رسانه در فرآیند فرهنگ پذیری، جامعه پذیری و شکل گیری هویت دانش آموزان نقش کلیدی دارد

نوروزی، مقصود را تغییر تعریف رسانه و فضای مجازی و بررسی نقاط قوت و ضعف آن و تغییر برنامه درسی در نظام تربیت معلم بر مبنای اولویت دادن به سلامت جسم و روان دانش آموزان و تربیت فرهنگی برشمرد و گفت: فرهنگ‌پذیری و جامعه‌پذیری از جمله اصلی‌ترین و مهم‌ترین کارکردهای نهاد تعلیم و تربیت به حساب می‌آید؛ چرا که مهمترین ساز و کار برای شکل‌گیری هویت محسوب می‌شوند و شکل‌گیری هویت هم از جمله مهمترین اهداف تعلیم و تربیت به حساب می‌آید. از سوی دیگر در جامعه امروز، با توجه به مجازی شدن آموزش و ارتباط بیش از پیش دانش آموزان با فضای مجازی، رسانه ها از جمله مهمترین و مؤثرترین عناصر در فرایند تعلیم و تربیت هستند. بنابراین، رسانه در فرایند فرهنگ‌پذیری، جامعه‌پذیری و شکل‌گیری هویتی به‌ویژه هویت فرهنگی دانش‌آموزان نقش کلیدی دارد.

وی در ادامه افزود: موفقیت نهاد تعلیم و تربیت وابسته به تربیت فرهنگی و شکل‌گیری هویتی است و کاملاً آشکار است که متولیان رسانه برای تحقق این اهداف باید آماده شده باشند. وظیفه آماده‌سازی آنها هم تا حدودی بر عهده نظام آموزش و پرورش است. چرا که با تولید محتوای مناسب می توان نقش موثری در پیشبرد این اهداف ایفا کرد.

رئیس کمیسیون فناوری و ارتباطات در بیان اینکه برای تحقق تربیت فرهنگی در نظام تربیت رسانه، چه اهدافی باید مدنظر قرار گیرند، گفت: رسانه‌ها از طریق معرفی هنجارهای خاص اجتماعی و الگوها می‌توانند باعث هم‌نوایی، هم‌سویی و به نوعی فرهنگ سازی در بین افراد جامعه شوند. رسانه در ارتباط خود با فرهنگ، نه تنها به کانال ارتباطی، بلکه فراتر از آن، به اصل پیام بدل شده است. پیامی که نه تنها بر پایه شناخت، که بر اساس قدرت هم مبادله می‌شود و در صدد تغییر ساختارهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی و برقراری نوعی از همسان سازی فکری و رفتاری است. این حرکت ارتباطی، فرهنگی مهمترین شاخص عملکرد رسانه‌ها در صحنه‌های گوناگون فردی، اجتماعی و میان فرهنگی است.

نوروزی الزامات تحقق این اهداف را فرهنگ سازی از طریق رسانه به معنای انتقال محتویات فرهنگی شامل اعتقادها، تصاویر، برداشت‌ها، افکار، مفاهیم و ارزش‌هایی دانست که بر رفتار، پوشش، سنت و سبک زندگی افراد در جامعه تأثیر می‌گذارد و ادامه داد: در مجموع، می‌توان گفت فرهنگ سازی، به ویژه از رهگذار رسانه، به دو صورت فرهنگ پذیری و فرهنگ گرایی انجام می‌پذیرد. فرهنگ پذیری فرآیندی دائمی، پایدار، پویا و نه مقطعی و موقتی است که تضمین کننده پذیرش و انتقال فرهنگ دیگری از جمله باورها و مقدسات آن و نیز اخذ مدل‌های فکری فرهنگ دیگری است که تغییر در شیوه تفکر را موجب می‌شود. در مقابل فرهنگ گرایی؛ به معنای تغییر پوسته فرهنگ در اثر تماس فرهنگی گیرنده با فرهنگ دهنده است و به این دلیل که این نوع تغییرات در لایه بیرونی فرهنگ صورت می‌پذیرد، از رواج بیشتری برخوردار است. بدین ترتیب، رسانه‌ها قابلیت این را دارند که در فرآیند فرهنگ گرایی و فرهنگ پذیری با تبیین یا تغییر علایق و منافع اجتماعی به فرهنگ سازی مبادرت ورزند. رسانه‌ها صرفا به درونی سازی فرهنگ نمی‌پردازند، بلکه همچنین آن را ابداع، اصلاح و منتقل می کنند.

وی در پایان عمده‌ترین هدف در تربیت فرهنگی رسانه را، ارج نهادن به مطالبات به حق نسل جدید و تغییر نگرش به نظام تربیتی و تغییر تعریف رسانه و فضای مجازی و بررسی نقاط قوت و ضعف آن در نظام تعلیم و تربیت و به دنبال آن، تغییر در برنامه درسی نظام تربیت معلم برمنبای اولویت‌دادن به سلامت جسم و روان دانش آموزان و تربیت فرهنگی دانست و گفت: این آغاز راه است و برای ادامه به همکاری و یاری مسئولین و دانش آموزان صاحب نظر در این امر نیاز داریم.

*خبرنگار دانش آموز پانا؛ آرمیتا رزاقیان