نجات «برجام» زیر چتر واسطه‌ها

رضا فرجی‌راد در گفت‌وگو با پانا درباره حمله اخیر نیروهای آمریکایی به مواضع حشدالشعبی در سوریه و ربط دادن این موضوع از سوی برخی رسانه‌ها به جمهوری اسلامی ایران و نیز تاثیر این اتفاق در تلاش‌های دیپلماتیک برای بازگشت به برجام، اظهار کرد: «آمریکا مواضع ایران در دیرالزور را بمباران نکرده، بلکه به مواضع گروه‌های وابسته به حشدالشعبی حمله کرده است. ایالات متحده با توجه به درگیری‌های اخیر در عراق به دنبال تلافی بوده است. آمریکا دیگر باید این موضوع را تاکنون متوجه شده باشد که گروه‌هایی عراقی دارای دیدگاه‌های مستقل و مختلفی هستند و برخی از آن‌ها معتقدند که آمریکا به عنوان یک نیروی اشغالگر باید این کشور را ترک کند.»

وی یادآور شد: «در گذشته جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با داعش به گروه‌های عراقی کمک می‌کرد و همکاری خوبی با یکدیگر داشتند، اما این به آن معنا نیست که گروه‌ها همه دستورات را از ایران می‌گیرند و استقلالی از خودشان ندارند.»

فرجی‌راد در بخشی دیگری از سخنان خود به سفر روز گذشته فواد حسین، وزیر خارجه عراق به ایران اشاره کرد و افزود: «شاید ایشان از مقامات جمهوری اسلامی خواسته باشد تا گروه‌های عراقی را نصیحت کنند، اما واقعیت امر این است که محور سفر وزیر امور خارجه عراق به ایران بیشتر مربوط به مسائل تجاری و اقتصادی میان دو کشور ارتباط دارد.»

آمریکا باید درک کند تا زمانی‌که به عنوان نیروی اشغالگر در عراق حضور دارد حمله از طرف هر گروه عراقی به آن‌ها امکان‌پذیر است و ربطی به ایران ندارد

این استاد ژئوپلتیک در این‌باره اضافه کرد: «بخشی از پول‌های بلوکه شده ایران در بانک‌های عراق باید با بحث و گفت‌وگو آزاد شوند و شاید همان فرمول آزادسازی پول‌ها در کره‌جنوبی در عراق و دیگر کشورها به اجرا درآید. ممکن است در میان صحبت‌ها به درگیری‌ مرزها اشاراتی شده باشد، اما سفر آقای فواد حسین از قبل برنامه‌ریزی شده بود.»

سفیر پیشین ایران در مجارستان و نروژ به تاثیرگذاری درگیری‌ها به برجام اشاره کرد و گفت: «ممکن است این مسائل سردی روابط و عدم اعتماد را افزایش دهد، اما حملات گروه‌های عراقی به نیروهای آمریکایی هیچ ارتباطی به ایران ندارد. ایالات متحده باید این را درک کند تا زمانی‌که به عنوان نیروی اشغالگر در این کشور حضور دارد حمله از طرف هر گروه عراقی امکان‌پذیر است.»

وی تصریح کرد: «ایالات متحده باید به مخالفان خود در پارلمان، احزاب و گروه‌های عراقی به سازش برسد و بداند که مخالفت یا حملات آنان هیچ ارتباطی به ایران ندارد. از طرفی استراتژی جمهوری اسلامی نسبت به برجام مشخص است و بارها گفته که طرف مقابل یعنی آمریکا باید به توافق هسته‌ای برگردد و در مقابل ایالات متحده نیز به اجرای تعهدات و کاهش غنی‌سازی ایران تاکید دارد.»

فرجی‌راد در ادامه به احتمال برگزاری مذاکرات در اروپا اشاره کرد و افزود: «اگر نظر ایران برای شرکت در این نشست مثبت باشد این بار آمریکایی‌ها طرف مستقیم نیستند بلکه به عنوان ناظر و میهمان در این جلسه حضور خواهند یافت، زیرا آن‌ها از برجام خارج و طرف مستقیم ایران، ۱+۴ است.»

این دیپلمات سابق کشورمان افزود: «شاید در آینده و در این مذاکرات گشایش‌هایی صورت بگیرد. در مجموع وضع نسبت به گذشته و دوران ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ بهتر است. بالاخره بحث‌هایی درباره آزادسازی پول‌های بلوکه شده ایران در عراق، عمان، کره‌جنوبی و ... شده است. بنابراین امیدواریم که درگیری‌های سوریه و عراق کاهش یابد و به مسائل مربوط به برجام اثری نداشته باشد.»

سفیر پیشین ایران در مجارستان و نروژ تاکید کرد: «واسطه‌ها نقش قدرتمندی در بازگشت آمریکا به برجام و همچنین از سرگیری اجرای تعهدات ایران دارند. قطر و کشورهای اروپایی به عنوان واسطه‌ با ایالات متحده صحبت کردند و قرار است جلسه‌ای میان ایران با ۱+۴ به میزبانی اروپا برگزار شود. ایران می‌گوید اول آمریکا باید به برجام بازگردد، ایالات متحده نیز می‌گوید اول ایران باید تعهدات را اجرا کند که البته حق با ایران است، زیرا آمریکا از برجام خارج شد. بنابراین باید راه‌حل سومی پیدا شود.»

فرجی‌راد در پایان گفت: «کشورهای واسطه‌ می‌توانند نقش کمک‌کننده‌ای برای نجات برجام داشته باشند؛ هرچند گروه‌هایی در داخل علاقه‌ای به این کار ندارند، اما مقامات ارشد کشور و شورای عالی امنیت ملی، برای برداشتن تحریم‌ها در اسرع وقت تلاش می‌کنند و باورهای انتخاباتی، حزبی و گروهی ندارند.»