هنوز به این باورنرسیدیم که فرهنگ از اقتصاد و سیاست هم مهم‌تر است

به گزارش روابط عمومی فرهنگسرای اندیشه، ناصر امین‌زاده از سال ۸۴ وارد سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران شد. وی مدیریت مراکز فرهنگی هنری مناطق ۵،۶، ۸ و فرهنگسراهای انقلاب، فردوس، گلستان، سرو و باغ موزه هنرهای ایرانی را برعهده داشته است. برگزاری ویژه‌برنامه رونمایی از منظومه فکری رهبر معظم انقلاب و امام خمینی(ره)، برگزاری اولین دوره جشنواره پرچم در کشور، دبیری دو دوره قرارگاه فرهنگی هنری مردمی اربعین، تولید فیلمهای کوتاه و بلند، برگزاری قریب به دویست برنامه نقد، رونمایی و بررسی کتاب‌های فاخر با حضور کارشناس،‌منتقد، نویسنده و ناشر و... بخشی از سوابق اجرایی و مدیریتی اوست. امین‌زاده هم اکنون مدیر فرهنگی هنری منطقه ۷ و رییس فرهنگسرای اندیشه است.

ناصر امین زاده فرهنگ را زیرساخت تکامل و عامل اوج‌گیری جوامع دانست و گفت: بدون تردید مسئله قدرتمند و پرنفوذ فرهنگ در تمام جوامع از جایگاه و اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و بر همین اساس رهبر حکیم انقلاب فرمودند فرهنگ از اقتصاد و سیاست هم مهم‌تر است.

متاسفانه سبک زندگی ترکیبی است، یعنی بخشی از نحوه زندگی ما رنگ و لعاب غربی وغیر اسلامی داشته و قسمتی از آن اسلامی است. به عبارتی سبک زندگی ما ترکیبی است از سبک زندگی غربی و اسلامی بطوری که نماز می خوانیم، خمس می دهیم، مسجد می رویم اما مجالس ما عروسی های مان، الگوی مصرفمان، روابطمان، بازارمان، دانشگاه مان، اقتصادمان، رفتارمان در رسانه، مسکن مان، معماری مان، محیط کارمان و پوشش مان اسلامی نیست.

بی شک عوامل بسیار متعدد و گوناگون در این زمینه نقش دارد که باید دقیق و جداگانه به بررسی هریک از آنها پرداخت و راهکارهایی برای جلوگیری از رواج آنها یافت و اندیشید.

بنابراین اگر به دنبال رفع مصرف گرایی، تجمل گرایی، ترافیک، احتکار، ربا، بزهکاری،ناسازگاری در کانون خانواده که باعث افزایش بسیار زیاد طلاق شده باشیم، راهی به غیر از توجه به فرهنگ و ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی نداریم.

مدیر فرهنگی منطقه ۷ درباره موانع و مشکلات پیش رو در مسیر فعالیت‌های فرهنگی عنوان کرد: فرهنگ حوزه مهم، پیچیده و گسترده‌ای از موضوعات متنوع را در بر می‌گیرد. تنوع و گستردگی موضوعات فرهنگی به اندازه‌ای است که به سختی می‌توان تمام ابعاد آن را به دقت ترسیم کرد. امور فرهنگی از طرفی، در برگیرنده شاخه‌های مختلف هنری مانند هنرهای نمایشی، تجسمی و موسیقی بوده و از طرف دیگر آفرینش علمی، ادبی و هویت ملی و سبک زندگی را دربر می‌گیرد.

وی افزود: باید توجه داشت هریک از رشته‌ها و وجوه فرهنگی و هنری شامل زیربخش‌ها و شاخه‌های متنوعی است که حوزه فرهنگ را به شیوه تصاعدی گسترده‌تر می‌کند. برای مثال، موسیقی شامل سبک‌های مختلفی مانند آیینی، سرود، سنتی، مدرن، پاپ،‌ کلاسیک، فولکلور و مانند آن است که هرکدام نیز از بخش‌های مختلف دیگری تشکیل شده است.

رییس فرهنگسرای اندیشه توسعه و پیشرفت بدون توجه به مقوله فرهنگ و توسعه فرهنگی را محکوم به ناکامی دانست و اشاره کرد: عدم‌توجه به توسعه فرهنگ می‌تواند باعث بروز آسیب‌ها و بحران‌های اجتماعی جبران ناپذیر شود. البته این موضوع می‌تواند بر ضرورت تدوین سیاست‌های فرهنگی صحیح و دقیق دلالت داشته باشد. سیاست‌هایی که در آن آرمان‌های متعالی به همراه اهداف، وسایل، منابع، اختیارات و امکانات برای تحقق اهداف و نهایتا رشد و کمال جامعه دیده شده باشد.

وی اضافه کرد: متاسفانه بی‌توجهی به فرهنگ نشانگر آن است که گوش شنوایی به نکات مهمی که حضرت آقا در مورد فرهنگ گوشزد می‌کنند وجود ندارد. معظم له سال گذشته در این رابطه فرمودند: «من از سالهای قبل بارها تکرار کردم و گفتم که مبحث تهاجم فرهنگی دشمنان جدی است و این نکته را سال‌ها تکرار کردم که من جنگ نرم را می‌بینم اما چه کنم که دیگران آن را نمی‌بینند!!». بنابراین باید مسئولان عمق موضوع را ببینند.

امین زاده همچنین گفت: حضرت آقا چندی پیش در دیدار خود با هیئت دولت صریحا اعلام نمودند؛ ما با حمله همه جانبه فرهنگی مواجهیم "و یک جبهه عظیمی از لحاظ فرهنگی دارند به ما تهاجم می کنند البته خودشان می دانند و صریح می گویند که غلبه بر حاکمیت اسلامی و جمهوری اسلامی با جنگ نظامی و تهدید و تحریم اقتصادی موفقیت آمیز نیست، بلکه با کار فرهنگی و نفوذ ممکن و موفقیت آمیز است"! این فراز از سخنان معظم له به خوبی و صراحت، اهمیت و جایگاه ویژه فرهنگ را نمایان می کند ولی متاسفانه گوش شنوای صادق و بااخلاصی نیست!

وی با اشاره به اصطلاح ‌شناسی ویژه رهبر انقلاب بیان کرد: ایشان درکنار استفاده از تعابیر خاص برای بیان دغدغه‌های خود در حوزه فرهنگ و زدن تلنگر به مسئولین با واژه های خاص و پرمعنا مثل شبیخون فرهنگی، ناتوی فرهنگی، آتش به اختیار، مظلومیت فرهنگ و ... چند سال پیش فرموند که ما دچار ولنگاری فرهنگی شده‌ایم . یعنی در حوزه فرهنگ دچار آشفتگی و بلاتکلیفی هستیم، اما بازهم شاهد عدم درک، عدم توجه وساده‌انگاری و موضع انفعالی مدیران، شعاردادن‌های زیبا دراین عرصه بسیار مهم و پیچیده بودیم.

دبیر اولین دوره جشنواره پرچم افزود: ما اگر جنگ نرم و فرمایشات هوشمندانه رهبر تیزبین انقلاب را باور داشته باشیم باید بدانیم که برای حضور و مجاهدت در این عرصه خطیر و پرخطر نیازمند مدیرانی هستیم که درک درستی از فرهنگ داشته باشند و به عنوان تشریفات و ویترین به آن نگاه و برخورد نکنند. مدیران ما نباید اسیر برنامه‌های ضعیف و بی‌اثر و کارهای تشریفاتی و بروکراتیک شوند.

وی در ادامه بیان کرد: متاسفانه در انتخاب مدیران و کارگزاران فرهنگی دقت نمی شود. ما نیازمند آن هستیم که در همه دستگاه‌ها و نهادهای فرهنگی و در سطوح مختلف مدیران بالادستی و میانی شاهد وفور افرادی باشیم که ویژگی‌های لازم برای حضور در این جبهه و کارزار را داشته باشند و به جای برخوردهای انفعالی و محافظه‌کارانه در عرصه فرهنگ، با دغدغه‌مندی و به صورت تهاجمی در این عرصه وارد شده و با مسائل برخورد نمایند.

وی تربیت مدیران فرهنگی، انقلابی و کادرسازی را یکی از عمده‌ترین مشکلات فرهنگی خواند و عنوان کرد: دلیل اصلی این ضعف به سبب برخورد ساده‌انگارانه با فرهنگ است. ما هنوز به این باورنرسیدیم که فرهنگ از اقتصاد و سیاست هم مهم‌تر است. متاسفانه قبول نداریم که همه چیز از دل فرهنگ شکل می‌گیرد و حتی یک اتفاق سیاسی از دل فرهنگ بیرون می‌آید. لذا اگر سیاست‌مداران ما درک درستی از فرهنگ داشتند بیشتر به این حوزه توجه داشته و از آن حمایت می‌کردند.

مدیر فرهنگی منطقه ۷ ادامه داد: از طرفی در عرصه آفرینش‌های هنری و ادبی با موضوعات متنوعی مواجه هستیم و از طرف دیگر حوزه فرهنگ و هنر با موضوعاتی همچون فعالیت‌های آموزشی همپوشانی داشته و درهم تنیده است. گستردگی امور فرهنگی وتنوع موضوعات موجب شده و ایجاب می‌کند که سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی با توجه به منابع بسیار بسیار محدود و با بیشترین بهره‌وری صورت بگیرد.

وی نداشتن برنامه جامع راهبردی فرهنگی و نگاه کلیشه‌ای به فرهنگ را یکی دیگر از مهم‌ترین و بزرگترین مشکلات این حوزه برشمرد و بیان کرد: متاسفانه نقشه‌راه روشن و مدونی که مشکلات رفتاری، اخلاقی، اعتقادی و فرهنگی جامعه و مخاطب هدف را حل کند وجود ندارد. این خلأ اساسی موجب می‌شود تا فعالیت‌های فرهنگی بدون هدف، بدون اولویت‌بندی و یا روزمرگی انجام شود و مشخص نمی‌شود این برنامه و هزینه‌ها برای درمان کدام بیماری و درد و تا چه زمان کاربردی است.

وی اضافه کرد: ما برای فرهنگ و مقابله با تهاجم‌های فرهنگی همه‌جانبه دشمنان که بخش قابل توجه آن از طریق امواج ماهواره‌ای و شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی و در بستر فناوری‌های جدید و رسانه‌ها طراحی و عملیاتی شده است، برنامه مدون و هدفمندی نداریم. همین امر باعث شده که ما علی‌رغم امنیت نظامی بسیار بالا، از امنیت فرهنگی مناسبی برخوردار نباشیم. بنابر این علی‌رغم صرف هزینه های مادی و معنوی، بازدهی مناسب و موثری را به طور ملموس مشاهده نمی‌کنیم.

دبیر دو دوره قرارگاه فرهنگی هنری مردمی اربعین در برنامه موانع فرهنگی و مدیریتی اشاره کرد: اقدام و عمل به سبک گذشته، عدم‌توجه به نیازهای نوشونده و نوظهور، کم‌رنگ بودن عنصر فکر و اندیشه در طراحی برنامه‌ها، عادت به دخالت بی‌رویه و نسنجیده ستاد در صف به عنوان عامل مداخله‌گر و مخل، وجود مراکز و بخش‌های موازی تصمیم گیری، نگاه بروکراتیک آمرانه و از بالا به پایین به عرصه فرهنگ از مشکلات مزمن مدیریت فرهنگی است که باعث اختلال در کار و خارج شدن آن از مجرای عادی شده است.

امین زاده سلیقه گرایی را ازدیگر موانع توفیق ومشکلات مدیریت و برنامه‌ریزی فرهنگی دانست و گفت: سیاست‌ها و سلیقه‌های افراد تاثیرگذار و توقعات آن‌ها جریانی را رقم می‌زند که اجرای برنامه‌ها و تصمیمات به جای رفع مشکلات فرهنگی شهر و شهروند، در راستای تامین این توقعات پیش می‌رود و باعث شده است که طرز نگرش به فرهنگ ومدیریت فرهنگی ابزاری شود.

وی اضافه کرد: مشکل دیگر مدیریت فرهنگی نهادسازی بر نهادینه‌سازی است. یعنی مدیران ارشد فرهنگی خود و ستاد خود را مکلف به سرپرستی و قیومیت همه چیز می‌دانند و به جای تمرکز زدایی و تفویض اختیارات، ناخواسته به گسترش ساختار و نیرو می‌پردازند و توسعه بادکنکی را پدید می‌آورند. این نگاه باعث عریض و طویل و فربه شدن سیستم شده و به جای تسهیل، تسریع و یاری رساندن به فرهنگ وخدمات فرهنگی، سدی بر سر راه توسعه آن ایجاد می‌کند.

مدیر فرهنگسرای اندیشه ضعف ساختارصحیح نظارت و ارزیابی در عرصه سیاست‌گذاری را یکی دیگر موانع طراحی و اجرای برنامه و فعالیت‌های فرهنگی خواند و عنوان کرد: مسئولین بایستی دستگاه‌های فرهنگی را در تصمیم‌گیری‌های کلان خود بطور جدی و ویژه مدنظر قرار دهند. در این راستا انتظار است شورای اسلامی شهر تهران و شهرداری دغدغه بیشتری نسبت به توسعه و اعتلای فرهنگ در سطح شهر داشته و اولویت آن‌ها فرهنگ باشد.

امین‌زاده همچنین تصریح کرد: در حوزه فرهنگی حرف‌های زیبا و زیادی زده می‌شود اما شاهد عمل نیستیم. به اعتقاد من بایستی مسئولین دستگاه‌های فرهنگی و بخش‌هایی که داعیه فرهنگ دارند در مقابل مردم و رسانه‌ها مناظره کنند. تا کم‌کاری و علت عدم تحقق شعارها و برنامه‌هایشان مشخص شده و یک آسیب‌شناسی بر روی آن صورت گیرد.

مدیر فرهنگسرای اندیشه درباره سیاست‌های برنامه‌ای مدیریت فرهنگی هنری منطقه ۷ عنوان کرد:

رشد تفکر و اندیشه ورزی، ترویج، حفظ و اعتلای فرهنگ قرآن، مصون‌سازی فرهنگی در مقابل تغییرات پر سرعت فرهنگی در بستر فناوری، هنرآفرینی و تلفیق هنر و آموزش، غنی‌سازی اوقات فراغت، ترویج و توسعه فرهنگ مطالعه و کتابخوانی،توسعه اخلاق اسلامی و حقوق شهروندی، ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی، توسعه و گسترش زمینه مشارکت فرهنگی و... از مهم‌ترین اهداف مورد نظر ما است. در خصوص موضوع بسیار مهم سبک زندگی که رهبر فرزانه انقلاب نیز بارها نسبت به آن تذکرداده و دربیانیه گام دوم رهبری هم مورد اشاره است بسیار دغدغه داریم و باید بدانیم سبک زندگی ما تقریبا تمام شئون زندگی ما را در بر می گیرد.

وی افزود: ما در فعالیت‌های منطقه معتقدیم نبایستی نمایش و شو، جای واقعیت را بگیرد و نبایستی فعالیت و حضور و ارائه خدمات در این عرصه و حوزه عمیق و پیچیده به گزارش دهی فروکاسته شود و پیرو تاکید ریاست محترم سازمان بر آنیم با تشکیل شورای اندیشه ورز و دعوت از نخبگان علوم انسانی و هنر به صورت علمی و مبتنی بر مطالعه و پژوهش مبنا، معنا و تحلیل و تبیین در حوزه علوم و اندیشه اسلامی بپردازیم.

امین زاده با ذکر روایتی سخنان خود را به پایان رساند:

گروهی از شیعیان کوفه، از امام صادق علیه السلام خواستند تا آنها را نصیحت کنند. امام فرمودند: شما را به تقوای الهی، اطاعت از خدا و دوری از گناه توصیه می نمایم وصیت می نمایم که مبلغ ساکت ما باشید.

آنان گفتند: چگونه درسکوت مردم را به شما دعوت نماییم؟

امام فرمودند: با مردم به دوستی، عدالت و امانت تعامل کنید. اگر مردم چیزی جز کار خیر از شما نبینند، تنها با مشاهده شما خواهند گفت: خداوند امام‌‌‌‌‌‌‌شان را رحمت کند که چنین اصحابی را تربیت کرده است!(دعائم الاسلام ، جلد۱، صفحه۵۵)