نانوایی‌ها؛ عرضه قوت غالب با تردیدهای کرونایی
ساری (پانا) - نانوایی‌ها قوت غالب مردم ایران را عرضه می‌کنند و در دوران شیوع کرونا حرف و حدیث بر سر آن زیاد است که چگونه در تهیه غذایی که هر روزه بر سر سفره مردم می‌نشیند، مجاب به رعایت پروتکل‌های بهداشتی شوند.
مرداد ماه بود که محسن فرهادی معاون فنی مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اعلام کرد در گزارشی که وزارت بهداشت به ستاد ملی مقابله با کرونا اعلام کرد، در نتیجه بازرسی‌های مشترک همکارانمان، در پایین‌ترین سطح جدول رعایت نکات بهداشتی پاساژها هستند و بعد از آن نیز نانوایی‌ها در رده بعدی قرار می‌گیرند. گرچه نام پاساژها به دلیل تجمع بالایی که میتواند به همراه داشته باشد نگران‌کننده است، اما نانوایی‌ها از آن‌جایی که با تغذیه روزانه مردم در ارتباط هستند، نگرانی و تشویش بیشتری به دنبال دارند.
محمدجواد، شهروند قائم‌شهری که روزانه برای منزل خود و پدرش نان تهیه می‌کند، رعایت پروتکل‌های بهداشتی مانند استفاده از ماسک یا خودداری از دریافت پول نقد در نانوایی‌هایی شهر را چنین توصیف می‌کند: «موقع تحویل نان، برخی دستکش می‌گذارند و برخی هم نه. برخی فقط کارت قبول می‌کنند و برخی هم نه. من خیلی کم می‌بینم که ماسک بزنند یا ماسکی هم که می‌زنند آن‌قدر چرک است که به نظر می‌رسد فقط برای رفع تکلیف است.»
او میگوید در نهایت مجبور می‌شود گاهی از آن نانوایی که رعایت نمی‌کند هم نان بخرد، اما فقط نان داغ تازه از تنور درآمده نه نانی که دیگر سرد شده و ممکن است آلوده باشد.
یکی از شهروندان ساری هم به ما میگوید که همه جا پروتکل‌ها را رعایت نمی‌کنند: «شاید ۵۰ درصد رعایت کنند. ممکن است برخی جاها با انبر پول یا کارت را بگیرند یا به مشتری اجازه دهند خودش کارت بکشد، اما موقع تحویل نان اصلا از دستکش استفاده نمی‌کنند.»
اصغر محمودی رئیس اتحادیه خبازان ساری اما معتقد است که وضعیت رعایت بهداشت در نانوایی‌های سطح شهر مناسب است: «اتحادیه بدون کمک هیچ ارگانی، ماسک در اختیار نانوایی‌ها قرار داده است. البته مقابل تنور چون شدت گرما زیاد است، لازم نیست ماسک بزنند، اما موقع تحویل حتما باید ماسک داشته باشند.»
او از پلمب ۱۵ نانوایی شهر ساری در مدت شیوع کرونا خبر داد که پس از رفع نواقض بهداشتی مجددا بازگشایی شدند: «ابتدا تذکر می‌دهیم و سپس سهمیه‌شان را کسر می‌کنیم و سپس با هماهنگی بهداشت محیط، پلمب می‌کنیم.»
یک شهروند بهشهر میگوید نان را از نانوایی‌ای می‌خرد که صاحبش یک زن است و تمام موارد بهداشتی را رعایت می‌کند. او معتقد است که در مجموع بیشتر نانوایی‌ها موارد بهداشتی را رعایت نمی‌کنند.
خانم علیزاده نانوایی است که از سال ۶۵ نانوایی دولتی‌پز او فعال است. میگوید در این ماه‌های اخیر، ماهی یک‌بار بازرس می‌آید و یک‌بار هم به ما تذکر استفاده از ماسک دادند: «توی گرمای کنار کوره چطور ماسک بزنم؟ الیاف این ماسک‌ها اذیتمان می‌کند. موقع تحویل نان باید ماسک بزنیم.»
او برای در امان ماندن از احتمال ابتلا به کرونا، پنجره تحویل نان را با نایلون پوشانده، با انبر پول را از مشتری می‌گیرد و از مشتری می‌خواهد که از کارتخوان استفاده کند: «اما مشتری‌ها معمولا قبول نمی‌کنند برای خرید چند عدد نان از کارت استفاده کنند.»
از خانم علیزاده پرسیدم آیا برای کار در دوران کرونا آموزشی دیده است، جوابش منفی است: «از ما خواسته‌اند که برای دریافت کارت آموزشی به بهشهر برویم و در کلاس آموزشی شرکت کنیم که ۲۰۰ هزار تومان هم هزینه دارد. من سال‌هاست نان می‌پزم، چه چیزی را یاد بگیرم؟»
او از سوپرمارکت‌هایی گله‌مند است که از نانوایی‌ها به صورت کلی نان می‌خرند و به مشتری‌ها نان می‌‌فروشند: «در ماه‌های اول شیوع کرونا مشتری‌ها از سوپرمارکت‌ها نان نمی‌خریدند اما الان برخی از سوپرمارکت‌ها دوباره شروع به فروش نان کرده‌اند. ما کلا به سوپرمارکت‌ها نان نمی‌فروشیم و ترجیحمان این است که مشتری از خود ما نان بخرد.»
بهترین راه ایجابی، قطع سهمیه آرد است
محمد حسن ابدی مدیر گروه بهداشت محیط معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران به پانا گفت: «نظارت بر نانوایی‌ها مختص به دانشگاه علوم پزشکی نیست و صنف، ستاد ملی، استانی و شهرستانی کرونا، صنعت و معدن هم نظارت دارند و بازرس می‌فرستند و هر نظارتی هم بازخوردی خواهد داشت.»
او وضعیت نانوایی‌های مازندران را نسبت به بقیه استان‌ها بهتر توصیف می‌کند.
ابدی معتقد است که با تعطیل کردن نانوایی‌ها مشکلی حل نمی‌شود، بلکه باید رفتار آن‌ها به مرور زمان اصلاح شود: «زمان تحویل نان به مشتری میتواند مشکل‌آفرین باشد. استفاده از ماسک و کارتخوان باید به مرور زمان همگانی شود. البته قطع سهمیه آرد میتواند به عنوان بهترین راه‌حل به کار گرفته شود، هرچند که محدودیت‌هایی هم دارد؛ مثلا فرد میتواند از جای دیگر آرد تهیه کند.»
به گفته ابدی نتیجه بررسی وضعیت چک لیست عمومی برای نظارت بر فاصله‌گذاری اجتماعی هوشمند در نانوایی‌های سطح شهرستان استان مازندران تا ۶ شهریور نشان می‌دهد که ۶۵ درصد از نانوایی‌های استان، code QR را که با ثبت‌نام در سامانه اصناف و صنایع را در معرض دید و دسترس مراجعان و کارکنان نصب کرده‌اند که شامل دو هزار و ۴۶۳ نانوایی از مجموع سه هزار و ۸۳۴ نانوایی می‌شود و در واقع هزار و ۳۳۲ نانوایی آن را نصب نکرده‌اند.
ابدی میگوید که تاکنون ۲۴ هزار و ۳۲۷ مورد بازدید از نانوایی‌های استان صورت گرفته که برای ۴ هزار و ۲۴۶ مورد اخطاریه صادر شده است. طبق اعلام او به صورت میانگین، تنها ۲۶.۴۵ درصد کل نانوایی‌ها از ارائه خدمات به کسانی که فاصله‌گذاری و استفاده از ماسک را رعایت نمی‌کنند، خودداری می‌کنند و ۶۱.۱ درصد نانوایی‌ها به صورت صحیح از ماسک استفاده می‌کنند.
فرجی مسئول نمایندگی غله شهرستان ساری به پانا گفت: «نامه‌هایی مبنی بر عدم رعایت پروتکل‌های بهداشتی در نانوایی‌ها از مرکز بهداشت شهرستان به ما رسیده است که سامانه آردشان را مسدود کردیم.»
به گفته او پس از بازدید انفرادی و گروهی مرکز بهداشت و تذکر شفاهی، نواقض موجود را طبق ابلاغ کتبی به نانوایی اعلام می‌شود که ظرف ۲۴ تا ۴۸ ساعت برطرف کند و اگر در این فاصله برطرف نشود، مرکز بهداشت موضوع را طی یک نامه به نمایندگی غله شهرستان اعلام می‌کند و سهمیه آرد آن نانوایی موقتا قطع می‌شود.
به گفته او پس از بررسی مجدد و رعایت پروتکل‌ها از سوی نانوایی‌هایی که سامانه آنان مسدود شده، با نامه رسمی مرکز بهداشت مجددا سهمیه آرد برقرار می‌شود.
آمار نشان می‌دهد که بیش از نیمی از نانوایی‌ها دو اصل مهم استفاده از ماسک و فاصله‌گذاری اجتماعی و بیشتر آنان بهداشت فردی و عمومی را رعایت می‌کنند، گرچه از عرضه نان به مشتریانی که این دو اصل را رعایت نمی‌کنند، خودداری نمی‌کنند. در جدول وزارت بهداشت، نانوایی‌ها شاگرد آخر شده‌اند، اما بوی آشنای آن‌چه که ارائه می‌کنند، نه تنها کرونا که هر ویروس مخرب دیگری را کنار می‌زند و نیکوکارانی را دور هم جمع می‌کند که با همکاری نانوایی‌ها و سوپرمارکت‌ها دراین روزهای کرونایی، برای خانواده‌های محروم وعده‌های غذایی تهیه می‌کنند. کرونا آمار را بالا و پایین می‌کند، اما بی‌شک میزان رعایت بهداشت و رعایت حال هم‌نوع را در ما آدمیان بالاتر برده است.
سمانه عباسی رستمی
ارسال دیدگاه