راهبرد ترکیبی؛ رویکرد اصلی سازمان پژوهش در فرآیند یاددهی و یادگیری

به گزارش روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی، دهمین جلسه شورای اقدامات تحولی با طرح برخی موارد پیش از دستور توسط مدیران آغاز شد و سپس حسن ملکی معاون وزیر و رییس سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی با عرض تسلیت وفات شهادت‌گونه اسوه‌ی صبر حضرت زینب (سلام الله علیها) گفت: از خداوند می‌خواهم تک تک ما توفیق پیروی صادقانه و پایدار در راه و مسیری که این بانوی بزرگوار اسلام در راه اشاعه‌ی فرهنگ عاشورا داشت، قدم برداریم. زینب (سلام الله علیها)، اسوه‌ی صبر و مقاومت است. امید که با روح و اراده‌مان در جهت الهام‌گیری و اثرپذیری از ایشان قدم برداریم.

وی در ادامه و در راستای ورود به دستور جلسه این شورا نکاتی را پیرامون واقعیت‌های کرونا با تشریح شیوه‌های برخورد با واقعیت بیان کرد. وی گفت: دو اتفاق نامبارک ما را تهدید می‌کند هضم شدن در واقعیت‌ها و ستیز با واقعیت‌ها، که هر دو ناگوار است.

معاون وزیر راهکار برون رفت از این دو تهدید را تعیین نسبت خود با واقعیت‌ها دانست و افزود: یک نسبت این است که اصلاً واقعیت را نبینیم یعنی کرونا نادیده گرفته شود. دومین برخورد این است که واقعیت ناقص دیده شود و سومین نسبت این است که واقعیت به درستی دیده شود اما اراده‌ای برای مواجه با آن نباشد.

وی برخورد چهارم را در درک درست واقعیت و مواجهه‌ی برنامه‌محور با واقعیت دانست و گفت: مصمم باشیم و واقعیت را حل کنیم. این قاعده مواجهه با واقعیت یک قاعده‌ی مهم در زندگی است. اکنون که با واقعیت شیوع کرونا مواجه هستیم باید برای سال آتی با تئوریزه کردن شرایط کرونایی متناسب با شرایط آتی راهکار مناسب تدبیر کنیم.

رییس سازمان پژوهش ملاحظات برنامه درسی در شرایط کرونایی را این‌چنین دسته‌بندی کرد: حد محتوا یعنی حدود و ثغور محتوایی برای شرایط کرونا چه هست و چگونه باید باشد؟ سازمان محتوا، نحوه‌ی ارائه محتوا، نقش معلم در تربیت و یادگیری، نقش خانواده و سایر رسانه‌ها همچنین کاربرد محتوای الکترونیک و رمزینه‌های پاسخ سریع؛ ملاحظات برنامه درسی در شرایط کرونایی است که باید به آن‌ها توجه شود.

معاون وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اتخاذ رویکرد ترکیبی در یاددهی و یادگیری گفت: رویکرد مسلم در برنامه‌ریزی درسی رویکرد ترکیبی است به این معنا که از یک رویکرد ترکیبی علمی و راستین استفاده شود و یا از یک رویکرد نه چندان صحیح و برگرفته از واقعیت موجود در برنامه‌ریزی استفاده شود. وجه علمی یا همان رویکرد ترکیبی در فرآیند یاددهی و یادگیری، ترکیب شیوه‌ی سنتی و فناوری‌های روز، راهبردهای آموزشی، شیوه‌ها، محتوا و تجارب یادگیری است که راهبرد اصلی سازمان پژوهش است.

وی یادآور شد ترکیب آموزش حضوری و غیرحضوری برداشت اشتباه از آموزش ترکیبی است.

در ادامه جلسه حاضران نقطه نظرات خود را پیرامون دستور جلسه بیان کردند.

بهمنی مدیرکل دفتر فنی و حرفه‌ای و کاردانش ، با مرور تأثیرات کرونا بر آموزش هنرآموزان و معلمان، برخی از تأثیرات کرونا بر دوره‌های کاردانش و فنی‌وحرفه‌ای را بر شمرد و پیشنهاد کرد از مصوبه ماده واحده‌ی شورای عالی آموزش و پرورش در آموزش تراکمی و تجمیعی در طول سال تحصیلی و رشته‌های جدید به‌ویژه رشته‌های بومی استفاده شود.

محمدابراهیم محمدی مدیرکل دفتر انتشارات و فناوری آموزشی به موضوع پساکرونا اشاره کرد و مواردی همچون بودجه‌بندی محتوا، استفاده از تجربیات بخش خصوصی، توجه به نقش و جایگاه معلم در شرایط آموزشی فعلی، ‌توجه به موضوع آموزش ترکیبی در برنامه توسعه هفتم اشاره کرد.

محسن باهو مشاور ریاست سازمان در فناوری اطلاعات توجه به زیست بوم پیش رو در شرایط کرونایی و ارائه یک تصویر مشترک از دانش‌آموز و مدرسه و معلم که کنشگر اصلی همیاری در آموزش هستند؛ اشاره کرد و توجه به شرکای آموزش و ذی‌نفعان، تغییر ادبیات سازمانی و تدبیرساز و کار اجرایی و استفاده از تجربیات جهانی را نیز از دیگر راهکارهای مواجهه با شرایط کرونایی در سال آتی دانست.

مهدی جلالی دیگر عضو این جلسه به الگوی حکمرانی در دوران کرونا اشاره کرد و تدوین یک استراتژی و تحلیل و مطالعه‌ی تطبیقی نتایج حاصل از راهنماهای شرایط زرد و قرمز که پیش از این توسط سازمان پژوهش منتشر شده بود را پیشنهاد کرد. ارزیابی از مدارس دولتی و غیردولتی و استفاده از ظرفیت‌های برون سازمانی از دیگر راهکارهای پیشنهادی جلالی در مواجهه با شرایط کرونایی بود.

حسن مظاهری دبیر شورای هماهنگی علمی با اشاره به جایگاه مدرسه خواستار ارزشیابی از راهنماهای زرد و قرمز شد.

محمد علوی‌تبارمعاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان با اشاره به تجربه‌ی کشور ژاپن در آموزش‌های مجازی گفت: با توجه به متغیر بودن شرایط باید از پارامترهای متغیر در طراحی برنامه در مواجهه با شرایط کرونایی استفاده کرد و بسته‌های مناسب با زیست بوم‌های متفاوت تولید کرد.

در انتهای جلسه ملکی با جمع‌بندی نظرات حاضران افزود: این موضوع نیاز به بررسی بیشتری دارد اما در شرایط کرونایی و در تدوین برنامه باید به چند مؤلفه‌ی محتوا، ‌معلم، دانش‌آموز، ‌خانواده و مدیر مدرسه توجه شود. وقتی از برنامه صحبت می‌کنیم در واقع یک نظام بین این مؤلفه‌ها برقرار می‌کنیم که متناسب با شرایط و واقعیت‌های برخواسته از شرایط کرونا است. این عناصر را در برنامه درسی عادی هم داریم ولی شرایط کرونا نحوه‌ی مواجهه ما با این عناصر را متفاوت کرده است.

در پایان این جلسه از تلاش‌ها و خدمات مهدی جلالی در سمت مدیرکلی امور اداری و پشتیبانی تقدیر شد.