سند ملی تحول کشاورزی دانش‌بنیان تهیه و تصویب می‌شود

به گزارش مرکز خبر شورای عالی انقلاب فرهنگی، سعیدرضا عاملی در دیدار با دکتر کاظم خاوازی وزیر جهاد کشاورزی که در محل دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شد، با بیان اینکه شورای عالی انقلاب فرهنگی طی ۳۶ سال که از ستاد به شورا تغییر ماهیت داد، خدمات بزرگی در حوزه علم و فناوری و فرهنگ داشته است، گفت: مقام معظم رهبری «مدظله‌العالی» به جایگاه کلیدی شورای عالی انقلاب فرهنگی با وجود دستگاه‌های مجری، مجلس شورای اسلامی، قوه قضائیه و... به عنوان یک نهاد آگاه به مسائل آینده، یکپارچه‌ساز و هماهنگ‌کننده حوزه علم و فرهنگ تأکید دارند.

وی به سند نقشه جامع علمی کشور اشاره کرد و افزود: ۱۶ جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی متمرکز بر سند نقشه جامع علمی کشور بوده که خوشبختانه این سند زمینه رشد علم و فناوری کشور را فراهم کرده است.

عاملی خاطرنشان کرد: در اولویت الف سند نقشه جامع علمی به فناوری‌زیستی، فناوری‌های زیست محیطی، گیاهان دارویی و... و همچنین در راهبردهای ۳ و ۷ این سند به اقتصاد دانش بنیان و... تأکید شده است.

وی ادامه داد: همچنین راهبرد ۱۱ سند نقشه جامع علمی کشور به توسعه آموزش‌ها و پژوهش‌های حوزه تغذیه و پیشگیری، به منظور بهره‌مندی ازمواد غذایی سالم و حفظ سلامت جامعه تأکید دارد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه بازنگری سند نقشه جامع با توجه به مطرح شدن مسائل هوش مصنوعی، اقتصاد دیجیتال، صنعت چهار و... ضروری است، گفت: در حال حاضر بازنگری اولویت‌های سند نقشه جامع علمی کشور در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی در دست اجراست.

عاملی بر ضرورت استقلال غذایی تأکید کرد و افزود: استقلال غذایی موجب امنیت و آرامش مردم می‎شود و غذای سالم و پاک اهمیت راهبردی و محوری دارد. در دوران شیوع کرونا استقلال غذایی در کشور به خوبی مشاهده شد. این در حالیست که در آمریکا و اروپا شاهد کمبود و در بعضی موارد قحطی مواد غذایی بودیم.

وی با بیان اینکه مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی، ثبات و ادامه‌دار بودن سیاست‌ها را تأمین می‌کند، تصریح کرد: شورای عالی انقلاب فرهنگی آمادگی دارد برای ایجاد یک ظرفیت نظام‌مند در راستای تحقق امور حوزه کشاورزی با همکاری وزارت جهاد کشاورزی، سند ملی کشاورزی دانش‌بنیان را تدوین و تصویب کند تا ظرفیت مالی ماندگاری در این حوزه شکل بگیرد.

عاملی بر نظام کشاورزی سایبری فیزیکی (ACPS) و همچنین کشاورزی چهار که کشاورزی فیزیکی-سایبری است که موجب تحول عظیم و رسیدن به تولید دقیق و اراده شده است، تأکید کرد و افزود: اینترنت همه چیزها (IoE) که موجب اتصال دیوایس‌های هوشمند به همه پدیده‌ها شده است، منشاء تحولات مهمی در عرصه‌های متنوع کشاورزی می‌شود که لازم است در سند ملی کشاورزی دانش‌بنیان به تحولات حوزه فناوری توجه کرد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: همچنین برای حل مشکلات در حوزه زیست فناوری باید سازوکار اطمینان‌بخشی برای آن طراحی شود.

امنیت غذایی به امنیت ملی کمک می‌کند

محمدرضا مخبر دزفولی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز در این جلسه با اشاره به اهمیت موضوع امنیت غذایی گفت: غذا و امنیت غذایی برای امنیت ملی کمک می‌کند، چراکه غذا و امنیت ملی به هم متصل است.

وی ادامه داد: وزارت جهاد کشاورزی در خط مقدم تأمین غذای سالم برای کشور قرار دارد.

مخبر دزفولی بر ضرورت تدوین سند جامع کشاورزی دانش‌بنیان تأکید کرد که به منظور مصلحت اقتدار ملی و تأمین منافع ملی در حوزه کشاورزی، سند جامع کشاورزی دانش‌بنیان در شورای عالی انقلاب فرهنگی تهیه و قابلیت به روزرسانی و ثبات در تدوین این سند لحاظ شود.

بازنگری سند زیست فناوری در حال انجام است

در ادامه جلسه دکتر ابراهیم سوزنچی کاشانی، معاون خط مشی‌گذاری ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: اردیبهشت ماه سال ۹۷ سند زیست فناوری در ستاد نقشه جامع علمی کشور با رعایت این نکته که موضوع تراریخته مراعا باشد، نهایی شد.

وی افزود: بعد از نهایی شدن سند زیست فناوری در ستاد نقشه جامع، سازمان محیط زیست طی نامه‌ای به رئیس جمهور اعلام کرد این سند قبل از ابلاغ نیاز به اصلاحاتی دارد که بازنگری سند زیست فناوری در دستور کار ستاد علم دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت.

سوزنچی با بیان اینکه دیدگاه‌ها در حوزه زیست فناوری متنوع و متکثر است، ادامه داد: نظرات انجمن‌ها، پژوهشکده‌ها و... برای تدوین نهایی سند زیست فناوری دریافت شده است.

تأکید بر لزوم تهیه سند جامع کشاورزی

حسن قدسی‌پور، معاون نظارت و ارزیابی ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی درمورد بازنگری سند زیست فناوری گفت: طی جلسات متعددی اولویت‌های زیست فناوری استخراج شده است.

وی بر ضرورت تهیه سند جامع کشاورزی تأکید کرد و گفت: باید در وزارت جهاد کشاورزی بر روی حوزه‌های آب، آبیاری، افزایش بهره‌وری کاشت و... تحقیقاتی انجام شود و اولویت‌ها و راهبردهای حوزه کشاورزی برای تدوین سند جامع کشاورزی به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شود.

۵۰۰ فارغ‌التحصیل دکتری حوزه کشاورزی در سال

در ادامه دکتر کامبیز بازرگان، معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به ارائه گزارشی از وضعیت مباحث کلان حوزه کشاورزی پرداخت و گفت: با توجه به تغییرات اقلیمی زمین در سال‌های آینده سیاست‌مداران دنیا به موضوع تأمین غذا، امنیت غذایی و کشاورزی توجه ویژه‌ای دارند.

وی در مورد جایگاه بخش کشاورزی در اقتصاد کلان اظهار کرد: سهم ارزش افزوده بخش کشاورزی ۹ درصد تولید ناخالص داخلی است و ۱۷.۸ اشتغال کشور در حوزه کشاورزی است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه در ۲۰ محصول کشاورزی جزء ۵ کشور برتر دنیا قرار داریم، افزود: در تولید زعفران، زرشک و گلِ محمدی در رتبه اول، در تولید پسته، خرما، زردآلو در رتبه دوم و در تولید سیب، گردو، گیلاس، زیره، بادام، کشمش و انار در رتبه سوم جهانی قرار داریم.

بازرگان با بیان اینکه کشاورزی در دنیا بر ۴ پایه اساسی منابع پایه، سرمایه، منابع انسانی و دانش استوار است، گفت: در بخش منابع پایه حدود ۱۱ درصد وسعت کشور، مساحت اراضی در چرخه کشت است که از این مساحت تنها ۱.۲ میلیون هکتار اراضی کلاس یک هستند و همچنین کشور به دلایل شرایط جغرافیایی به طور ذاتی با محدودیت آبی و نزولات آسمانی مواجه است.

وی ادامه داد: در بخش سرمایه متأسفانه هیچ‌گاه بیش از ۵ درصد از سرمایه گذاری دولت به بخش کشاورزی اختصاص نیافته است.

رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی خاطرنشان کرد: در منابع انسانی چهارمیلیون و ۳۰۰هزار بهره‌بردار در حوزه کشاورزی کشور داریم که از لحاظ سنی۱۶ درصد بین ۳۰ تا ۴۰ سال و ۴۷درصد بین ۴۰ تا ۶۰ سال سن دارند.

معاون وزیر جهاد کشاورزی در خصوص توزیع سطح سواد شاغلین در حوزه کشاورزی گفت: ۳۴ درصد بی‌سواد، ۳۵ درصد تحصیلات ابتدایی، ۲۵ درصد تحصیلات دوره راهنمایی و پیش‌دانشگاهی، ۴.۴درصد مدرک بالای فوق دیپلم در حوزه غیر کشاورزی و ۰.۸ مدرک بالای فوق دیپلم در حوزه کشاورزی هستند.

بازرگان با بیان اینکه سطح علمی خوبی در حوزه کشاورزی کشور وجود دارد، افزود: ۶۵۰۰ عضو هیئت علمی صاحب نظر در حوزه دانش کشاورزی داریم که ۲۰۰۰ نفر در مؤسسات وابسته به وزارت جهاد کشاورزی و مابقی در دانشگاه‌های کشور مشغول به کار هستند.

وی افزود: دانشکده‌ها، پژوهشکده‌ها، مؤسسات، آزمایشگاه‌های مجهز، ایستگاه‌ها، مزارع، گلخانه و... در حوزه کشاورزی فعال هستند و سالانه ۵۰۰ فارغ التحصیل دکتری و ۱۵۰۰ فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد در حوزه کشاورزی تربیت می‌شود.

معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه برای اثربخشی، توسعه و نفوذ دانش در بخش کشاورزی نیاز به بازاندیشی و توجه بیشتر به بخش کشاورزی داریم، گفت: به عنوان مثال افزایش اعتبارات و امکانات پژوهشی، اصلاح دستورالعمل‌ها و... حائز اهمیت است.

رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ادامه داد: متأسفانه با بررسی اسناد بالادستی مشاهده می‌شود که به بخش کشاورزی توجه کمتری شده است.

وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر به منظور تأمین نیازهای فناورانه حوزه کشاورزی، حمایت از ایجاد مراکز رشد شتاب دهنده، ایجاد و توسعه پارک تخصصی بخش کشاورزی و... در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد.

بازرگان اظهار کرد: از ابتدای سال ۹۹ با توجه به شرایط شیوع کرونا در کشور طی برنامه‌های فشرده‌ای وزارت جهاد کشاورزی موظف شد در رویکردی همه نیازهای فناورانه بخش کشاورزی را احصا کند که به این منظور اولویت‌ها طی فراخوان‌هایی به وزارت علوم، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، دانشگاه‌ها و مراکز علمی ارسال شده و همچنین کمیته‌های فناوری با محوریت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تشکیل شده است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی در پایان گفت: همچنین برنامه‌ریزی لازم برای راه‌اندازی اولین پارک علم و فناوری تخصصی کشاورزی در کرج به منظور فراهم کردن شرایط تولید محصولات فناورانه انجام شده است.

تهیه و تصویب سند جامع تحول بخش کشاورزی خدمت بزرگی به کشور است

کاظم خاوازی، وزیر جهاد کشاورزی به گستردگی بخش کشاورزی اشاره کرد و گفت: غذا و تأمین امنیت غذایی به عنوان یکی از بخش‌های مهم کشاورزی در شرایط فعلی کشور با توجه به شرایط تحریم و شیوع ویروس کرونا اهمیت بالایی دارد.

وی افزود: هرگاه رشد اقتصادی کشور با توجه به اعمال تحریم‌ها منفی شده است، بخش کشاورزی نقش بسزایی در حل این مشکل داشته است.

خاوازی با بیان اینکه اگر در گذشته به بخش کشاوزی توجه بیشتری شده بود، به وضعیت اقتصادی کشور کمک می‌شد، اظهار کرد: به عنوان مثال با توجه به پتانسیل استان سیستان و بلوچستان می‌توانستیم میوه‌های گرمسیری تولید و به کشورهای منطقه صادر کنیم و همچنین پتانسیل‌های عظیمی در بخش آبزیان و بیابان در کشور وجود دارد.

وزیر جهاد کشاورزی تأکید کرد: بخش کشاورزی به سندی جامع که همه اجزا و فعالان بخش حوزه کشاورزی در آن نقش‌آفرین باشند و به تحول در این حوزه کمک کنند، نیاز دارد.

وی گفت: از شورای عالی انقلاب فرهنگی تقاضا داریم تهیه و تصویب سند جامع تحول بخش کشاورزی را در دستور کار قرار دهد و قطعاً تدوین این سند خدمت بزرگی به کشور خواهد کرد.

خاوازی تصریح کرد: بخش کشاورزی از نفوذ دانش و اطلاعات و فناوری رنج می‌برد؛ چراکه شبکه‌ای برای انتقال این دانش وجود ندارد و افراد تحصیل کرده و بخش کشاورزی هر کدام مسیرهای متفاوت را طی می‌کنند.

وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: متأسفانه در بخش فناوری کشاورزی از مرحله تولید تا آخرین بخش با مشکلاتی مواجه هستیم که برای رفع این مشکلات تدوین یک سند جامع در بخش کشاورزی ضروری است.

همچنین در انتهای این جلسه دکتر عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگ با بیان اینکه زمینه‌های تدوین سند ملی تحول کشاورزی از قبل وجود دارد، اظهار کرد: اسناد تصویب شده باید جنبه ملی و ناظر بر ظرفیت‌های کشور و یکپارچگی داشته باشد چون گاهی اوقات مشاهده می‌شود اسناد در حوزه‌های خاص متمرکز می‌شود و به مولفه های مهم و موثر توجه نمی کند.

وی تأکید کرد: باد محور اصلی سند ملی تحول کشاورزی دانش‌بنیان، وزارت جهاد کشاورزی باشد چرا که ذی‌نفع در اجرا و نقش آفرینی سند نقش بسزایی دارد.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد داد: زمان‌بندی ۶ ماهه برای تهیه سند ملی تحول کشاورزی دانش‎بنیان، با توجه به زمینه قبلی برای تهیه این سند در نظر گرفته شود و ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز با وزارت جهاد کشاورزی برای تهیه این سند همکاری داشته باشد.

عاملی با بیان اینکه مطلوب‌گرا بودن باعث رشد می‌شود، گفت: مقام معظم رهبری «مدظله‌العالی» در گام دوم انقلاب اسلامی نیز نگاه مطلوب‌گرا دارند و بر تمدن نوین اسلامی تأکید دارند و باید در تهیه سند ملی تحول کشاورزی دانش‎بنیان به هفت راهبرد گام دوم توجه شود.

وی افزود: با توجه به اهمیت امنیت غذایی و موضوعیت خاص آن تصویب یک سند مستقل در این بخش نیز ضروری است.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: جدایی بین دانشگاه و بخش عملیاتی کشاورزی در سایر موارد مانند جدایی بین دانشگاه و صنعت، بازار، خدمات و... نیز وجود دارد که ضرورت دارد دانشگاه در مسیر پاسخگویی به نیازهای جامعه و حل مسائل کشور حرکت کند.