گفتوگو با شمس لنگرودی:
وبیناری برای علاقهمندان شعر و شاعری
تهران (پانا) - امروز و فردا فرصت خوبی است برای آشنایی بیشتر با شعر، آنهم از دریچه نگاه شمس لنگرودی، شاعری که نهتنها سالهاست او را به مخلوقات ادبی مملو از مضامین اغلب عاشقانهاش میشناسیم؛ بلکه دیگر فعالیتهای فرهنگیاش هم تأثیر زیادی در مطرحشدن نام او داشته؛ از آن چند کتاب داستانی که برای بچهها نوشته تا آثار تحقیقی تألیفی و حتی سالها تدریس و آموزش جوانان علاقهمند.
بهگزارش ایران، آنهایی که او را میشناسند میدانند که در آزمودن علاقهمندیهای دیگرش هم جسارت به خرج داده و حتی نظر منتقدان حوزههایی همچون سینما را هم جلب کرده؛ هرچند که خوانندگی هم در سابقه کاری این مورخ ادبی و استاد دانشگاه درج شده و همه اینها او را به شخصیتی چند وجهی در فرهنگ و ادب معاصرمان تبدیل کرده است.
مباحثی که برای علاقهمندان شعر ضروری است
تنها آشنایی با یکی از جنبههای زندگی حرفهای شمس لنگرودی کافی است تا وسوسه شوید تا پای برنامه آنلاین «تجربه خلاق شعر» با عنوان «دنیایی که میسازم» بنشینید که روز گذشته شروع شده، امروز و فردا هم در قالب جلسههای دو ساعته ادامه دارد. شمس لنگرودی درباره محورهای این وبینار که دو جلسهاش باقیمانده میگوید: «همانطور که در عنوان برنامه هم آمده، در این برنامه سخن از شعر و چیستی آن درمیان است. اینکه اساساً تعریف شعر چیست؟ آیا آنطور که از آثار برخی برمیآید درد دل گوینده با مخاطبان است؟ بیان احساسات است یا حتی پیروی از قوانین علمی و ساختاری مشخص؟ اگر اثری برخوردار از هیچکدام اینها نباشد شعر به شمار نمیآید! حتی این بحث مطرح خواهد شد که اگر اثری برخوردار از همه مواردی که به برخی از آنها اشاره شد باشد شعر به شمار میآید؟» همانطور که شمس لنگرودی هم گفت یکی از محورهای مهم برنامه آنلاین مذکور صحبت درباره چیستی شعر است. او در توضیح بیشتر میگوید: «بخش دیگری به این پرسش اختصاص دارد که وقتی فلان شاعر را فرد شاخصی میدانیم این نشأت گرفته از مضامین شعری او است یا بحث ساختار مخلوقات ادبیاش درمیان است؟ اینها سؤالاتی
هستند که به گمانم هر علاقهمند شعر و شاعری باید بداند.»
در اشاره کوتاهی به زندگی حرفهای شمس لنگرودی بد نیست بدانید که او شعر گفتن را از دهه پنجاه و انتشار آنها را از مجلاتی همچون فردوسی و جوانان آغاز کرد. او همزمان با انتشار مجموعه شعرهای «خاکستر و بانو» و «جشن ناپیدا» در اواسط دهه ۶۰ مطرح شد و بعد از چاپ «قصیده لبخند چاکچاک» شهرت پیدا کرد.
فارغ از عنوان مجموعه شعرهایی که طی این دههها از شمس لنگرودی روانه کتابفروشیها شده منتقدان ادبی اشعار او را برخوردار از ویژگی جالبتوجهی میدانند؛ روندی که او در سرایش شعرهای خود در پیشگرفته کمی برخلاف دیگر شاعران است چراکه شاعریاش را به مخروطی سروته تشبیه میکنند. شعرهایی که در جوانیاش باحال و هوای پیری خلق شدهاند و در سن و سال پختگی، نوایی مملو از شور زندگی یافتهاند و سروشکلی هرچه بیشتر تغزلیتر پیدا کردهاند.
در خلال برگزاری وبیناری که ابتدا اشاره شد برای شرکتکنندگان امکان طرح پرسشهایی درباره زندگی حرفهای شمس لنگرودی هم فراهم است؛ او میگوید: «بنای این دوره آنلاین بر اساس پرسش و پاسخ است؛ اعتقاد شخصی من بر این است که چه در دوره مورد بحث و چه حتی در کلاسهای دانشگاهی، استادان باید بهای زیادی برای تدریس بر مبنای پرسش قائل شوند چراکه اهمیتی بهمراتب بیشتر از حتی مباحثی دارد که معلم و استاد درباره آنها صحبت میکند. همانطور که اشاره کردید، در این وبینار تنها درباره بخشهایی از زندگیام امکان پرسش و پاسخ وجود دارد که مرتبط با کار و تجربهام باشد.»
دو کتاب تازه از شمس لنگرودی در راه نشر
از این شاعر و بازیگر دو رمان هم بانامهای «رژه بر خاک پوک» و «آنها که به خانه من آمدند توسط نشر افق منتشرشده است. شمس لنگرودی فعالیتهایی هم در عرصه بازیگری و حتی خوانندگی داشته، ورود او به سینما از علاقهمندی سالهای جوانیاش به تئاتر نشات میگیرد که به شکل جدیتری از دهه هشتاد و باهنر هفتم خودش را نشان داد. او برای بازی در فیلم «احتمال باران اسیدی» کاندیدای دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد در نهمین جشن انجمن منتقدان سینمای ایران شد. حدود سه سال قبل هم در جشنوارۀ ادبی «صبح آسیا» در شهر گوانگجوی کره جنوبی، از شمس لنگرودی در مقام یکی از شاعران برتر آسیا قدردانی شد. حالا که به بهانه برپایی این دوره آموزشی آنلاین یا همان وبینار اشاره مختصری به فعالیتهای حرفهای شمس لنگرودی شد بد نیست از خبر خوب شمس لنگرودی برای علاقهمندان آثارش هم بگوییم؛ او درهمین رابطه میگوید: «بزودی دو کتاب درباره زندگی من منتشر میشود؛ کتاب نخست «آنجا که وطن نام داشت» است که طی مصاحبهای طولانی نوشته شده و تا آخر آبان ماه در حدود ۶۰۰ صفحه منتشر میشود. اما کتاب دوم که ترجیح میدهم اشارهای به عنوان آن نشود دربردارنده خاطرات و
زندگیام است، بیش از ۲۵۰ صفحهای میشود که فعلاً مراحل چاپ آن سپری میشود؛ هر دو کتاب با همکاری نشر چشمه در اختیار علاقهمندان قرار میگیرند.»
اما نکته آخر اینکه وبیناری که در ابتدا اشاره شد، ساعت ۱۹ امروز و فردا از طریق وبسایت یونیتک و با همکاری یونسکو برگزار میشود؛ به شرکتکنندگان نیز در پایان گواهینامه از سوی کمیسیون ملی یونسکو در ایران اعطا میشود.
ارسال دیدگاه