اجرایی شدن بسته تحولی مکانیابی مدارس مورد بررسی قرار گرفت

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی سازمان نوسازی مدارس کشور، در این جلسه مهراله رخشانی مهر با بیان اهمیت موضوع مکانیابی صحیح فضاهای آموزشی گفت: برنامه‌ریزی برای مکان‌یابی و تخصیص بهینه فضاهای آموزشی، نقش کلیدی و تاثیرگذار در فرایند تعلیم و تربیت کودکان و نوجوانان ایفا کرده و ضمن فراهم نمودن امکان حصول به عدالت اجتماعی، بر کیفیت آموزشی نیز می‌افزاید.

وی افزود: در تدوین این بسته تحولی، تنظیم رابطه بهینه و خردمندانه بین مکان، جمعیت و نظام آموزشی در کشور مدنظر است. به نحوی که در مناطق مختلف کشور بتوان با کمترین هزینه، موجب ایمنی و دسترسی مناسب دانش‌آموزان و معلمان به مدارس شده و زمینه‌های شکوفایی استعدادهای تحصیلی، فرهنگی و اجتماعی را با بهره‌گیری از فضاهای مطلوب، آسایش اقلیمی و استاندارهای جهانی فراهم کرد. به عبارت دیگر، در استقرار نظام مکانیابی مدارس، بایستی با توجه به تحولات جمعیتی و پراکنش فضاهای موجود، با رعایت ضوابط و اصول فنی مانند همجواری، ویژگی‌های محیطی، شعاع دسترسی، اقلیم و ظرفیت، زمین مناسب انتخاب شود.

رخشانی‌مهر با اشاره به مشکلاتی که در زمینه استقرار فضاهای آموزشی وجود دارد، افزود: در سال‌های گذشته توجه صرف به ساخت مدارس و عدم توجه به سایر عوامل موثر در انتخاب مکان مناسب برای ساخت مدارس جدید و همچنین عدم توجه کافی به مسئله تحولات جمعیتی، آمایش سرزمین و توسعه پایدار در ساخت و تجهیز مدارس، باعث بروز مشکلاتی از جمله احداث مدارس در همجواری‌های کاربری‌های ناسازگار و مناطق حادثه‌خیز، مهاجرت در بعضی مناطق و رویارویی با مدارس فاقد دانش‌آموز، عدم برخورداری از عدالت آموزشی در برخی از مناطق کشور، عدم توجه به اقتضائات محیط‌های آموزشی، عدم رعایت استاندارد سرانه زمین و فضا، ساخت و ساز سلیقه‌ای فضاهای آموزشی بر اساس توصیه افراد غیرمطلع و همچنین اتلاف امکانات و منابع اندک موجود، شده است. به طوری که هم اکنون حدود چهل درصد مدارس کشور، دانش آموزان کمتر از ۵۰ نفر را در خود جای داده‌اند. از طرف دیگر، اتخاذ رویه‌ها، مدل‌ها، شاخص‌ها و داده‌های مختلف در مکانیابی مدارس در مناطق مختلف، پراکنده بودن اطلاعات مکانی مورد نیاز مکانیابی مدارس در سازمان‌ها و ارگان‌های مختلف و عدم امکان برنامه‌ریزی مکانی میان مدت و بلند مدت برای مناطق مختلف کشور در سطح استانی و ملی، پرداختن به مقوله مکان‌یابی فضاهای آموزشی را دو چندان کرد.

رئیس سازمان نوسازی مدارس کشور، تخصیص منابع به مناطق نیازمند و در نتیجه ایجاد عدالت آموزشی در مناطق محروم، استانداردسازی فرآیند مکان‌یابی و ساخت و ساز هدفمند مدارس بر اساس تحولات جمعیتی، هزینه کرد بهینه اعتبارات و موقوفات خیرین مدرسه‌ساز، جلوگیری از ساخت و سازهای غیرضروری و ساماندهی وضع موجود فضاهای آموزشی، امکان برنامه‌ریزی میان مدت و بلند مدت برای مناطق مختلف کشور در سطح ملی و استانی، توجه به مخاطرات محیطی و افزایش ایمنی دانش آموزان را از جمله اهداف این برنامه ذکر کرد.

وی همچنین مستندات طراحی این برنامه را سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، قانون تاسیس سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، راهکار شماره ۲-۲۱ از هدف عملیاتی ۲۱ با عنوان استقرار نظام مکان‌یابی مدارس براساس سامانه آمایش سرزمین و تحولات جمعیتی (ناظر به ۵۰ سال آینده) در برنامه زیرنظام تامین فضا، تجهیزات و فناوری عنوان و اشاره کرد: براساس مطالعات انجام شده، انتظار داریم پس از استقرار این سامانه، چرخش‌های تحول آفرین از ساخت و سازهای سلیقه‌ای فضاهای آموزشی به ساخت و ساز هدفمند و بر اساس تحولات جمعیتی و مطالعات آمایش سرزمین، از ساخت و سازهای غیرضروری به ساماندهی و بهینه‌سازی وضع موجود، از ساخت مدارس کوچک به احداث فضاهای آموزشی متوسط و بزرگ، از اتلاف منابع در بعضی از مناطق به هزینه کرد بهینه در مناطق نیازمند، از عدم توجه به مخاطرات محیطی به افزایش ایمنی دانش آموزان ، از برنامه‌ریزی کوتاه مدت بر اساس تقاضای امروز به برنامه‌ریزی‌های میان مدت و بلند مدت بر اساس تقاضاهای آتی اتفاق بیفتد.

وزیر آموزش و پرورش نیز پس از استماع گزارش جامعی از این طرح، با ارائه نقطه نظرات خود در راستای اجرای بهینه این بسته تحولی گفت: باید امنیت این سامانه به صورت کامل و قوی تامین شود تا اطلاعات آن غیرقابل حک باشد و همچنین بتوان پس از بررسی عملی شرایط موجود و استقرار این سامانه، به سوالات مشخص در زمینه استقرار بهترین مکان برای احداث فضای آموزشی پاسخ داده شود.

حاجی‌میرزایی ضمن تشکر از طراحی و تدوین این طرح از سوی سازمان نوسازی مدارس کشور، تأکید کرد: اینکه این سامانه برای احداث فضاهای آموزشی جدید، بهترین گزینه مکانی را ارائه می‌دهد بسیار خوب است، اما بهبود شرایط فضاهای موجود نیز مورد انتظار است.

مدیرکل دفتر فنی و تحقیقات سازمان نوسازی مدارس کشور هم که در این جلسه حضور داشت، با تأیید اینکه این سامانه بر اساس اطلاعات مختلفی که در اختیار دارد، بهترین گزینه استقرار مدرسه را مشخص می‌کند، گفت: این سامانه ابتدا به صورت پایلوت در شهرستان فردیس استان البرز و دهستان درزآب در استان خراسان رضوی اجرایی می‌شود تا پس از رفع مشکلات احتمالی برای استقرار در کل کشور آماده شود.

عماد مخدومی افزود: سازمان نوسازی مدارس کشور برای تدوین ضوابط این سامانه، از متخصصان خبره وزارت آموزش و پرورش، سازمان برنامه و بودجه، ادارات‌کل راه و شهرسازی استان‌ها نیز بهره گرفته است و به زودی نظام فنی و اجرائی کشور ضابطه لازم الاجرا شدن آن را ابلاغ می‌کند.