کارشناسان و مسئولان مدیریت بحران از عوامل آتش سوزی‌های سریالی اخیر می گویند
از رها شدن ته سیگار درجنگل‌ها تا دعوای زمینداران شخصی!
تهران (پانا) - آتش‌سوزی‌های سریالی چند روز اخیر، یک بار دیگر این سؤال را مطرح می‌کند که چه عوامل و دلایلی سبب بروز آتش‌سوزی در جنگل‌ها، پارک‌ها و ساختمان‌ها می‌شود.
به‌گزارش ایران، برخی کارشناسان معتقدند، دلایل آتش‌سوزی‌های اخیر می‌تواند عوامل محیطی یا خطای انسانی باشد اما در این میان، دلایل دیگری هم مانند نبود تجهیزات نوین و پیشرفته اطفای حریق، گرمای شدید زود رس بهاری، سهل‌انگاری‌های انسانی و بعضاً غرض ورزی‌ها و اختلافات بومی و محلی نیز می‌تواند در بروز آتش‌سوزی‌ها دخیل باشد. البته ناگفته نماند برخی از آتش‌سوزی های باغ‌ها و مراتع هم به‌دلیل تغییر کاربری فضای مشجر به واحد تجاری و مسکونی است که توسط عده ای از سودجویان انجام می‌شود. از طرفی بروز آتش‌سوزی‌های سریالی اخیر بویژه در جنگل‌های زاگرس و پارک چیتگر و... نشان داد که باید برنامه ویژه‌ای برای مقابله با حریق داشت و با برگزاری دوره‌های آموزشی برای اقشار مختلف مردم و فرهنگ‌سازی جهت حفظ منابع طبیعی و ملی از وقوع آتش‌سوزی‌های گسترده جلوگیری کرد.
آتش‌سوزی بیشتری اتفاق می‌افتد
محمد رضا ذوالفقاری، استاد دانشگاه و متخصص مدیریت بحران‌های طبیعی در این‌باره می‌گوید: معمولاً بعد از فصل‌های بارندگی یعنی در فصل بهار پدیده آتش‌سوزی امری طبیعی است و در تمام دنیا هم اتفاق می‌افتد تا جایی که در ابتدای فصل تابستان با حجم زیادی از علوفه و بوته‌های خشک مواجه هستیم که سبب ایجاد آتش‌سوزی می‌شود. در این زمینه، سیستم‌های مدیریت بحران و شهرداری‌ها باید این مسأله را مد نظر داشته باشند که مطمئناً آتش‌سوزی‌هایی رخ خواهد داد. پس از اتمام بارندگی‌ها و ایجاد خشکسالی، عوامل متعدد طبیعی یا انسانی، می‌تواند ایجاد آتش‌سوزی کند. حتی شرایط ذره‌بینی نور خورشید هم می‌تواند سبب ایجاد یک آتش‌سوزی گسترده شود تا جایی که آتش‌سوزی در حومه شهرها و جنگل‌ها می‌تواند بسیار خطر آفرین شود.
به‌گفته او، ناگزیر هستیم که از روش‌های جلوگیری از آتش استفاده کنیم؛ به‌عنوان نمونه باید اصطلاحاً مزارع را تخلیه کرد و علف‌ها را با استفاده از مخازن گاز و آب از بین برد. باید مزارع خالی شوند یا مناطق خلأ ایجاد شوند تا اگر آتش‌سوزی اتفاق افتاد، در یک نقطه خاص قطع شود. در سال‌جاری میزان بارندگی‌ها به نسبت سال‌های گذشته بیشتر بوده تا جایی که حتی در بیابان‌های بین شهری، تقریباً نمایی از سرسبزی را می‌بینیم که در سال‌های پیش نبود. در پایتخت هم در مسیر بزرگراه همت به غرب می‌بینیم که به‌دلیل بارندگی‌های اخیر، سبزی‌ها بیشتر شده‌اند و باید انتظار داشته باشیم که تا سه تا چهار هفته دیگر با خشک شدن کامل علوفه‌ها و گرمتر شدن هوا یعنی در نیمه‌های تیر یا مرداد فرآیند آتش‌سوزی را بیشتر داشته باشیم. در کردستان و زاگرس و حومه‌های شهری هم باید نسبت به پاکسازی‌ها اقدامات بیشتری صورت گیرد و با ایجاد ناپیوستگی بین علوفه‌ها و مناطق مسکونی از بروز فاجعه جلوگیری شود.
برخی دعوا‌های زمیندارهای شخصی عامل آتش‌سوزی است
جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش‌نشانی هم با اشاره به اینکه میزان آتش‌سوزی‌ها در سال‌های اخیر به‌دلیل بارندگی‌های بسیار، بیشتر شده است، می‌گوید: از صاعقه و رعد و برق گرفته تا میدان الکتریکی کابل های برق فشار قوی و بی‌احتیاطی افراد می‌تواند سبب بروز آتش‌سوزی شود. حتی یکی بطری کوچک می‌تواند با کمک نور خورشید حالت ذره بینی ایجاد کرده و سبب آتش‌سوزی شود. البته کشاورزان هم خوشه‌های باقی مانده یا به اصطلاح کلش‌ها را جابه‌جا نمی‌کنند و همانجا آنها را آتش می‌زنند تا در سال آینده از خاکستر آن هم به‌عنوان کود استفاده شود و این امر که عمدی در آن نیست و ناشی از شیطنت نیست و به‌دلیل نا‌آگاهی است، می‌تواند سبب آتش‌سوزی شود. البته در این حوزه غرض ورزی‌های شخصی هم وجود دارد. مثلاً دعواهایی که بین زمیندارهای شخصی می‌شود و به آتش زدن زمین طرف مقابل می‌انجامد، می‌تواند سبب آتش‌سوزی‌های گسترده شود. به‌گفته او، در این خصوص نمی‌توان یک نهاد و یک مسئول را متولی کرد. همه افراد جامعه از طبیعت استفاده می‌کنند، پس همگی باید در نگهداری آن کوشا بوده و مسئولیت پذیر باشند. هر ساله در این فصل سال با آتش‌سوزی‌های متعددی درگیر هستیم اما
امسال آتش‌سوزی در بوستان‌هایی همچون ولایت و چیتگر سبب شده که نگاه‌ها به این حوزه متمرکز‌تر از گذشته باشد. ملکی، در ادامه اضافه می‌کند: البته نبود تجهیزات آتش‌نشانی و اطفایی در محیط‌های شهری نیز بی‌تأثیر نیستند. چنانچه در محیط‌های شهری و بوستان‌ها، تجهیزات آتش‌نشانی وجود داشته باشد، آتش گسترده نمی‌شود.
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی، در خصوص تجهیزات این سازمان توضیح می‌دهد: در حوزه تجهیزات درون‌شهری مشکلی نداریم؛ اما برای اطفای حریق در ارتفاعات مشکلاتی وجود دارد. هرچند نیروهای ما با هر سختی خود را به ارتفاعات رسانده و آتش را مهار می‌کنند، اما باید توجه داشت که نیروها و تجهیزات خسارات زیادی می‌بینند و بهتر است که نهادهای متولی برای رفع این مشکل نیز فکری کنند.
ضرورت گره زدن اقتصاد مردم مناطق با جنگل
اسماعیل نجار، رئیس سازمان مدیریت بحران کشور هم با اشاره به اینکه امسال در اقصی نقاط کشور، به‌دلیل وقوع بارندگی‌ها، مراتع سرسبز و علوفه خوب داشتیم، می‌گوید: به‌دلیل گرمای هوا و خشک شدن علوفه‌ها با کوچکترین مسأله، آتش‌سوزی ایجاد می‌شود. هرچند در مواردی، شنیده‌ها حاکی از این است که، به‌دلیل شکارهای غیر مجاز هم احتمال وقوع آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع وجود دارد. در ایام تعطیل نیز مردم آتش افروزی می‌کنند و با بی‌توجهی ممکن است، عامل آتش‌سوزی شوند. گاهی در حاشیه بیابان‌ها، تنها یک ته سیگار، می‌تواند سبب آتش‌سوزی در جنگل‌ها و مراتع شود یا یک تکه شیشه شکسته که بی‌توجه روی زمین رها می‌شود، سبب شده نورخورشید به‌صورت ذره بینی عمل کرده و منجر به آتش‌سوزی شود.
او در ادامه اضافه می‌کند: البته در مناطقی مانند پایین‌دست‌ها هم ممکن است، کشاورزان به‌صورت عمدی سبب ایجاد آتش‌سوزی‌های گسترده شوند. برخی کشاورزان، اقدام به آتش زدن مرتع خود می‌کنند، تا کشت بعدی خوبی را داشته باشند. همین امر می‌تواند سبب سرایت آتش به زمین‌های مجاور شود و سبب توسعه آتش‌سوزی شود؛ البته چند روز پیش در شبکه‌های مجازی دیدیم که متأسفانه چند نفر برای گرفتن سمور درختان را آتش زدند تا سمورها بیرون آمده و آنها را شکار کنند. به هر جهت کشور ما عمدتاً منطقه خشک است و فقر جنگل داریم. باید دستگاه‌های متولی اطفای حریق آگاهانه‌تر عمل کنند و پیش‌بینی‌های لازم را مدنظر قرار دهند. نجار در ادامه توضیح می‌دهد: چنانچه اقتصاد مردم منطقه نیز با جنگل گره بخورد، شاهد آتش‌سوزی‌های کمتری خواهیم بود. گاهی برخوردهای نامناسب با دامداران و محلی‌ها می‌شود و آنها شاهدکم لطفی‌ها و کم محلی‌هایی می‌شوند، که این عوامل در ایجاد آتش‌سوزی‌ها بی‌تأثیر نیستند. قوانین ما در این حوزه مشکل دارند و گاهی می‌بینیم که صدها هزار هکتار زمین واگذار می‌شود و جوامع محلی از آن متأثر می‌شوند، این در حالی است که محلی‌ها با جمع کردن مقداری هیزم
خشک شاهد برخوردهای سخت هستند. بهبود همین عوامل و گره زدن اقتصاد مردم مناطق با جنگل، می‌تواند، باعث امیدواری آنها شده و در نگهداری جنگل‌ها و مراتع کوشاتر باشند.
نجار معتقد است که برای کاهش آمار آتش‌سوزی‌ها در کشور، آموزش هم نقش مؤثر و مفیدی دارد و با ارتقای سطح آگاهی مردم از میزان آتش‌سوزی‌ها نیز کاسته می‌شود.
ورود پلیس به ماجرای آتش‌سوزی‌های پایتخت
سرهنگ جلیل موقوفه‌ای - جانشین رئیس پلیس پیشگیری تهران بزرگ- درباره آتش‌سوزی‌های بوستان‌های چیتگر و ولایت گفت: پلیس بر حسب وظیفه ذاتی خود علت و ابعاد این آتش‌سوزی‌ها را بررسی کرده و در صورتی که در تحقیقات خود به موارد تخلف یا جرم برسد، حتماً با عاملان و مقصران برخورد خواهد کرد.
وی درباره اینکه آیا عمدی در وقوع این دو آتش‌سوزی در کار بوده یا خیر، اظهار کرد: این موضوع در حال بررسی است و تحقیقات مأموران آتش‌نشانی و پلیس در این زمینه ادامه دارد و به همین دلیل نمی‌توان در حال حاضر اظهارنظری قطعی در این خصوص مطرح کرد و باید تا پایان تحقیقات صبر کرد اما اگر با مورد مشکوکی مواجه شویم حتماً با هماهنگی مقام قضایی با آن برخورد خواهیم کرد.
سردار حمید هداوند، جانشین رئیس پلیس پایتخت نیز گفت: تا به امروز کسی در رابطه با عمدی بودن آتش‌سوزی بوستان‌های پایتخت دستگیر نشده است، همچنین در راستای کنترل آتش‌سوزی‌های احتمالی از شهرداری درخواست‌هایی داشته‌ایم. پلیس پایتخت پیگیر این موضوع است که آیا این آتش‌سوزی‌ها عمدی بوده یا سهوی و دستورات لازم در زمینه شناسایی متخلفان احتمالی را صادر کرده‌ایم اما در آتش‌سوزی‌های بوستان‌ها موردی مبنی بر عمدی بودن به پلیس ثابت نشده و کسی هم در این راستا دستگیر نشده است. جانشین رئیس پلیس پایتخت ادامه داد: البته پلیس دو نفر را در زمینه این آتش‌سوزی‌ها دستگیر کرده اما این دو نفر عمداً به‌دنبال آتش‌سوزی نبودند و برای تفریح در محلی آتش را روشن کرده بودند که پلیس با آنها برخورد کرده است.
ما احتمال می‌دهیم به‌دلیل گرما و همچنین بارش زیاد باران که پیش‌تر موجب رشد بیش از حد علف‌های هرز در بوستان‌ها شده است، این آتش‌سوزی‌ها رخ داده و عمدی نباشند و امکان دارد حتی با یک ته سیگار یک بوستان بزرگ آتش بگیرد. وی ادامه داد: به شهروندان توصیه می‌کنم بعد از روشن کردن آتش ولو در ابعاد کوچک، حتماً از خاموش شدن آن مطمئن شوند و در پارک‌ها و بوستان‌ها، ته سیگار و مواد اشتعالی را رها نکنند. جانشین رئیس پلیس پایتخت در پایان گفت: با شهرداری تهران جلسه گذاشته‌ایم و اعلام کردیم قبل از وقوع حوادث احتمالی دیگر، شهرداری خودش دست به کار شود و علف‌های هرز را از بین ببرد تا از حوادث احتمالی دیگر جلوگیری شود.
ارسال دیدگاه