زهرا اسماعیل زاده*
سنتهای بی تغییر رسانه
برخی موارد در رسانه به سنتهایی غیر قابل تغییر تبدیل شده . از جمله سنت تولید و پخش برنامه ویژه عید .برنامه هایی که هم فرم وهم محتوای آنها در خلال سالها تغییر ناپذیر باقی مانده .ان قدر تغییر نا پذیر که که مخاطب هر سال از قبل می تواند حدس بزند که قرار است در این برنامه ها چه چیز ی ببیند .
یک برنامه گفتگو محور با تعدادی چهره شناخته شده -اصطلاحا سلیبریتی چند آیتم پلی بک موسیقی و ...که البته در سالهای اخیر به این دانسته ها یک نکته دیگر هم اضافه شده و آن هم شوخی ها و اجرا های مثلا "خودمانی "مجری ها یا مجری بازیگرهایی که قصد دارند به هر تمهیدی که شده در مسابقه با سایر شبکه ها مخاطب ببشتری جذب کنند !
امسال ودر نوروز ۹۹ هم همین سناریو در شبکه های مختلف سیما تکرار شد، از فرمول یک شبکه یک تا دو نیمه ماه شبکه دو واتفاق نود ونه شبکه سه و بهارجان شبکه پنج همگی در قالب همین ساختار سنتی روانه آنتن شدند با این تفاوت که امسال حضور میهمان ناخوانده ای به نام کرونا تمام برنامه ریزی ها را به هم ریخت و پروتکل های ابلاغی این شرایط خاص فضای این برنامه ها را تحت تاثیر شرایط جامعه تغییر داد وبر این اساس یکی از محورهای عمده این برنامه هایعنی مهمانها به سبب محدودیت ها و شرایط پیش آمده بعضا از حضور در استودیو ها خوددادی کرده و موضوع اصلی همه این برنامه ها هم تحت تاثیر کرونا به سمت گفتگوهایی در مورد این مساله مهم پیش رفت ودر نهایت بر نامه هایی که تا لحظه آخر مشغول تصمیم گیری برای محتوا بودند به شدت از شرابط پیش امده تاثیر پدیرفتند.
هر چند که فرمول یک و دو نیمه ماه چون از چند روز پیش از تحویل سال پخششان آغاز شده بود کمتر دچار شوک ناشی از شرایط پیش آمده شدند .وبه جز حاشیه جزیی که در برنامه فرمول یک پیش آمد عملکرد این دو برنامه در حد و اندازه های فعلی رسانه و برنامه های شب عید معمول قابل قبول بود.
آن هم در شرایطی که برنامه اتفاق نود ونه به سبب حضور رضا رشیدپور و اجراهای قبلی او انتظاراتی را در مخاطب ایجاد کرده بود که محقق نشد و بهار جان شبکه ۵ نیز علی رغم حضور محمد علیزاده که خودش در سالهای قبل میهمان برخی از این برنامه ها بود ه و بهره گیری از حضور سینما گران و فوتبالیستها و..به عنوان میهمان نیز حرف چندان جدیدی برای مخاطب نداشت.در این بین برنامه تحویل سال به عنوان ویترین هر چهار برنامه نوروزی سیما می تواند بهترین معیار سنجش میزان موفقیت هر یک از این برنامه ها باشد.
امسال با وجود کرونا و همزمانی وفات حضرت موسی بن جعفر (ع)که شرایط خاصی را برای برنامه سازی به وجود آورده بود طبعا باید برنامه ریزی رسانه ای متفاوتی صورت می گرفت. شبکه یک در یک معدل گیری کلی بیشتر به سمت فضای عزاداری رفت و شبکه دو با رفتاری معتدل تر برنامه ای رویکردی میانه را عرضه کرد که نه یک جشن تمام عیار ونه یک برنامه سنگین مناسبتی صرف بود.
تنوع در بخش های مختلف برنامه و اعتدال شاید بارز ترین ویژگی دو نیمه ماه بود که با توجه به یکی بودن تهیه کننده و مجری یعنی محمد سلوکی شاید چنین اعتدالی چندان دور از ذهن نباشد. هر چند که نمیتوان از تاثیر عواملی که گفته شد و به خصوص کرونا بر این برنامه هم غافل شد .و مثلا با محدود شدن حضور مهمانان در برنامه گفتگوی سخت یا همان هارد تاک وعده داده شده در خبرها به گفتگوهایی معمولی بدل شود.
در مجموع تنوع و اعتدال شاید دو ویژگی اصلی دو نیمه ماه بود .دکورها در هر چهار برنامه نوروزی امسال تا حد زیادی فراتر از انتظار بود و در واقع ازضعف همیشگی جلوه های بصری برنامه های سیما را تا حد زیادی خبری نبود که این خود به تنهایی نوید بسیار خوبی بود .نگاهی به کلیت برنامه های عید امسال شاید ضرورت دو نکته را یاد اوری کند ؛،نخست بازنگری و تغییر اساسی در در ساختار و محتوای این دسته از برنامه ها و اجازه دادن به بروز خلاقیت برنامه سازان در ساختارهای متفاوت با محتواهای گوناگون و دوم برنامه ریزی طولانی مدت برای برنامه های مناسبتی عید و ماه رمضان و...در حدی که تغییرات ناگهانی مثل کرونا و سیل و زلزله و....باعث ایجاد شوک در این برنامه ها نشود.
ارسال دیدگاه