روایتی از تأثیر معماری ایران بر معماری اسپانیا؛ وقتی ملت‌ها نزدیک می‌شوند

به گزارش روابط‌ عمومی خانه هنرمندان ایران، مراسم افتتاحیه پنجمین هفته معماری اسپانیا عصر روز پنجشنبه ۱۹ خرداد‌ با حضور سفرای کشورهای مختلف و جمعی از علاقه‌مندان در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

در ابتدای این مراسم آنخل لوسادا فرناندس سفیر کشور اسپانیا در ایران ضمن خوشامدگویی به حضار و سفیر کشورهای کوبا و چین عنوان کرد: برای من افتخار بزرگی است که این مراسم را افتتاح می‌کنم، این مراسمی است که از سال‌های دور با همکاری دانشگاه شهید بهشتی، نماینده دانشگاه پلی‌تکنیک مادرید و... برگزار می‌شود، در طول همه این سال‌ها حضور معماران اسپانیایی‌ مایه افتخار من بوده است. امروز افتخار داریم از حضور استانیسلاو روکا و فرانسیسکو مانگادا بهره‌مند شویم.

وی ادامه داد: در این کنفرانس سخنان دو معمار برجسته را می‌شنویم و از دیدگاه، تجربه و دانش آنها درباره معماری معاصر بهره‌مند می‌شویم، همچنین در همین‌جا یعنی خانه هنرمندان ایران نمایشگاهی از آثار این دو معمار داریم که می‌توانیم تجسمی از کار و آثار خلاق آنها داشته باشیم.

سفیر اسپانیا مطرح کرد: در اینجا می‌خواهم خلاصه‌ای از بیوگرافی این دو معمار بگویم و بعد هم درباره روابط بین ایران و اسپانیا از دیدگاه معماری صحبت کنم. روکا دارای دکترای معماری و استاد تمام دانشگاه کاتولینیا است که به دانشگاه‌های معتبری دعوت شده، در رده‌های مختلف در زمینه شهر، مکان و معماری فعال بوده و به صورت تخصصی در ساختمان‌ها و فضای عمومی کار کرده، او همچنین برنده چند جایزه ملی و بین‌المللی شده است. فرانسیسکو مانگادو هم معمار و اقتصاددان است که در دانشگاه‌های معتبر هاروارد، کرنل، میلان و... به تدریس پرداخته، وی همچنین برنده چند جایزه معتبر جهانی شده است.

فرناندس بیان کرد: باید بگویم به عنوان یک سفیر من را هیچ چیز بیشتر از این خوشحال نمی‌کند که در اینگونه مراسم‌ها باشم و روابط و مشترکات بین ایران و اسپانیا را پیدا کنم. در این هفت، هشت ماهی که در ایران هستم، شانس این را داشتم که در چند مراسم حضور داشته باشم و برخی از آنها را افتتاح کنم.

سفیر اسپانیا با اشاره به تأثیر معماری ایران در اسپانیا و پیشینه تاریخی معماری بین ایران و اسپانیا مطرح کرد: باید به باغ‌های ایرانی، قلعه‌ها، گنبدها و... اشاره کنم. باغ‌های ایرانی در واقع یک فضای محصور و دارای آب هستند، وقتی به آنها نگاه می‌کنیم خاطره‌ای از بناهای اسپانیایی به یادمان می‌آید که نشان از تأثیر معماری ایران در اسپانیا دارد. مورد بعدی استحکامات است، قلعه‌های استراتژیکی که سرتاسر اسپانیا وجود دارد، نشان‌دهنده تاثیر معماری کاروانسراهای ایرانی است‌. عنصر گنبد و طاق‌ها هم از ایران به سمت اسپانیا رفته، این نمونه کوچکی از تاثیر ایران در اسپانیا بوده ولی اسپانیا هم در معماری ایران تاثیر داشته است.

وی توضیح داد: در کتاب «چهارصد سال روابط ایران و اسپانیا» آمده است فردی که در دربار فیلیپ دوم بود، زمانی به عنوان سفیر به ایران آمد تا با شاه عباس صفوی دیدار کند و به تفاهمی درباره امپراطوری عثمانی برسند. وقتی به اصفهان می‌رسد، به او می‌گویند شاه نیست و ملاقات امکان‌پذیر نیست، بنابراین سفیر تصمیم به سفر در ایران می‌گیرد و به تخت‌جمشید می‌رود، به همین ترتیب در کتابش هم توضیح دقیقی از تخت جمشید با جزییات زیاد داده است. او با کتابی که منتشر می‌کند و با توجه به شناخت خوبی که از معماری داشته است، می‌تواند تخت‌ جمشید را به دنیا معرفی کند. بنابراین این تعامل از قدیم بین ایران و اسپانیا وجود داشته و اسپانیا تلاش کرده است این شناخت از ایران بیشتر شود البته فرهنگ همیشه در تقویت این شناخت کمک کرده است.

سپس استانیسلاو روکا هم پشت تریبون قرار گرفت و گفت: همان‌طور که سفیر گفت معماری می‌تواند باعث شود ملت‌ها، قوم‌ها و فرهنگ‌ها به هم نزدیک شوند. در همینجا باید بگویم در دانشگاهی که من تدریس می‌کنم دو نفر از دانشجویان خوب مقطع دکتری ایرانی بودند. خوشحالم از اینکه در اینجا حضور دارم و به عنوان معاون دانشگاه کاتالونیا می‌توانم بگویم که دانشجویان ایرانی از بهترین‌ها بودند، برخی از آنها حتی در دانشگاه‌های معتبر استاد هم شده‌اند. همینطور مفتخرم که این صحبت‌ها را در کنار مانگادو دارم چون ایشان یکی از چهره‌های برجسته معماری بین‌المللی هستند.

وی در ادامه با نشان دادن ماکت‌هایی به نقد و بررسی معماری آنها پرداخت.

در ادامه فرانسیسکو مانگادو روی صحنه آمد و بیان کرد: در وهله اول از آقای سفیر تشکر می‌کنم که این امکان را به وجود آورد تا این هفته معماری برگزار شود از حضور سفرای کشورهای برادر اسپانیا هم تشکر می‌کنم.

وی عنوان کرد: یکی از متفکران پست‌مدرن فرانسه می‌گوید وقتی جامعه‌ای هویت خود را از دست می‌دهد، آنچه اهمیت پیدا می‌کند ظاهر ساختمان‌هاست، می‌خواهم بگویم با این تفکر معماری چقدر بی‌معنا می‌شود، در معماری فقط ظاهر مهم نیست چون معمار باید خدمات ارایه بدهد.

مانگادو اظهار کرد: معماری این قابلیت را دارد که جامعه را متحول و شرایط زندگی افراد را بهتر کند، متاسفانه هم‌اکنون شاهد معمارهایی هستیم که به ظاهر توجه می‌کنند. این افراد به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ معمارهایی که به اهداف سودجویانه فکر می‌کنند و دسته دوم آنهایی که می‌خواهند خود را معرفی کنند اما ما به عنوان معمار باید به یک سری واقعیت‌های ملموس، انتظارات سیاسی و اجتماعی، شرایط اقتصادی، صنعتی و... پاسخ بدهیم همینطور از همه مهم‌تر باید یک پاسخ فنی به اتفاقاتی که می‌افتند، بدهیم چون معمارها سازنده هستند.

این معمار مطرح کرد: گاهی در مصاحبه‌ها از من می‌پرسند آیا تو از معمارانی هستی که ساختمان‌هایی می‌سازی که کارکردی داشته باشند یا بیشتر ساختمان‌های صرفاً زیبا می‌سازی که در پاسخ، می‌گویم این سوال احمقانه است چون هیچ زیبایی در ساختمانی که کارکردی نداشته باشد وجود ندارد، زیبایی وقتی ایجاد می‌شود که عملکرد خوبی داشته باشیم. من همیشه به دانشجویان می‌گویم مشکلاتی که مطرح می‌شود مشکل نیست بلکه فرصت است.

وی عنوان کرد: من مخالف این هستم که دانشگاه‌های معماری به سمت تربیت نقاش می‌روند بلکه در این دانشگاه‌ها باید معمار تربیت شود.

فرانسیسکو مانگادو هم در ادامه با نمایش ماکت‌هایی به ارائه توضیحاتی درباره نحوه معماری آنها پرداخت.

در ادامه فرانسیسکو مانگادو و استانیسلاو روکا به پرسش‌های حضار در زمینه معماری پاسخ دادند.

پایان‌بخش این مراسم افتتاح نمایشگاه آثار پنجمین هفته معماری اسپانیا بود که تا ۲۳ خرداد میزبان علاقه‌مندان است.