اچ آی وی و بیماری ایدز چیست؟

HIV (اچ آی وی ) یا همان « سندرم نقص ایمنی اکتسابی» ، ویروسی است که با ورود به بدن و ماندگار شدن در آن، در نهایت باعث ایجاد بیماری ایدز در انسان می شود. بنابراین آلودگی با ویروس اچ آی وی یک بیماری عفونی قابل کنترل است که اغلب مردم آن را با نام ایدز می شناسند، در حالی که ایدز تنها مرحله انتهایی از اچ آی وی است و در صورتی که فرد آلوده به اچ آی وی به موقع و به طور صحیح تحت مراقبت و درمان قرار گیرد، ممکن است تا آخر اخر عمر مبتلا به بیماری ایدز نشود.

ویروس اچ آی وی خود به خود تولید نمی شود، بلکه می‌تواند از طریق انسان از فردی به فرد دیگر منتقل شود.

مدتی بعد از ورود اچ آی وی به بدن ، گلبولهای سفید به نشانه حضور این ویروس، ماده ای را در خون ترشح می کنند که آنتی بادی نامیده می شود. آنتی بادی هیچ عارضه یا علامتی در بدن ایجاد نمی کند؛ ولی وجود آن با آزمایش قابل تشخیص است. از زمان ورود ویروس به بدن تا زمانی که گلبول های سفید آنتی بادی ترشح کنند و سطح آنتی بادی به حد قابل تشخیص برسد ، مدتی بین دو هفته و گاهی تا سه ماه طول می کشد. به این مدت زمان، « دوران پنجره » می گویند. در دوران پنجره علی رغم اینکه ویروس در بدن فرد هست ولی نتیجه آزمایش منفی است.

توجه به این نکته بسیار مهم است که در صورت مشکوک بودن فردی به بیماری ، هیچ گاه وجود یک آزمایش منفی در او به معنی عدم ابتلای وی نیست و لازم است تا فرد مجددا مورد مشاوره و آزمایش قرار گیرد . امکان انجام مشاوره و آزمایش محرمانه و رایگان اچ آی وی و نیز دسترسی به داروهای ضدویروس ( اچ آی وی ) به صورت رایگان برای تمام بیماران در مراکز مشاوره بیماری های رفتاری در سراسر کشور فراهم است.

با زیاد شدن تعداد ویروس در بدن فرد مبتلا و کم شدن سلول‌های دفاعی در بدن وی، به تدریج علائم اصلی بیماری ظاهر می شود. این علائم متنوع بوده و می‌تواند شامل انواع عفونت ها مثل برفک دهانی، سل، عفونت‌های ریوی و... میشود. مرحله پیشرفته اچ آی وی را ایدز می‌گوید که همراه با بیماری های مختلف و علائم شدید است و به دلیل سرکوب‌ سیستم ایمنی، عفونت های دیگری از جمله بعضی بدخیمی ها و سرطان در فرد بروز پیدا می‌کند.

تاکنون داروی مؤثری که بتواند ویروس را به طور کامل از بین ببرد شناخته نشده، اما داروهای مناسبی وجود دارند که می توانند تعداد ویروس را در خون به شدت کم کرده و مانع پدید آمدن علایم مرحله ایدز شوند. مراقبت مستمر از مبتلایان به همراه درمان به موقع، می تواند در به تعویق انداختن مرحله بیماری بسیار مؤثر باشد و فرد را به یک زندگی عادی برگرداند.

بیماری اچ آی وی یک بیماری عفونی است که اگر عامل آن وارد بدن هر کسی شود، فرد را به بیماری مبتلا می کند. بنابراین اصلی ترین روش پیشگیری در همه بیماری های عفونی از جمله اچ آی وی آن است که مانع ورود میکروارگانیسم به بدن شویم.

عدم استفاده از سرنگ و سرسوزن مصرف شده و پرهیز از رفتارهای جنسی خطر دو راه اصلی پیشگیری از انتقال اچ آی وی است. یکی دیگر از راه های مهم پیشگیری نیز، اقدام برای درمان افراد مبتلاست، زیرا مصرف دارو به کاهش ویروس اچ آی وی در خون و ترشحات جنسی منجر می شود که در این صورت، تماس اتفاقی با خون و ترشحات فرد مبتلا، منجر به انتقال ویروس به دیگری نخواهد شد از آنجا که ویروس اچ آی وی تنها در گلبول های سفید قادر به ادامه حیات است و گلبول سفید هم فقط در خون و ترشحات جنسی وجود دارد لذا ویروس اچ آی وی از طریق تماس های عادی همچون :
*کار کردن با یکدیگر و زندگی دسته جمعی ، هم صحبت شدن و معاشرت های اجتماعی یا تماس روزمره با مبتلا ، شامل همسفر شدن ، هم کلاس بودن و نشستن در کنار یکدیگر
*روابط عادی اجتماعی مثل سوار شدن در اتوبوس و تاکسی و استفاده از تلفن های عمومی
*غذاخوردن، آشامیدن و یا استفاده از قاشق و چنگال ، لیوان و وسایل و ظروف غذاخوری
*اشک و بزاق و از راه هوا ( عطسه و سرفه )
*استفاده از سرویس های بهداشتی مشترک مثل حمام ، توالت و استخرهای مشترک
*توسط حیوانات، حشرات ( پشه ) و یا نیش آنها
منتقل نمی شوند، بنابراین نیازی به جداسازی افراد مبتلا به ویروس اچ آی وی نیست و زندگی در کنار این افراد و یا اشتغال و تحصیل در کنار آنها خطری برای دیگران محسوب نمی شود.

گردآورنده: امیر حسین امیری نژاد