بررسی جشنواره تئاتر فجر در برنامه «امروز تئاتر»

به گزارش روابط عمومی رادیو نمایش، مهمانان این برنامه مریم کاظمی کارگردان و بازیگر تئاتر، کیومرث مرادی استاد دانشگاه و کارگردان تئاتر و محسن حسن زاده مدیر روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی بودند.

در ابتدای برنامه به مبحث لزوم برگزاری جشنواره فجر امسال در این شرایط خاص پرداخته شد.مریم کاظمی گفت:درابتدا باید بدانیم چرا جشنواره برگزار می کنیم.در واقع جشنواره جشن برداشت محصول است. دلیل برگزاری جشنواره ها عرضه و دیده شدن محصولاتی است که در طول سال تولید شده اند. سوال اصلی این است که جشنواره امسال قرار است برآیند کدام محصول باشد وقتی در شش ماه گذشته کاری تولید نشده است و با توجه به پیش بینی های موجود در ماه های آینده هم کاری تولید نخواهد شد بنابراین نظر من این است که لزومی به برگزاری جشنواره ها وجود ندارد. در ادامه کیومرث مرادی کارگردان و مدرس دانشگاه در رابطه با لزوم برگزاری جشنواره ها گفت:در سال های گذشته جشنواره ها دارای اهداف مشخصی بوده اند.برای مثال جشنواره تئاتر فجر در خاورمیانه برایند بسیار خوبی دارد اما سوال اصلی این است که آیا در شرایط پیش آمده نیاز به سرمایه گذاری وجود دارد. ما می بینیم که جشنواره تئاترهای مهم در دنیا تعطیل می شوند و NGoها و شهرداری ها و موسسات دولتی که تیاترهای دولتی و نیمه دولتی را حمایت می کردند بودجه های برگزاری جشنواره را صرف بیمه و حمایت از هنرمندانی می کنند که به خاطر بیماری کرونا دچار مشکلات معیشتی شده اند.

همچنین در این رابطه محسن حسن زاده مدیر روابط عمومی اداره کل هنرهای نمایشی افزود:همه ما می دانیم که اداره کل هنرهای نمایشی به عنوان نهاد دولتی که متولی اداره تیاتر کشور است دارای بودجه مشخص و تعریف شده ای هست و در این شرایط پیش آمده تغییری در فرایند برنامه ریزی و بودجه این نهاد صورت نگرفته است.علاوه براین همه ما مطلع هستیم وقتی می خواهیم نوآوری و خلاقیتی در سیستم دولتی ایجاد کنیم با چه موانعی روبرو هستیم. با توجه به شرایط فعلی و در نظر گرفتن این اصل مهم که اگر ما جشنواره ها رو برگزار نکنیم هیچ بودجه ای تخصیص پیدا نمی کند و هزینه کرد آن در جایی دیگر مثلا در حمایت از هنرمندان تیاتر در شرایط ویژه صرف نمی شود. کاظمی در پاسخ به صبحت های حسن زاده گفت:مسائل مطرح شده بدیهی هستند.همه ما می دانیم ادارات بودجه دارند،بودجه ردیف دارد و اگر صرف چیزی که برنامه ریزی شده است نشود از بین خواهد رفت. اما این مسئله مربوط به شرایط عادی است.شرایط خاص راهکار خاص می طلبد.وظیفه مدیران دولتی است که این راهکار خاص را پیدا کنند.اگر پافشاری کنند بر سر چیزی که درست است و در این شرایط به آن نیاز داریم می توانیم قدمی برداریم ما باید روش درست را پیگیری کنیم ممکن است در نهایت بودجه ای حاصل شود.اگر نشد راهکار جدید پیدا می کنیم و اعتراضات صنفی را مطرح خواهیم کرد. اگر قرار است در این شرایط خاص جشنواره برگزار شود و کمکی به خانواده تئاتر نکند پس بهتر است اصلا برگزار نشود.

حسن زاده در پاسخ به مسائل مطرح شده گفت:ما موظف به حمایت از هنرمندان در این شرایط خاص هستیم.هر حمایتی از هنرمند باید بهانه ای داشته باشد چه بهانه ای والاتر از اجرای عمومی نمایش وجود دارد.نهاد بالادست اگر تغییر شکل ماهیتی جشنواره را بپذیرد نخواهد پذیرفت که بودجه صرفا برای کمک به هنرمند بدون بهانه در نظر گرفته شود.

حسن زاده ادامه داد :ما برای تغییر شکل ماهیتی دو جشنواره تئاتر کودک و نوجوان و تئاتر خیابانی اطلاع رسانی کرده ایم. برای جایگزین جشنواره تئاتر کودک و نوجوان برنامه ای با نام فصل امید داریم.اتفاقی که قرار است در سراسر ایران و نه فقط در یک استان رخ بدهد.متقاصیان شرکت در این برنامه می توانند با ارائه آثارشان و انتخاب آن ها در شهر خودشان در مدت زمان مشخصی اجرای عمومی داشته باشند. راهکار بعدی ما برنامه ای با نام خیابان تئاتر ایران هست که برای گروه های نمایش خیابانی و محیطی در سراسر ایران در سه بخش مختلف دیده شده است که دوستان می توانند کارهای تولیدی خود را در شهر خودشان به منصه ظهور برسانند.این به معنای تغییر شکل کامل یک جشنواره با توجه به شرایط موجود است.

حسن زاده تأکید کرد:در مورد جشنواره تئاتر فجر هم به همین شکل است.ما خودمان واقفیم که امسال تولیدی نبوده است و جشنواره نمی تواند ویترین باشد.نمی تواند میزبان رویدادهای بین المللی باشد.ما دنبال راه های جایگزین هستیم. مرادی گفت:مشکل در مرکز هنرهای نمایشی نیست.دولتی که در هفت سال گذشته اولویتش فرهنگ نبوده است نتیجه همین می شود.الان چندماه است که اقای آشنا اعلام می کند که بسته حمایتی هنرمندان در راه است.سیستم در زیربنای خود ضعف های خطرناکی دارد.

وی افزود: ما در اولین فرصت و در قالب اطلاعیه های جداگانه در ارتباط با جشنواره ها اطلاع رسانی کردیم که به هیچ عنوان همچون سال های گذشته و به شکل سابق امکان برگزاری جشنواره ها را نخواهیم داشت و به دنبال برنامه های جایگزین با در نظر گرفتن بیشترین امکان حمایت از هنرمندان سراسر کشور هستیم .

در ادامه کاظمی در جمع بندی صحبت هایش گفت:جشنواره اگر برگزار شود قطعا نمی تواند عدالتی برقرار کند.بودجه باید بین همه تقسیم شود چه کسانی که کار تولید می کنند و چه کسانی که تولید نمی کنند. مرادی در پایان دو نکته رو اضافه کرد:نکته اول اینکه ممکن است یک دولت اولویت های دیگری داشته باشد مانند اقتصاد،سیاست امور خارجه و... و بنابراین آنچه من گفتم یک خبر است نه یک نقد.نکته دوم در خصوص جشنواره تئاتر فجر این است که آیا ما در شرایط فعلی انعطاف این نوع تغییرات را که ازاین بودجه ها در یک شکل دیگر استفاده کنیم داریم؟