پشت‌پرده نوسان قیمت مرغ در بازار

بخشی از مشکل نوسان‌های قیمتی در بازار آنگونه که کارشناسان این بخش می‌گویند تخصیص ارز ۴۲۰۰ تومانی به نهاده‌های دامی است؛ نهاده‌هایی که باید به مصرف دام و طیور برسند سراز بازار آزاد در می‌آورند و اخباری نه چندان رسمی خبر از تلف کردن جوجه‌هایی می‌شوند که تولیدکنندگان نهاده آن را دریافت کرده‌اند اما به دلیل به صرفه نبودن تولید یا دلایل دیگر در نیمه راه تولید تلف می‌شوند.

اما عباس حاجی‌زاده، دبیر اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دامی می‌گوید بی‌توجهی مسئولان به اشکالات و نواقص سامانه بازارگاه این سامانه را به جولانگاه واسطه‌ها و دلالان تبدیل کرده است.

به گفته حاجی‌زاده وجود نهاده‌های دامی با نرخ آزاد در بازار مهر تائیدی بر اشکالات اساسی سامانه بازارگاه در طراحی و نحوه اجرای آن و همچنین تاکید و اصرار بر اجرای یک طرح دارای اشکال است.

در این میان رئیس انجمن تولیدکنندگان مرغ معتقد است افزایش قیمت مرغ و مشکل اصلی در وضع کنونی این است که دان و نهاده‌های دامی به اندازه کافی در بازار وجود ندارد و واحدهای تولیدکننده مرغ مادر نیز مجبور شده‌اند که تولید خود را کاهش دهند.

محمد یوسفی، رئیس انجمن تولیدکنندگان مرغ در گفت‌وگو با پانا با بیان اینکه مهمترین مشکل مرغداران در وضع کنونی کمبود نهاده‌های دامی است، اظهار کرد:‌ «کنجاله سویا و پس از آن ذرت در بازار با کمبود مواجه است و سایر اقلام را با ارز نیمایی تهیه می‌کنند.»

وی افزود:‌ « مشکل اصلی در وضع کنونی این است که دان و نهاده‌های دامی به اندازه کافی در بازار وجود ندارد و واحدهای تولیدکننده مرغ مادر نیز مجبور شده‌اند که تولید خود را کاهش دهند و وضعیت کنونی نیز به نظر نمی‌رسد که به این زودی‌ها مرتفع شود. تحریم این مجال را که مواد اولیه و نهاده‌های دامی وارد کشور شود را سلب کرده است و اگر روند کنونی ادامه داشته باشد مرغداری‌ها یکی پس از دیگری تعطیل می‌شوند.»

یوسفی عنوان کرد:‌ « تولید تاکنون کاهش چشمگیری نداشته است اما هر هفته در حال کاهش است.»

وی درباره تولیدکنندگانی که نهاده‌های دامی را با ارز ۴۲۰۰ تومانی دریافت کرده اما فرآیند تولید را تکمیل نکرده‌اند و جوجه‌ها را معدوم کرده و می‌کنند، نیز گفت:‌ « تولیدکنندگان جوجه خرید می‌کنند و نهاده را تحویل می‌گیرند و این اخبار شایعاتی است که صحت ندارد. البته ممکن است یک مرغدار در بین ۲۰ هزار مرغداری که در کشور وجود دارد چنین کاری کرده باشد اما عمومیت ندارد.»

رئیس انجمن تولیدکنندگان مرغ خاطرنشان کرد:‌ « تولید مرغ در کشور با کاهش قابل توجهی همراه نشده است و تولید جوجه یک روزه ادامه داشته و حتی مرغداران بخشی از نهاده را از بازار آزاد تهیه کرده‌اند، اما روند تولید را متوقف نکرده‌اند.»

وی با تاکید براینکه وضعیت مناسبی برای تولیدکنندگان وجود ندارد، افزود:‌ « شرکت پشتیبانی امور دام اکنون حدود ۷۰ درصد ذرت مورد نیاز مرغداران را تامین می‌کند اما در مورد کنجاله سویا تنها ۴۰ درصد از نیازتولیدکنندگان توسط این شرکت در اختیار آنها قرار می‌گیرد. قیمت کنجاله با نرخ دولتی ۲۷۰۰تومان و در بازار آزاد حدود ۱۴۰۰۰ هزار تومان است. نرخ ذرت در بازار آزاد ۳ هزار تومان و درشرکت پشتیبانی امور دام با نرخ ۱۵۰۰ تومان در اختیار تولیدکنندگان قرار می‌گیرد.»

امیدواری به کاهش قیمت ذرت با عرضه ذرت داخلی به بازار

یوسفی تصریح کرد:‌ « این امیدواری وجود دارد که با عرضه ذرت تولید داخل نرخ ذرت در بازار تعدیل شود. ذرت کشت داخل در مهرماه به بازار عرضه می‌شود.»

وی با بیان اینکه صادرات مرغ درحال انجام است،‌اظهار کرد:‌ « صادرات تخم‌مرغ نیز با پرداخت عوارضی درحال انجام است. البته صادرات مرغ یا هر کالایی با نرخ رقابتی انجام می‌شود به این معنا که اگر کالایی از نظر قیمت تمام‌شده در بازارهای صادراتی قدرت رقابت نداشته باشد امکانی برای صادرات ندارد و در وضع کنونی کالاهایی مانند مرغ نیز همین شرایط را دارند.»

رئیس انجمن تولیدکنندگان مرغ اظهار کرد:‌ « قیمت تمام شده تولید به دلیل مشکلات ارز بالا است و اگرچه با وجود کرونا امکان صادرات وجود دارد اما ارز نیمایی و بازار آزاد پا به پای هم پیش می‌روند و در عمل قدرت رقابت در بازارهای صادراتی برای تولید کنندگان از بین رفته است. »

شاهد فروش نهاده‌های دامی با نرخ آزاد در بازار هستیم

آنگونه که حاجی‌زاده، رئیس انجمن تولیدکنندگان مرغ می‌گوید در شرایطی که حتی یک کیلو نهاده دامی بدون تایید و دریافت حواله عرضه از سوی دستگاههای ذی ربط امکان خروج از گمرک یا انبار کارخانه تولیدی را ندارد شاهد فروش نهاده‌های دامی با نرخ آزاد در بازار هستیم که این امر به درستی نشان می‌دهد ساختار سامانه بازارگاه از طراحی تا اجرا با اشکالات جدی مواجه است.

دبیر اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور ایران تصریح کرد: «بیش از یک سال است که مسولان ذی‌ربط در طراحی و اجرای سامانه بازارگاه وعده رفع اشکالات این سامانه با مشورت و همفکری ذینفعان را داده‌اند اما در عمل هیچ اتفاقی رخ نداده است .»

حاجی‌زاده با انتقاد ازعدم بررسی سوابق خریداران نهاده‌های دامی در سامانه بازارگاه خاطرنشان کرد: «یکی دیگر از اشکالات اساسی سامانه بازارگاه این است که خریداران معرفی شده در سامانه بازارگاه در برخی موارد با گذشت چندین روز اقدام به خرید نکرده‌اند؛ این امر نشان می‌دهد افراد معرفی شده به عنوان خریدار نهاده‌های دامی در سامانه بازارگاه در واقع نیازی به نهاده‌های دامی نداشته‌اند.»

به گفته حاجی‌زاده، عدم اقدام برای خرید نهاده‌های دامی از سوی صاحبان حواله در شرایطی که فعالیت صنایع و ادامه حیات دام و طیور به استفاده از نهاده‌های دامی بستگی دارد، توجیهی به غیر از عدم نیاز صاحبان حواله ها به خرید نهاده‌های دامی ندارد.

دبیر اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دام و طیور ایران خاطرنشان کرد: «صد در صد نهاده‌های دامی که در بازار با نرخ آزاد خرید و فروش می‌شود با حواله وزارت جهادکشاورزی بارگیری شده است و سوال ما از مسئولان ذی ربط این است«چرا کالایی که باید بر اساس نیاز واحد تولیدی در بازار عرضه شده باشد سر از بازار آزاد در می‌آورد؟»

حاجی‌زاده تاکید کرد: «مشکلات مطرح شده علاوه بر اشکالات تکنیکی و نرم افزاری سامانه بازارگاه است و متولیان امر کاملا نسبت به ایرادات متعدد این سیستم اطلاع دارند.»