازمان امور مالیاتی کشور سال گذشته تحت راهبرد کلی وصول و هوشمند سازی نظام مالیاتی مجموعه اقداماتی را انجام دادیم که منجر به وصول بیش از ۱۰۰ درصد کل درآمدهای مالیاتی مصوب کشور شد.
اگر یک واحد مسکونی با ودیعه ۵۰ میلیون تومان و اجاره ماهیانه ۲ میلیون تومان بیش از چهار ماه خالی بماند در سال اول مشمول ۳۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان جریمه می‌شود؛ طبق اعلام وزیر راه و شهرسازی تا کنون ۳۰۰ هزار واحد مسکونی خالی برای اخذ مالیات به سازمان امور مالیاتی معرفی شده است.
به دنبال اجرایی شدن سامانه املاک و اسکان از ۲۸ مردادماه امسال ۱.۵ میلیون واحد مسکونی خالی از سکنه شناسایی و برای مالکان آنها پیامک ارسال شد. صاحب خانه ها باید با توجه به لینکی که در پیامک قرار داشت نسبت به اعلام وضعیت سکونت خانه خود اقدام می کردند و بنا به گفته محمودزاده، معاون وزیر راه و شهرسازی، عدم اصلاح و تغییر وضعیت سکونتی به معنای خالی بودن خانه تلقی می شود.
بر اساس جدیدترین اعلام محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی از ۱.۵ میلیون واحد خالی که تا کنون شناسایی شده حدود ۳۰۰ هزار مسکن به سازمان امور مالیاتی معرفی و به موجب قانون، این سازمان می تواند برای اخذ مالیات اقدام کند. البته طبق آمار سال ۱۳۹۵ در کل کشور حدود ۲.۶ میلیون و در شهر تهران حدود ۴۹۰ هزار واحد مسکونی خالی وجود دارد.
ارسال دیدگاه