«خائن‌کشی»؛ روایت تاریخ از نگاه مسعود کیمیایی

به گزارش روابط عمومی برنامه، در دهمین قسمت «سینماملت» همچون قسمت‌های قبل، بخش‌های چل مرغ و برشینو از خانه چهلمین جشنواره فیلم فجر پخش شد. در بخش ابتدایی برنامه، کارگردانی میزبان عوامل فیلم «ضد» مهدی نصرتی بازیگر، امیرعباس ربیعی کارگردان و جواد موگویی مشاور تاریخی پروژه «ضد» بود.
امیرعباس ربیعی درباره نامگذاری فیلمش گفت: شخصیت اصلی فیلم «ضد» در روابط شخصی وتشکیلاتی‌اش در تضاد با یک سری مسائل است. همه فکر می‌کنند که این شخص در خدمت چیزی است اما درواقع مخالف آن حرکت می‌کند.
جواد موگویی نیز در پاسخ به این سوال که چرا فیلم ضد به مسائل دهه ۶۰پرداخته است، گفت: جمهوری اسلامی به چهل و چند سالگی خودش رسیده است و اساساً در این سن و سال باید به گذشته خودش نگاه کند. دهه ۶۰به تاریخ پیوسته و مهمترین دهه ۱۰۰ساله اخیر است.
ربیعی بیان کرد: عالی ترین مقام قضایی کشور در یک اتفاق تروریستی شهید شده و هنوز فیملی درباره او ساخته شده نشده است. این در حالی است که تاکنون فیلم های زیادی درباره ترور کندی ساخته شده‌اند.

تنبلی سیستماتیک داریم و به تاریخ انقلاب اهمیتی نداده‌ایم
موگویی در پاسخ به این سوال که فیلمسازان ما چرا به مسائل سیاسی آنچنان که باید و شاید نپرداخته‌اند، گفت: ما تنبلی سیستماتیک داریم. جمهوری اسلامی نسبت به تاریخ خودش و تاریخ قبل از خودش بی تفاوت است. در واقع ما به تاریخ انقلاب اهمیتی نداده‌ایم.
ربیعی در ادامه گفت: فیلمسازی که دنبال دردسر نیست قطعا به سراغ سوژه هایی چون سوژه هفت تیر نمی رود. این کار جسارت می‌خواهد و جذابیت سینما برای من جسارت است.
مهدی نصرتی بازیگر فیلم «ضد» و نامزد دریافت جایزه بهترین بازیگر مرد از چهلمین جشنواره فیلم فجر نحوه نزدیک شدن خودش به کاراکتر سعید در فیلم مذکور را چنین تشریح کرد: من قبل از هرکاری سعی کردم به آدم های دهه ۶۰ نزدیک شوم. سپس سعی کردم نگاهی داستانی به شخصیت سعید داشته باشم. سعید واقعا دل رحم و عاشق بود اما به راستی چطور توانست دست به ترور بزند؟ این همان تضادی است ک هباید نمایش داده می‌شد و اسم فیلم هم برگرفته از آن است.

«ضد» پرتره شهید بهشتی نیست
جواد موگویی در پاسخ به این سوال که قصه فیلم ضد چقدر به واقعیت نزدیک است، بیان کرد: در اصل قصه این فیلم در تاریخ ثبت شده است اما تخیل هایی هم با بک‌گراندی از وقایع تاریخی به آن وارد شده‌اند.

ربیعی نیز بیان کرد: شخصیت ‌های فیلم ضد، نماینده طیف‌هایی هستند که در وقایع سال‌های پس از پیروزی انقلاب درگیر بودند. طراحی شخصیت ها و موقعیت‌هایشان نتیجه دراماتیزه کردن شخصیت های فیلم ضد است. فیلم «ضد» پرتره شهید بهشتی نیست و قرار نیست زوایای مختلف شخصیت او را نشان دهد. این فیلم در واقع، شهید بهشتی را از زاویه دید مخالفانش نشان می‌دهد.

«لباس شخصی» به دلیل مسائل امنیتی و کرونا اکران نشد
وی درباره اکران نشدن فیلم سینمایی «لباس شخصی» توضیح داد: «لباس شخصی» به دلیل مسائل امنیتی و همه گیری ویروس کرونا تا به امروز اکران نشده است البته سازمان اوج مذاکراتی را برای اکران این فیلم انجام می‌دهد. به نظرم در حوزه فرهنگی باید کمی سعه صدرها بالا برود.

این فیلمساز جوان در پاسخ به اینکه دریافت جایزه فیلم فجر تا چه اندازه برای تولید فیلم‌ها به او انگیزه می‌دهد؟، گفت: به اعتقاد من، جایزه انگیزه خوبی برای فیلمساز نیست. مهم این است که فیلم او بایکوت نشود. من دوست دارم مواجهه مخاطبم با فیلمم صادقانه باشد و از روزی می‌ترسم که فشارها باعث شوند من دغدغه‌ام را نسازم. مساله و دغدغه من دهه ۶۰ ، انقلاب، نفوذ و تاریخ است. من سیاست را به شدت مهم و تاثیرگذار در مباحث اجتماعی می‌دانم.
ربیعی در پایان حمایت تمام قدی از جمیع دستیاران تولید فیلم‌های سینمایی کرد و گفت: اگر چه نمی‌توان در جشنواره فیلم فجر به همه عوامل فیلم‌های سینمایی جایزه داد اما هر کدام از این دستیاران صنف خودشان را دارند و به نظرم صنفشان باید از آنها تقدیر کند. به نظر من اگر از دستیاران تولید فیلم‌های سینمایی حمایت و تقدیر شوند، خوب است.

«خائن‌کشی»؛ روایت تاریخ از نگاه مسعود کیمیایی
جواد طوسی و سعید قطبی زاده در ادامه در میز نقد دهمین قسمت برنامه «سینماملت» به بررسی فیلم «خائن‌کشی» به کارگردانی مسعود کیمیایی و تهیه‌کنندگی علی اوجی پرداختند.
جواد طوسی درباره فیلم خائن‌کشی گفت: فارغ از هر گونه مسائل و جناح بندی فیلمسازی که در مرز ۸۱ سالگی فیلمی چون خائن کشی را می‌سازد، تلاش کرده است فیلمی روی پرده ای را به خوبی تولید کند. ما در واقعیت عینی در سینمای مسعود کیمیایی با ۲دسته بندی مواجه هستیم. نسل های این زمانه به شدت نسبت به سینمای این سال های مسعود کیمیایی گارد دارند. فیلم خائن‌کشی در واقع نقد یک دوران و جامعه‌ای سیاست‌زده است.
این منتقد سینما بیان کرد: در فیلم خائن‌کشی با خوانش متفاوتی از یک فیلمساز کهنه کار نسبت به تاریخ مواجه هستیم. کیمیایی از طریق تاریخ می‌خواهد به مسائل این زمانه برسد. او در فیلم خائن‌کشی یک نوع پیشنهاد تاریخی ارائه می دهد و در این فیلم نگاهی کنایه آمیز به تاریخ داشته است.
سعید قطبی زاده نظرش درباره فیلم خائن‌کشی را چنین بیان کرد: مسعود کیمیایی روایت خودش را از تاریخ ارائه داده است یعنی فیلم خائن‌کشی روایت تاریخ از نگاه کیمیایی به حساب می‌آید. به نظرم در مجموع فیلم خائن کشی از فیلم های اخیر کیمیایی بهتر است اما من کیمیایی را از خائن کشی بیشتر دوست دارم و نمی‌توانم بگویم فیلم خائن کشی را دوست دارم زیرا این فیلم ۳ لایه با شخصیت های بی ربط به یکدیگر را برای من باز می‌کند.
وی افزود: فیلم خائن‌کشی ضربه شستی در فیلمبرداری است و من تعجب کردم که مسعود سلامی فیلمبردار این فیلم چرا نامزد دریافت جایزه چهلمین جشنواره فیلم فجر نشد.
این منتقد سینما گفت: ما هیچ وقت از یک نابغه انتظار نداریم که مساله ساده‌ای را حل کند. انتظار من از مسعود کیمیایی به اندازه گوزن ها و سایر فیلم های تاریخی تولید شده توسط او است اما همین که این کارگردان کشورمان همچنان در ۸۱سالگی فیلم می‌سازد، خیلی خوب است.

انتقاد سعید قطبی‌زاده از ادبیات نقد برخی از منتقدان سینما
قطبی‌زاده در ادامه صحبت‌هایش از ادبیات نقد برخی از منتقدان سینما انتقاد کرد و گفت: افرادی چون داریوش مهرجویی و مسعود کیمیایی شناسنامه سینمای ایران به حساب می‌آیند و ما باید در جریان نقد فیلم هایشان نسبتمان را با آنها بدانیم. در واقع منتقدان سینما باید با احترام به نقد فیلم‌ها بپردازند. اخیرا اینگونه به نظر می‌رسد که گویا منتقد بیشتر از فیلمساز می‌فهمد اما به راستی چه کسی این حرف را زده است؟
وی بیان کرد: به نظر می‌رسد روابط غیر محترمانه فیلمسازان و منتقدان گوشه‌ای از روابط غیر محترمانه مردم در کوچه‌ها و خیابان‌ها است.
قطبی‌زاده بیان کرد: به نظرم مخاطب نمی‌تواند با فیلم خائن‌کشی همراه شود چون زمان این فیلم بسیار زیاد است.
طوسی هم حرف او را تائید کرد و گفت: شیوه فیلم‌سازی کیمیایی چنین است که زمان زیادی فیلمبرداری می‌شود اما این زمان برای اکران فیلم باید تقلیل پیدا کند.

سینمای سیاسی مفقوده سینمای بعد از انقلاب ما است
سعید قطبی‌زاده و جواد طوسی در ادامه صحبت‌هایشان فیلم «ضد» به کارگردانی امیرعباس ربیعی را نقد کردند.
سعید قطبی‌زاده درباره فیلم ضد گفت: تصویری که این فیلم نشان می‌دهد، به واقعیت نزدیک‌تر است اما به نظرم بهتر بود کسی نقش بازیگر اصلی آن را بازی کند که بتواند شخصیت پیچیده کاراکتر سعید را به یک کشمکش تبدیل کند. به نظرم نادر سلیمانی یک نقش مکمل خوب بود.
جواد طوسی نظرش درباره فیلم ضد را چنین بیان کرد: متاسفانه سینمای سیاسی یکی دیگر از حلقه‌های مفقوده سینمای بعد از انقلاب ما است.
قطبی‌زاده گفت: این خوب است که ما فیلم‌های سیاسی را در سینمای ایران داشته باشیم اما من می‌خواهم ۲نکته را در این مورد بگویم. ما در وهله اول باید بدانیم برای بازسازی تاریخ تغییر رنگ اشیا کافی نیست و نیاز به یک هویت تاریخی داریم. نکته دوم این است که ما به چه دلیل به سراغ تاریخ می‌رویم. تاریخ نشخوار کردن گذشته نیست.
گفتنی است از نظر جواد طوسی هادی حجازی‌فر گزینه خوبی برای دریافت جایزه بهترین کارگردانی چهلمین جشنواره فیلم فجر است و سعید قطبی‌زاده معتقد است کاظم دانشی باید جایزه کارگردانی فیلم اول را بگیرد.
برنامه سینمایی «سینماملت» به سردبیری سجاد مهرگان و تهیه‌کنندگی سید احسان حسینی و با اجرای وحید رونقی همزمان با چهلمین دوره جشنواره فیلم فجر، هر شب از ساعت ۲۳ تا ۱ بامداد از شبکه چهار پخش خواهد شد. بازپخش این برنامه ساعت ۱۵ تا ۱۷ روز بعد از شبکه چهار روی آنتن می‌رود.