در گفت‌و‌گو با پانا:
زری اماد: «فصل زرد» روایت زردیِ روزهای از دست‌رفته جوان‌هاست
تهران (پانا) - زری اماد، نویسنده، کارگردان و تهیه‌کننده نمایش فصل زرد، با بیش از دو دهه فعالیت مستقل در عرصه تئاتر، از دغدغه‌هایش درباره وضعیت جوانان، چالش‌های پیش‌روی هنرمندان مستقل و مسیری که برای خلق این اثر پیموده، می‌گوید. او تأکید دارد که «فصل زرد» نه فقط یک نمایش، بلکه فریادی است از دلِ جامعه‌ای که جوانانش بی‌هدف و بی‌پناه مانده‌اند.
به واسطه نمایش فصل زرد با کارگردان، تهیه‌کننده و نویسنده این نمایش، زری اماد گفت‌وگویی داشتیم که می‌توانید در مطلب ذیل بخوانید.
خانم اماد، ابتدا درباره شکل‌گیری نمایش فصل زرد بفرمایید. چطور شد که تصمیم گرفتید نویسندگی، کارگردانی و تهیه‌کنندگی را خودتان بر عهده بگیرید؟
تقریباً از اردیبهشت یا خرداد ۱۴۰۳ بود که نوشتن نمایش فصل زرد را آغاز کردم. ایده‌اش از دل جامعه آمد؛ فضایی رئالیستی که شخصیت‌هایش کاملاً عینی و قابل لمس بودند. بی‌انگیزگی، تکرار روزمرگی، و «دست‌های سرد» جوانان این سرزمین الهام‌بخش من شد. دغدغه‌ام این بود که نشان دهم چطور آرزوهای نسل جوان در نطفه خفه می‌شوند. فصل زرد استعاره‌ای است از روزها و سال‌های از دست رفته جوانان، نه یک فصل طبیعی، بلکه فصل بی‌پناهی و تهی‌بودن.
شما سال‌ها در تئاتر فعالیت داشتید، از بازیگری گرفته تا طراحی صحنه و حالا کارگردانی. این مسیر چطور برای شما ترسیم شد؟
من از سال ۷۶-۷۷ وارد عرصه بازیگری شدم و همچنان خودم را بازیگر می‌دانم. اما حس کردم صرفاً بازیگری کافی نیست. وارد طراحی لباس و صحنه شدم و نهایتاً در سال ۸۵ کارگردانی را شروع کردم. همان سال، نمایشم با عنوان امشب دیگر از پشت می‌زنند تقریباً تمام جوایز جشنواره ماه را گرفت و برای فرج و فرش انتخاب شد. آن دوره سه سال طلایی برای من بود. اما بعد از آن، دچار بی‌مهری‌هایی شدم که همچنان ادامه دارد.
بی‌مهری‌هایی که اشاره کردید، بیشتر در چه زمینه‌ای بود؟
متأسفانه سال‌هاست که از دریافت سالن‌های دولتی محرومم. از سال ۹۷ حتی تماشاخانه ایرانشهر هم به من سالن نداده. در تئاتر شهر هم شرایط مشابهی داشتم. انگار سهمیه‌ای برای هنرمندان مستقل وجود ندارد. شرایط سالن‌های خصوصی هم دست‌کمی ندارد. از بازبینی‌های مکرر گرفته تا درصدهای غیرواقعی. اما خوشحالم که برای اولین‌بار در سالن خصوصی صحنه آبی اجرا می‌روم. مدیریت این سالن، آقای وحید معینی، با من مثل یک هنرمند برخورد کرد، نه مشتری.
در اجرای فصل زرد هم با گروهی از بازیگران جوان کار کردید. این انتخاب آگاهانه بود؟
کاملاً. من در این کار ۱۸ بازیگر دارم، از ۱۴ ساله تا ۴۵ ساله. فقط دو نفر بالای ۴۵ سال هستند. بقیه جوان‌اند، ناشناخته اما باانگیزه. من برای این بچه‌ها شش ماه تمرین کردم و یک ریال از آن‌ها بابت آموزش نگرفتم. ما باید عشق را در تئاتر زنده نگه داریم، نه بیزینس را. اگر قرار باشد برای اجرای یک کار از هنرجو پول بگیریم، دیگر نمی‌شود اسمش را هنر گذاشت.
شما تأکید زیادی بر اصالت و صداقت در کار هنری دارید. به نظر می‌رسد این روزها این ویژگی‌ها در فضای تئاتر کمیاب شده...
متأسفانه همین‌طور است. گاهی رزومه‌هایی ساخته می‌شود که اصلاً ریشه‌ای در واقعیت ندارد. کسانی که نه سابقه دارند، نه تجربه، اما در جایگاه‌های کلیدی قرار می‌گیرند. تئاتر شده عرصه خرید و فروش. ما یاد نگرفتیم که با پول جایگاه بخریم. من همچنان سخت‌گیرم، اما با عشق. این عشق را بچه‌های گروه من خوب می‌فهمند، چون آن را لمس می‌کنند.
در پایان اگر نکته‌ای باقی مانده، بفرمایید.
فقط این را می‌گویم که امیدوارم فصل زرد صدای همه‌ی جوانانی باشد که در هیاهوی جامعه، بی‌صدا مانده‌اند. من برای آن‌ها نوشتم و با آن‌ها به صحنه بردم.
فاطمه آبروش
ارسال دیدگاه