عادل آروند: در قرن جدید موسیقی دیگر مرز ندارد

عادل آروند خواننده و آهنگساز ایرانی‌ای است که سابقه حضور حرفه‌ای در نوازندگی و موسیقی ملل دارد. وی که متخصص و دارای گواهی‌های تخصصی موسیقی الکترونیک، آهنگسازی و مهندسی صدا است و نخستین خواننده آرندبی فارسی روی موسیقی است، EDM و الکترونیک است. آروند ‌علاوه بر موسیقی دستی در دنیای کسب و کار دارد. او مشاور کسب و کار است و طراح کمپین‌های فروش و بازاریابی است. ‌وی جزء اولین‌هایی است که توانسته مدارک بین المللی موسیقی از مراکز معتبر خارجی مثل Steinber و Avid دریافت کند و سودای جهانی شدن دارد، درباره همه چیز و همه جا به گفت‌وگو نشسته‌ایم:

از تجربیات خود در آهنگسازی و‌ خوانندگی، تفاوت‌ها، مزیت و معایبی که دارد بگویید.

من نزدیک و بالغ بر هشت سال می شود که آهنگساز هستم و نزدیک به پنج سال است که خوانندگی را به صورت حرفه ای کار می کنم.
تجربیاتی که در واقع من توی این حوزه کسب کردم، نشات گرفته از موسیقی غربی و موسیقی ملل بوده و دقیقا وضعیتی هم که بخواهد مطرح شود همین قضیه است.به دلیل این ترکیب و ادغامی که از موسیقی بین الملل روز گرفتم ... جدیدتر صدا می دهد به موسیقی EDM و موسیقی های آر اند بی نزدیکتر است. این یک مزیت و نوآوری است ولی خوب خودش هم یک عیب می شود که هنوز فکر می کنم جامعه ما این موسیقی ها رو با گوشت و خون خودش نگرفته و درک نکرده و یک مقدار فاصله دارد و این باعث میشود جامعه مخاطبتان جامعه صد در صدی مردم نباشد و کمی کمتر باشد. ولی فکر می کنم طی دو سال آینده این وضعیت بهبود پیدا می کنند و موسیقی معیار ایران هم به آر اند بی غربی نزدیک خواهد شد.

درباره موسیقی EDM توضیحی دهید. چه نوع موسیقی محسوب می‌شود؟

سبک EDM به صورت تحت لفظی یعنی موسیقی رقصی الکترونیک اما در تعریف تکنیکی به نوعی از موسیقی اطلاق می شود که از جملات چهار ضربی با بیت قوی و تکراری به همراه لایه های موسیقی زیرین ساخته شده با سینتی سایزر ساخته شده است و مناسب سالن و کلاب است. آرندبی (جای فانک آرندبی به کار ببرید، بهتر و ملموس تره) هم سبکی بر اساس پاپ دهه هشتاد و جاز می باشد که تاکید روی جملات ریتمیک قوی و خوانندگی سبک آزاد و استفاده از فواصل بلند در خوانندگی دارد.

از سیر موسیقی پاپ ایران در قبل و بعد از انقلاب و بهره‌گیری از آن در موسیقی خود اطلاع دارید؟

بله تا حدود نسبتا خوبی من موسیقی‌های دهه های قبل از شش دهه قبل و الان رابررسی کرده ام .حالا هم به عنوان سرگرمی بوده و هم مقداریش به عنوان تحقیق حرفه ای کاری ام بوده است. واقعیتش ما قبل از انقلاب موسیقی پاپ نداشتیم غیر از دو سه مورد که آن هم مربوط به همان دهه پنجاه بوده که با استفاده از راک و تاثیری که از آن گرفته بودند،موسیقی فارسی را اجرا می کردند مثل حالا فرهاد یا افرادی از آن ژانر.اما قبلش موسیقی روحوضی بوده که من اصلا از آن استفاده نمیکنم چون هارمونی و فضایی که ایجاد می کند مناسب حال و احوال امروز نیست. برای همین هم من در حد یک شنونده متوسط و آنالیزور آن را گوش کردم و در کارهای خودم از این موسیقی قبل از انقلاب استفاده نمی کنم. مگر اینکه چند دستگاه یا موسیقی دستگاهی ای که گهگاه از تم های ملودیکشان استفاده کردم اما نه بیشتر.

از تجربه و فعالیت‌های خود با خوانندگان مطرح بگویید و آیا جهت کشف استعداد و تربیت شاگرد فعالیتی انجام داده‌اید؟

راجع به همکاری و فعالیت با خوانندگان دیگر خیر! در واقع جزیی از ساختار فرهنگی ایران نیست. معمولا خواننده های خارج از یک بند در ایران در لایه های نخبه و سرشناس همکاری های گسترده با هم انجام نمی دهند. من شخصا دوست دارم داشته باشم ولی به صورت کلی مرسوم نیست مگر حالت‌های خاصی که در واقع هر دو خواننده تحت یک لیبل یا همکاری با یک تهیه کننده داشته باشند و در برنامه بلند مدتی که ایشان دارد با هم هست بدهند. نه من تا این لحظه چنین همکاری ای نداشته ام ولی در آینده استقبال می کنم.

راجع به پرورش شاگرد باید بگویم بنده نزدیک به هشت تا ۹ سال تدریس سولفژ و پیانو و آهنگسازی داشتم و هنوز هم این کار را انجام می‌دهم. شاگردانی را هم تربیت کرده‌ام که خودشان الان آهنگسازان و خوانندگان و نوازندگان خوبی هستند. البته سن‌هایشان کم بوده و هنوز تا مرحله بلوغ راه دارند ولی تا سه چهار سال دیگر اینها را هم توی رده های اول موسیقی می توانیم ببینیم.

خودتان را دغدغه‌مند می‌دانید نسبت به مسائل جامعه و کشور‌ و آیا فعالیتی انجام داده‌اید در این حیطه؟

بله، به صورت کلی من همیشه دغدغه‌مند کشورم بوده و هنوز هم دغدغه دارم. به عنوان یک فرد اجتماعی مسئولیت اجتماعی حتی فارغ از فضای فرهنگی و هنری در راستای بهبود و اعتلای فرهنگ جامعه، بهبود سطح علمی و ...‌ هر جا که تخصصی داشتم، وارد شده‌ام. هر جا هم که کمک مالی و معنوی نیاز بوده همراه شده ام. گرچه در سال‌های اخیر شرایط به گونه ای رقم خورده که اصطلاحا مردم سِر شده‌اند. چنین چیزی به هر حال روی من هم تاثیر گذاشته و حتی نسبت به قبل توی این حوزه کم کاری داشته ام ولی خوب دوست دارم دغدغه‌مند بمانم و باشم در آینده!

در مورد شرایط موسیقی برای خوانندگی و نوازندگی زنان در ایران دغدغه‌مند هستید؟ ‌آیا فعالیت و کنشی در این مورد انجام داده‌اید؟

بله به نظر من بانوان می توانند نوازنده ها و آهنگسازهای خوبی باشند به ویژه در زمینه خوانندگی می‌توانند بسیار موفق باشند. البته در زمینه نوازندگی در مقایسه با آقایان در رتبه پایین‌تری قرار می‌گیرند اما در بحث خوانندگی به نظر من بالاتر هستند. در مورد خوانندگی زنان نیز در ایران شرایط ایجاب می‌کند که برای عموم اتفاق نیفتد اما اگر جایی این فرصت پیش بیاید که بتوانم در یک گروه برای برنامه‌ها، از نوازندگان و هنرمندان خانم بهره بگیریم با افتخار این کار را می‌کنم.

سطح سواد حرفه‌ای و آکادمیک هنرمندان کشورمان به ویژه در عرصه کلاسیک و سنتی را چگونه ارزیابی می‌کنید. آیا توانسته‌اید شاخه‌ای جدید به موسیقی سنتی وارد کنید؟ در این سال‌ها حرف تازه‌ای برای مطرح کردن داشتید؟

باید یک مقدار به صورت موردی جواب بدم تا مشخص شود. در زمینه موسیقی سنتی و کلاسیک بله فوق العاده اند بچه ها و دوستانی که در این زمینه فعالیت می کنند، نوازندگان ارکسترهای کلاسیک، رهبران، آهنگسازان و ....خیلی نزدیک به سطح جهانی در حال فعالیت هستند و این کار را انجام می‌دهند و در زمینه کلاسیک پیشرفته و خوب هستند اما در زمینه کلی موسیقی نه! بسیار ضعیف هستند. چون همان‌قدر که موسیقی کلاسیک و سنتی آموزش می‌خواهد، موسیقی پاپ چند مرحله بیشتر نیاز دارد و بسیار سنگین تر است. حال افرادی ممکن است با این گفته من مخالف باشند که موسیقی پاپ ارزشی ندارد، ضغیف است ولی این دید اشتباه است. اگر شما موسیقی دنیا را ببینید متوجه می‌شوید که «پاپ» حرف اول را می زند و بزرگترین تهیه کننده‌های دنیا هم در این حوزه فعال هستند. بنابراین اگر ما در این حوزه حرفی برای گفتن نداریم، ضعف از ماست‌. در کل در زمینه موسیقی سنتی و کلاسیک بسیار عالی و پاپ بسیار ضعیف هستیم. وقتی می گویم پاپ منظورم آراندبی، هیپ هاپ و خیلی موسیقی های غربی نیز در این دسته قرار می گیرد و اینکه شاخه جدید بخواهم به موسیقی سنتی اضافه بکنم نه! در موسیقی سنتی باید بگویم که تکرار موسیقی قبلی است مگر اینکه تلفیقی اتفاق بیفتد و شاخه ای قرار نیست به آن اضافه بشود. اما من حرف تازه آن را توی همان سبک پاپ خودم انجام داده ام که یک موسیقی معیار و تر و تمیز باشد اما از موسیقی‌های مختلف و ملودی‌هایی که در فضاهای دستگاهی استفاده می‌شود، در جایگاه‌های کروس و ورس وارد موسیقی کردم و این را به عنوان جزئی از امضای خودم می‌دانم.

در حالی در این عرصه فعالیت می‌کنید که طیف وسیعی از افراد وارد این حیطه شده‌اند و به فولی دست زیاد شده است. با این مقوله چگونه کنار آمده‌اید؟

این جمله را در اصل من قبول ندارم. اول اینکه هر کسی دوست دارد می‌تواند وارد شود و هر کسی توانایی دارد می‌تواند وارد شود. ما نه در جایگاهی هستیم و نه کاره ای هستیم و نه این حق را داریم که تصمیم بگیریم کسی خوب است یا بد است وارد شود یا وارد نشود و ....

هر کس کار خودش را می کند اگر بتواند راهش را باز می کند و شرایط فراهم می‌شود و نتیجه اش را هم می بیند. بنابراین دست زیاد شده، بیشتر هم بشود هیچ مشکلی ندارد اما راجع به اینکه با این مقوله چگونه کنار بیاییم طبیعتاً شما مجبوری رقابت پذیری بالاتری داشته باشی، هزینه‌های این کار بالاتر می‌رود و سخت‌تر می‌شود. من مشکلی با این مقوله ندارم چون سبک و سطحی که کار می کنم دست در آن زیاد نیست و شاید منحصر به هفت الی هشت نفر باشد که همه‌شان هم یا در حال ورود به بازار هستند و یا وارد شده‌اند.

آیا از موسیقی تلفیقی هم در کارهای‌تان استفاده کردید‌ یا قصد دارید این‌کار را کنید؟

جواب این سوال هم مثبت و هم منفی است، چون اساسا در قرن بیست و یک با دهه‌ای که ما هستیم موسیقی دیگر مرز ندارد که بگوییم حالا این موسیقی صرفا پاپ است، این سنتی و یا این تلفیقی است و عملا می شود گفت در مرحله تکنیکی تمام موسیقی ها تلفیقی‌اند. شما حداقل رنگ یکی دوتا سبک از موسیقی ملل را می شنویم اما اگر بخواهیم درصدی بگوییم عمده این کار پاپ یا تلفیقی است، باید بگویم که من پاپ را میگیرم و این را هم در گوشه کار به صورت ظریف و خیلی کنترل شده تلفیق هایی را انجام می دهم. اما ذات کار من تلفیقی نیست( خیلی از عزیزان که موسیقی کار می کنند سطح سواد و اجرای خودشان را سعی می کنند با اسم تلفیقی پوشش بدهند که مورد اتهام قرار نگیرند. برای همین تعدادی از موسیقی های تلفیقی در حال حاضر دارای ضعفهای قابل توجه در ساخت و کامپوزیشن (ترکیب) هستند.

چشم‌انداز فعالیت موسیقی خود را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

من این سوال را دوست دارم. چون چشم‌انداز قشنگ است و به آدم امید می‌دهد. اینکه کار می‌کنی و انرژی داری. حالا اینجا یک‌خبر کوچک‌ هم بدهم که بنده قرار است در فصل پاییز یا زمستان (‌امیدوارم پاییز باشد ولی ممکن است مقداری زمان ببرد به زمستان برسد) اولین آلبومم را ریلیز می کنم که در آن افراد خیلی بزرگی حضور داشته و زحمت کشیده‌اند. خودم تمام تلاشم را کرده‌ام که بتوانم طیف های گسترده ای از سلیقه ها را پوشش بدهم. چشم‌اندازی که می بینم این است که این آلبوم شنیده شود و مردم لذت ببرند و دوستش داشته باشند و این انرژی را به من و همکارانم بدهند که تور کنسرتها را شروع کنیم و برای آهنگ های جدیدتر و آلبوم بعدی هم استارت بزنیم. من این چشم انداز را برای شروع کار آلبوم متصور شده ام و بعد هم دو تا سه سال درگیر کنسرتها و انشالله آلبوم بعدی هم که چند زبانه خواهد بود برای سال ۱۴۰۴ تا ۱۴۰۵ داشته باشیم.