چرا کنترل بیولوژیک صبر میطلبد؟ چالشهای زمانبر مبارزه با آفات
خراسان شمالی(پانا)-سپیده حدائقی، کارشناس مبارزه بیولوژیک در گفتوگو با ما میگوید که استفاده محدود از دشمنان طبیعی آفات و بقایای سموم در مزرعه، نیازمند برنامهریزی طولانیمدت و حمایت مستمر است.

سپیده حدائقی درگفتگو با خبرنگار پانا گفت:کنترل بیولوژیک—بهکارگیری دشمنان طبیعی آفات مانند کنههای مفید، زنبورهای پارازیتوئید یا کفشدوزکها—یکی از ارکان اصلی کشاورزی پایدار محسوب میشود. با این حال، تجربه مزارع مختلف نشان داده که اثرگذاری این روش در برخی مواقع مستلزم صرف زمان بیشتری است. به گفته سپیده حدائقی، «وقتی فقط در داخل مزرعه دشمنان طبیعی رهاسازی میشوند و در اراضی اطراف هنوز از سموم شیمیایی استفاده میشود، جمعیت آفات بهشدت از مناطق سمپاشیشده به مزرعه انتقال مییابد و عملاً فشار آفت تشدید میشود.»
او توضیح میدهد:«در قسمتهایی که سموم بهصورت نقطهای استفاده شده، ممکن است پسماند سموم وارد محصولات شود و سلامت آنها را به خطر بیندازد؛ اما آفات با توجه به زیستشناسیشان تمایل دارند از زیستگاههای سمی دور شوند و به مکانهای امنتر پناه ببرند. این یعنی ما گاهی بر روی بیولوژیک حساب میکنیم، اما خودمان شرایط را برای مهاجرت آفت فراهم کردهایم.»
حدائقی به حساسیت بالای عوامل کنترل بیولوژیک نسبت به سموم اشاره میکند:
«دشمنان طبیعی آفات معمولاً از آفتها آسیبپذیرتر هستند و حتی مقادیر کم سموم میتواند جمعیت آنها را در همان نقطه رهاسازی بهسرعت کاهش دهد. به همین دلیل لازم است همزمان با رهایی عوامل بیولوژیک، حمایت فنی و زیستبومشناختی هم صورت بگیرد.»
او پیشنهاد میکند:
ایجاد نواحی حاشیهای عاری از سموم برای استقرار و تکثیر حشرات مفید
تأمین منابع غذایی و پناهگاه مانند گیاهان پوششی و نیزارهای مصنوعی
پایش مستمر جمعیت آفات و دشمنان طبیعی برای تنظیم زمان و محل رهاسازی
در پایان، حدائقی تأکید کرد که «بدون برنامهریزی جامع و حمایتهای اساسی—از آموزش کشاورزان تا سیاستهای تشویقی—کنترل بیولوژیک نمیتواند بهسرعت و بهطور کامل جایگزین روشهای شیمیایی شود.» این در حالی است که با تقویت زیرساختهای آموزشی و اجرایی، میتوان امید داشت کنترل بیولوژیک روزبهروز مؤثرتر و بادوامتر شود.
عطیه اکبری،فاطمه داوری
ارسال دیدگاه