آسیب‌های فضای مجازی رایج‌ترین آسیب اجتماعی درگیر با نوجوانان است

در همین راستا آگاهی بخشی به خانواده‌ها یکی از راه‌های پیشگیری از گرفتار شدن در دام آسیب‌های اجتماعی است. در واقع ۱۱ تا ۱۵ سالگی، سن دانش‌آموزی است و نوجوان در این مقطع سنی می‌تواند مشغولیت‌های بسیاری داشته باشد تا از ابتلا و گرفتار شدن در دام بسیاری از آسیب‌ها از جمله اعتیاد دور بماند، در این گفت‌وگو سعی شده با تعدادی از دانش‌آموزان و اولیای آنان در خصوص علل گرایش نوجوانان به اعتیاد و راه‌های پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی بپردازیم و تلاش‌های آموزش و پرورش در زمینه دورماندن دانش‌آموزان از آسیب‌های اجتماعی را نیز از زبان مسوولان بشنویم.

احمدرضا کریمیان دانش‌آموز پایه دوازدهم در گفت و گو با پانا در پاسخ به اینکه دانش‌آموزان تا چه اندازه با مواد مخدر آشنا هستند، سیگار، قلیان، شیشه و تریاک را برجسته‌ترین مواد مخدر مرسوم که دانش‌آموزان با آن آشنایی بیشتری دارند عنوان کرد و به عنوان یک دانش‌آموز معتقد است که فرد معتاد با مشکلات جسمی و روحی و حتی مالی مواجه است و قطعا از خانواده و اجتماع طرد می‌شود.

این دانش‌آموز پایه دوازدهمی اظهار کرد: بهترین و کم‌ هزینه‌ترین شیوه برای پیشگیری از گرایش دانش‌آموزان به اعتیاد، آموزش مهارت‌های کاربردی در زندگی از جمله مهارت نه گفتن در محیط خانواده و مدرسه است.

او ورزش و برنامه‌های سرگرم کننده را عاملی موثر در دورماندن دانش‌آموزان از اعتیاد برشمرد و تنهایی را سرچشمه‌ گرایش نوجوانان به سمت اعتیاد و سایر آسیب‌ها عنوان کرد و به نقش فراوان خانواده در جلوگیری از گرایش جوانان به آسیب‌های اجتماعی اشاره کرد.

محمدرضا علیدادی دانش‌آموز پایه یازدهم نیز با حضور در این گفت‌وگو بر ضرورت دوست‌یابی صحیح در راستای دور ماندن از آسیب‌ها تاکید کرد و گفت: ایجاد آگاهی در دانش‌آموزان در خصوص موادمخدر و اعتیاد و پیشگیری از گرایش دانش‌‌آموزان به آن، توسط پلیس مبارزه با مواد مخدر با همکاری آموزش و پرورش یکی از راه‌هایی است که می‌تواند سبب جلوگیری از گرایش دانش‌آموزان به مواد مخدر شود.

علیدادی با اشاره به اینکه فضای مجازی یکی از عوامل سوق دادن دانش‌آموزان به سمت اعتیاد است آسیب‌یابی فضای مجازی توسط اولیاء دانش‌آموزان را از جمله دیگر عوامل موثر در جلوگیری از گرایش دانش‌آموزان به مواد مخدر برشمرد.

در ادامه این گفت و گو فاطمه عظیمی‌نژاد، به عنوان مادر یک پسر۱۷ ساله و یک دختر ۱۳ ساله، نقش خانواده در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی را موثر دانست و گفت: اگر صمیمت در خانواده باشد و امکانات مادی برای فرزندان فراهم شود تا در زندگی احساس کمبود نکنند آسیب‌های اجتماعی در سطح خانواده و به مراتب در جامعه کاهش می‌یابد.

او اضافه کرد: آموزش و پرورش با برگزاری کلاس‌های آموزش خانواده، آموزش دوست‌یابی و آموزش استفاده از فضای مجازی در مدارس می‌توانند نسبت به افزایش آگاهی دانش‌آموزان در راستای کاهش آسیب‌های اجتماعی اقدام کند.

عظیمی‌نژاد صمیمت را عاملی موثر در ایجاد رابطه‌ای گرم، بین اعضای خانواده عنوان کرد و فرایندی که باعث تغییر رفتار نامطلوب در یک فرد در سطح جامعه شود را آسیب اجتماعی خواند و گفت: عدم آگاهی فرزندانم از فضای مجازی، نگرانی اصلی من در حوزه آسیب‌های اجتماعی است.

اکبر ابراهیمی، ولی یک دختر دانشجو و پسر ۱۶ ساله است که با حضور در این گفت‌وگو با اشاره به نقش خانواده در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و اعتیاد، آگاه سازی فرزندان از سوی خانواده را عاملی ضروری برشمرد و گفت: خانواده‌ای موفق است که آگاهی لازم و کافی از مواد مخدر را در اختیار فرزندان خود قرار دهد تا از گرایش فرزندانشان به مواد مخدر و اعتیاد جلوگیری کنند.

به گفته‌‎ ابراهیمی در صورتی که خانواده‌ها اطلاعات لازم در راستای آگاه سازی فرزندان را در اختیار ندارند ملزم به کسب اطلاعات لازم از طریق رسانه‌های گروهی، اجتماعی و فضای مجازی هستند.

او با بیان اینکه خانواده‌ها در سنین بلوغ فرزندانشان، موظف به کنترل نگرانی خود هستند به دوست‌یابی صحیح و اهمیت ایجاد صمیمیت در بین اعضای خانواده اشاره کرد و گفت: هنگامی که در خانواده صمیمت ایجاد شود فرزندان به جای کمک گرفتن از دوستان خود به سراغ خانواده می‌روند و مسائل و مشکلات خود را به آسانی با پدر و مادر به اشتراک می‌گذارند.

او انجام فعالیت‌های گروهی با خانواده از جمله تماشای فیلم‌ و نقد و بررسی فیلم، بازی‌های گروهی و ... را از جمله عوامل موثر در تحکیم روابط در خانواده دانست.

همانطور که در این گفت‌وگو ذکر شد نقش خانواده در گرایش نوجوانان به اعتیاد و یا درگیر شدن با سایر آسیب‌های اجتماعی بسیار موثر است، در همین زمینه معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان فارس با اشاره به اینکه خانواده‌ها باید با فرزندانشان ارتباط تنگاتنگ داشته باشند، والدین را ملزم به شناخت نیازهای فکری، روحی، ذهنی و جسمی فرزندانشان خواند.

جهانبخش بانشی ، به ضرورت ارتباط صمیمانه در بین اعضای خانواده برای کاهش آسیب‌های اجتماعی اشاره کرد و گفت: تعامل وگفت‌و‌گو در بین اعضای خانواده راهکاری کلیدی برای جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی در بین اعضای خانواده است.

او با بیان اینکه اولیاء با گفت و گو و برقراری ارتباط صمیمانه می‌توانند از گرایش دانش‌آموزان به آسیب‌های اجتماعی جلوگیری کنند گفت: آسیب‌های اجتماعی از جمله اعتیاد به سراغ خانواده‌هایی می‌رود که گسست و عدم اعتماد اعضای خانواده به یکدیگر در آن به چشم می‌خورد.

بانشی با اشاره به اینکه آسیب‌ها، مشکلات و گرفتاری‌های اجتماعی که در بخش‌های مختلف جامعه وجود دارد، گاهی به مدارس سرایت می‌کند، عدم شناخت و آگاهی صحیح دانش‌آموزان از فضای مجازی را رایج‌ترین آسیب اجتماعی در بین دانش‌آموزان برشمرد و گفت: با وجود آسیب‌های اجتماعی خوشبختانه مدارس سالم هستند و فضای حاکم بر مدارس فضایی منطبق بر فضایل انسانی است.

او اضافه کرد: همانطور که فضای مجازی کاربرد فروانی در زندگی دارد و به نوعی نیازی اجتماعی ، به شمار می‌رود می‌تواند آسیب‌هایی از لحاظ فکری ، محتوایی و نوع بهره‌‌وری برای دانش‌آموزان به همراه داشته باشد.

معاون پرورشی و فرهنگی اداره کل آموزش و پرورش استان فارس از معلمان، معاونان پرورشی و مشاوران مدارس خواست تا در راستای نجات دانش‌آموزان از آسیب‌های اجتماعی از جمله اعتیاد، آنها را با چهارچوب قوانین و رفتار صحیح در فضای مجازی آشنا کنند.

بانشی الگوپذیری غلط، تقلید و کنجکاوی را سه عامل اصلی گرایش دانش‌آموزان به مواد مخدر برشمرد و گفت: جامعه امروزی دارای آسیب است و والدین می‌تواند با حذف تفکرهای اجتماعی غلط از ذهن فرزندان خود از بروز آسیب‌های اجتماعی جلوگیری کنند.

او خاطرنشان کرد: اولیاء با مشاهده اولین علائم اعتیاد در فرزندانشان باید با حفظ حرمت از زبان منطق استفاده کنند و از پرخاشگری پرهیز کنند و هرگز در مقابل فرزندانشان اقدام به تخریب شخصیت آنها نکنند.

خبرنگار: محمد فروتن