فیلم‌های ۱۰۰ ثانیه‌ای؛ فیلم‌های سه کلمه‌ای سینما
تهران (پانا) - سیزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم ۱۰۰ از امروز و با اکران ویژه فیلم‌های بخش مخاطب کودک و نوجوان آغاز می‌شود، جشنواره فیلم ۱۰۰ یکی از مهمترین رویدادهای سینمایی کشور است جشنواره ای بسیار مهم که رنگ و بوی متفاوتی با دیگر رویدادهای سینمایی کشور دارد و این جشنواره را می‌توان کوتاهترین جشنواره کشوردانست.
این رویداد امسال با اکران فیلم‌های بخش فیلم‌های کودک و نوجوانکار خود را آغاز می‌کند، در همین ارتباط الهه طه‌ئی مدیر بخش بین‌الملل سیزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم ۱۰۰ درباره محتوای فیلم‌های این بخش می‌گوید: شعار محوری که برای فیلم‌های این دوره در نظر گرفته شده، «سینمای اخلاق» است.
وی می‌گوید: سینمای اخلاق بسیار گسترده است، پراکندگی موضوعی فراوانی دارد و از مباحثی مانند محیط زیست تا خانواده و مناسبات و رفتارهای اجتماعی را در برمی‌گیرد. فیلم‌های جذاب و تنوعی در این بخش داریم که ان‌شاالله در روزهای برگزاری جشنواره اکران خواهند شد.
سجاد نوروزی یکی از اعضای هیات انتخاب بخش مسابقه ملی جشنواره «فیلم ۱۰۰» درباره آثار راه یافته به این رویداد هنری اظهار می‌کند: سطح آثار بسیار امیدوارکننده بود و اینکه یک کارگردان در سنین پایین چنین فهمی از تصویر و درام دارد و در ۱۰۰ثانیه این حس تعلیق را ایجاد می‌کند، خیلی امیدوارکننده است.
وی اضافه می‌کند: در وهله اول معرفی استعداد است که آینده سینمای ایران را در آنها می‌بینید. از نظر فنی، نسل تولیدکننده‌ای در سینما باید به‌روز شوند و ایده‌ها مثل رودی جاری باشند و سر منشا این رود جشنواره‌هایی مثل فیلم ۱۰۰، فیلم کوتاه تهران و حقیقت هستند که من اصالت و پویایی بیشتری برای این‌ها نسبت به جشنواره فیلم فجر قائل هستم. ممکن است جشنواره فیلم ۱۰۰ نخبگانی و غیرعام به نظر برسد ولی یک نقطه عزیمت بسیار استراتژیک برای آینده است.
مدیر پردیس سینمایی آزادی ادامه می‌دهد سختی کار در تولید فیلم ۱۰۰ ثانیه را در وهله اول این دانست که باید در بازه زمانی کوتاه، مخاطب را برانگیخته کند و سپس قصه را به پایان برساند.
وی با اشاره به این مطلب که جوانان و نوجوانان اگر قواعد حرفه‌ای را رعایت کند موفق خواهد‌بود. می‌گوید: کار هنری و فرهنگی قواعد مضاعفی دارد. در بحث قواعد اجرایی باید تولید درست، بهینه، اقتصادی و دقیق را رعایت کنند. بزرگ‌ترین مشکل ما در سینما این است که قواعد این صنعت را رعایت نمی‌کنیم؛ قواعد و تکنولوژی‌هایی که در دنیا درحال به‌روز شدن است و تولیدکننده‌ها باید خود را با آنها همراه کنند.
در همین ارتباط لیلی عاج، کارگردان فیلم سینمایی «سرهنگ ثریا» که با این فیلم در جشنواره فجر حضور داشت، فیلم‌های ۱۰۰ ثانیه‌ای را فیلم‌های سه کلمه‌ای می‌داند و می‌گوید: برای او این فیلم‌ها مانند مواجهه با داستان‌های سه‌کلمه‌ای است. آدم از داستان‌های چند‌کلمه‌ای انتظار مشخصی دارد و نمی‌توان گفت روایت بلند سخت‌تر است و یا روایت کوتاه. بستگی به مضمون انتخابی دارد و اگر برای یک مضمون مشخص کارگردانی به‌درستی قالب فیلم ۱۰۰ثانیه‌ای را برای روایت انتخاب کرده باشد، قطعا کار ساده‌ای در پیش دارد اما اگر مضمونی که متناسب با این قالب نیست را انتخاب کرده باشد، قطعا کارش سخت می‌شود.»
وی ادامه داد: «در برخی فیلم‌هایی که در جریان سینمای کوتاه در سال‌های اخیر مشاهده کرده‌ایم گویی فیلمساز می‌خواهد تسلط تکنیکال خود را به رخ مخاطب بکشد که در‌قالب به‌کارگیری بازیگران حرفه‌ای و یا حرکت‌های عجیب‌و‌غریب دوربین نمود پیدا می‌کند، اما همچنان احساس می‌کنم تنوع ایده‌ها در گذشته بسیار بیشتر بود. درباره فیلم‌های ۱۰۰ثانیه‌ای که به‌ضرس‌قاطع می‌توان گفت تنها عامل تعیین‌کننده ایده اولیه است. گاهی یک ایده آنقدر درخشان است که حتی اگر با یک دوربین ثابت هم آن را ثبت کنید، کار خودش را می‌کند و روی مخاطب تاثیر می‌گذارد. آنچه باعث می‌شود یک اثر تا سال‌ها در ذهن مخاطب باقی بماند و مانند یک ضرب‌المثل تکرار شود، یک ایده ناب است. از این منظر است که فیلم ۱۰۰ثانیه‌ای برای من تبدیل به تجربه‌ای درخشان می‌شود. به همین دلیل تا زمانی که آن ایده درخشان را پیدا نکنم، اراده‌ای برای ساخت فیلم ۱۰۰ثانیه‌ای نخواهم داشت، اما اگر به چنین ایده‌ای برسم حتما این کار را خواهم کرد.»
این کارگردان با اشاره به این مطلب که «امروز ساخت فیلم‌های ۱۰۰ثانیه‌ای کمی سخت هم شده است می‌گوید: خیلی فیلم‌ها در‌قالب همین آثار ۱۰۰ثانیه‌ای در شبکه‌های اجتماعی و در فضای مجازی بازنشر می‌شود و گاهی در مقابل آنها این سوال به ذهن می‌رسد که من چه چیزی باید بسازم که از همه این آثار پیشی بگیرد و جلو بزند؟ باز هم به اهمیت ایده می‌رسیم و به همین دلیل معتقدم ساخت فیلم ۱۰۰ثانیه‌ای از منظر یافتن ایده جذاب، کار بسیار سختی شده است.»
بابک خواجه‌پاشا، کارگردان سینما که با فیلم «در آغوش درخت» در جشنواره فیلم فجر حضور داشت به دشواری ساخت فیلم کوتاه نسبت به فیلم بلنداشاره می‌کند و می‌گوید: «وقتی تصمیم به ساخت یک فیلم ۱۰۰ثانیه‌ای می‌گیرید طبیعتا دیگر نمی‌توانید درباره مراحل مختلف درام‌پردازی از شروع، میانه، پایان و تعلیق‌ها صحبت کنید. ما در فیلم بلند و یا حتی کوتاه به‌دنبال چندین نقطه عطف هستیم، ولی در فیلم ۱۰۰ثانیه‌ای و فیلم‌های خیلی کوتاه، نقطه عطف باید در همان دو، سه ثانیه ابتدایی شکل بگیرد و سریع به‌دنبال تاثیرگذاری آن باشیم. به تعبیری فیلم‌های ۱۰۰ثانیه‌ای در اوج آغاز می‌شوند و در اوج هم به پایان می‌رسند.»
خواجه‌پاشا درباره ویژگی منحصر‌به‌فرد فیلم‌های ۱۰۰ثانیه‌ای گفت: «این فیلم‌ها تاثیرگذاری آنی دارند. به‌دلیل زیست ما در دوران غلبه مدرنیته و زندگی ماشینی، احتمال دارد مخاطب، زمان چندانی برای تماشای فیلم بلند نداشته باشد. در چنین شرایطی این جنس فیلم‌های خیلی کوتاه می‌تواند تاثیرگذاری خوبی روی مخاطب داشته باشد. ولی آنچه می‌تواند به‌عنوان یک ایراد برای فیلم‌های ۱۰۰ثانیه‌ای و اساسا سینمای کوتاه مطرح باشد، ماجرای «پخش» است. این فیلم‌ها چگونه قرار است به دست مخاطب برسد؟»
وی گفت: «قطعا تجربه ساخت فیلم کوتاه در ورود فیلمسازان به جریان فیلمسازی بلند، تاثیرگذار است. هرتجربه‌ای در عرصه تصویر بر ادامه مسیر یک فیلمساز تاثیرگذار است، اما اینگونه نیست که تجربه ساخت فیلم کوتاه به‌طور قطع منجر به ورود به سینمای بلند حرفه‌ای شود. کمااینکه شاهدیم برخی افراد سال‌ها فیلم کوتاه می‌سازند اما تبدیل به فیلمساز سینمای بلند نمی‌شوند. بالعکس این ماجرا هم وجود دارد و فیلمسازان بلندی هستند که توانایی ساخت فیلم کوتاه را ندارند. به‌نظرم فیلم‌های کوتاه در جایگاه خودشان، هر از گاهی از فیلم‌های بلند هم ارزشمندتر می‌شوند.»
سیزدهمین جشنواره فیلم ۱۰۰ با استقبال فیلمسازان و با ثبت بیش از ۴۶۰۰ اثر همراه بود و در مجموع ۲۹۰ اثر به بخش‌های رقابتی و غیررقابتی آن راه یافتند. بیش از نیمی از آثار ارسال شده از سوی هنرمندان داخلی از شهرهای فراتهران و آثار ثبت شده از سوی فیلمسازان بین‌المللی از ۱۲۷ کشور بود.
نمایش این فیلم‌ها در سه بخش ملی، بین‌المللی و مخاطب کودک و نوجوان، از ساعت ۱۴ تا ۲۳ دهم و یازدهم اسفند، در سالن‌های یک و دو پردیس سینمایی ملت صورت خواهد گرفت و برگزیدگان این جشنواره عصر روز دوازدهم اسفند و در مراسم اختتامیه در تالار ایوان شمس معرفی خواهند شد.
برنامه نمایش فیلم‌های این جشنواره متعاقباً در سایت و شبکه‌های اجتماعی آن اعلام خواهد شد. همچنین لازم به ذکر است حضور مخاطبان و علاقمندان در این جشنواره و تماشای آثار آن آزاد است.
سیزدهمین جشنواره فیلم ۱۰۰ به دبیری یوسف منصوری و به همت سازمان سینمایی سوره برگزار خواهد شد.
امیرحسین اشرفی/
ارسال دیدگاه