زخم کاری «ساترا» بر پیکره پرطرفدارهای نمایش خانگی

ورزش و هنر رابطه عجیب‌وغریبی با هم دارند. چه بسیار مفسران فیلم که منتقد و کارشناس‌ ورزشی شده‌اند وهمچون مرحوم «حمیدرضا صدر» طرفداران پروپاقرصی در عرصه ورزش و هنر در سوگ از دست دادنش گفتند و نوشتند و چه بسیاری از ورزشی نویس ها که منتقد سینما هستند. امثال «آرش خوشخو» و نامه های بسیار زیادی که در هر دو عرصه ماندگار هستند. ظاهراً قرار است تاریخ برای هردو یکجور رقم بخورد. فرقی نمی‌کند که طرفدار یک برنامه ورزشی باشی یا یک سریال نمایش خانگی، طرفدار که داشته باشی و کمی به سمت محبوبیت بروی، باید متوقف شوی.

دعوای ساترا و فیلیمو با کلیدواژه «مخاطب»
پخش نشدن قسمت هفتم سریال «زخم کاری» در روز جمعه با حاشیه‌های بسیار زیادی در فضای مجازی همراه بود. سازندگان سریال و پلتفرم پخش‌کننده از سانسورهایی که بر جریان تولید آسیب می‌زند، شکایت دارند و ساترا خود را محق می‌داند. جالب اینجاست که هردو سوی ماجرا صحبت از «مخاطب» می‌کنند. یکی با اصطلاح «احترام به مخاطب» زیر بار سانسورهای دیگری نمی‌رود و دیگری خود را محق پیگیری «حقوق مخاطب» می‌داند.
شامگاه پنجشنبه؛ ۲۴ تیرماه و در آستانه پخش سریال «زخم کاری»، محمدحسین مهدویان، کارگردان سریال با انتشار یادداشتی در صفحه اینستاگرام خود اعلام کرد که قسمت هفتم این مجموعه شبکه نمایش خانگی پخش نمی‌شود. او در روزهای گذشته نیز به انتقاد صریح از رویه «ساترا» درخصوص سانسورهای اعمال شده بر این مجموعه پرداخته و تأکید کرده بود که در صورت ادامه این روند، از انتشار این سریال معذور است.
کارگردان «زخم کاری» از ناگفته‌ها نوشت
مهدویان عنوان می‌کند که «از ۱۲ مورد سانسور قسمت هفتم سریال زخم کاری که قسمت مهم و جذابی هم هست، ۱۰ موردش را انجام دادیم و در دو مورد دیگر به‌خاطر جلوگیری از آسیب جدی به داستان، تصمیم به تعدیل صحنه‌ها گرفتیم. بااین‌حال سازوکار سانسور ساترا دو موردی که تعدیل شد را نپذیرفت و بدون دلیلی قانع‌کننده اصرار به حذف کاملشان دارد. به‌این‌ترتیب مجوز نمایش قسمت هفتم سریال زخم کاری را صادر نکردند و این قسمت به خاطر نداشتن پروانه نمایش فردا پخش نخواهد شد. هرچند حالا بیش از هر زمان دیگری خستگی روزهای دشوار این پروژه را بر تن‌مان حس می‌کنیم، اما در این میان من فقط به تماشاگرانی فکر می‌کنم که یک هفته است منتظر تماشای قسمت جدید هستند و به همین سادگی از حقشان محروم می‌شوند.»

پاسخ «ساترا» به کارگردان زخم کاری چه بود؟
اظهارات کارگردان «زخم کاری» و تصمیم بر پخش نشدن قسمت جدید از سوی پلتفرم پخش‌کننده، از سوی «علی سعد»، معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا به‌عنوان «جنجالی پیاپی» و «تکنیک بازاریابی» توصیف شده و آن را «برای زیست‌بوم رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر مضر» دانسته است. سعد در توییترش نوشت: «موارد اصلاحی از اواسط هفته به پلتفرم اعلام‌شده که زمان کافی برای آن‌ها در اختیار عوامل بوده است.» وی با تأکید بر اصالت دادن به فرآیندها و عبور از رفتار و ملاک‌های سلیقه‌ای به‌عنوان محور حرکت ساترا، تأکید کرده است که «حقوق تضییع‌شده کاربران اگر ناشی از اهمال پلتفرم در اعمال اصلاحات در زمان مقرر باشد را در این مورد پیگیری و در طول هفته درباره آن تصمیم‌گیری می‌کنیم.»
طرفداری «فیلیمو» از کارگردان زخم کاری
در پی این اظهارات، پلتفرم پخش‌کننده سریال «زخم کاری» هم در واکنشی عنوان کرد: «گفته‌اید ساترا فرایند محور است درصورتی‌که فرایندهای ساترا یک‌طرفه طراحی‌شده‌اند و باید در طراحی آن‌ها از بازیگران بخش خصوصی نظر مشورتی، تجربی و حرفه‌ای گرفته شود. بیان کرده‌اید که پلتفرم حقوق کاربران را تضییع کرده! درحالی‌که به‌جای جبران خسارت مالی واردشده بر پلتفرم و مخاطبان، دست پیش‌گرفته‌اید که قطعاً منصفانه و اخلاقی نیست. نوشته‌اید که عدم پخش یک تکنیک بازاریابی است؛ اما نمی‌دانید سریال «زخم کاری» به‌اندازه کافی محبوب و پرمخاطب است و نیت خوانی و فرافکنی و انگ بازاریابی پس از اطلاع از همه تلاش‌های پلتفرم و تیم تولید تا عصر روز پنجشنبه برای پخش، نادیده گرفتن حقیقت و به‌دوراز انصاف است. فیلیمو با خویشتن‌داری اطلاعیه کلی و به‌دوراز بیان جزییات منتشر کرد. به همین منظور بابت این اقدام مستقیم، تهمت صریح بازاریابی و تضعیف اعتبار برند، به جهت تنویر افکار عمومی سکانس‌های مورد سانسور و دلیل هرکدام را، در کنار اصلاحیه اعمال‌شده تیم تولید که مجدد رد فرمودید، منتشر نمایید تا همه قضاوت کنند.»

ماجرا به همین‌جا ختم نشد و جمعه‌شب «محمدجواد شکوری مقدم» مدیرعامل «فیلیمو» نیز در یادداشتی عملکرد «ساترا» را نقد کرد و عنوان کرد که سلیقه‌ها چطور از واقعیت جامعه دور شده است و اگر با همین فرمان جلو بروند جذابیت سریال‌های ایرانی از دست می‌رود و مردم با همان سریال‌های خارجی مانوس می‌مانند. درنهایت خطاب به ساترا هشدار می‌دهد که «بضاعت تصویری جامعه و مردم را می‌دانید؟ حجم محتوی هالیوودی که مردم در روز می‌بینند را مطلع هستید؟ اینستاگرام ۱۰ برابر فیلیمو بازدید کننده دارد! ما کجای بازی هستیم؟ همین مختصر جذابیت محتوی سینمای ایران را هم با کج سلیقه‌گی و بی‌تدبیری بگیریم! بعد چه می‌شود؟ صداوسیما موفق بوده که سینمای خانگی را به او داده‌ایم؟ حتماً چشم پسرش را کور می‌کند، شک نکنید... ۴۵۰ نفر تیم زحمت‌کش در فیلیمو برای بیش از ۴۰۰۰ نفر هنرور، هنرمند و عوامل پشت و جلوی دوربین در ماه اشتغال ایجاد کرده‌اند و شبانه‌روز مشغول کار و تلاش هستند تا سرویسی درخور مردم کشورشان بسازند و از خارجی بی‌نیاز باشیم، کمک نمی‌کنید! حداقل ضربه نزنید.»
اختیار شبکه نمایش خانگی را به صداوسیما ندهید
ساترا، سازمانی است که مستقیماً زیر نظر سازمان صداوسیما اداره می‌شود. در شرایطی که مخاطبان صداوسیما ریزش پیداکرده‌اند و سریال‌های نمایش خانگی میان‌دار شده‌اند تا اقبال مخاطب از سریال سازی ایرانی از دست نرود نباید اجازه داد که «ساترا» با همان معیارهای صداوسیمایی‌اش کام این استقبال‌های پرمخاطب را تلخ کند.
سریال سازی در شبکه نمایش خانگی و تلویزیون، دو مقوله کاملاً جدا از هم است و برای هرکدام از آن‌ها باید از منظر مدیوم خودش تصمیم گرفته شود. شبکه نمایش خانگی با چند عامل مختلف جذابیت و کشش داستانی و موضوع سریال، کارگردان، بازیگران و ستاره‌های محبوب، عوامل حرفه‌ای، تبلیغات و غیره توانسته است مخاطب را ترغیب به پیگیری و خرید هر قسمت آن کند و دقیقاً حال که اقبال عمومی به سریال‌های نمایش خانگی زیاد شده، صراحتاً باید گفت تلویزیون و صداوسیما در کیفیت محصولات خود درمانده است حال چه برسد به آن‌که بخواهد در عرصه‌های دیگر هم ورود پیدا کند.