آخرین تحولات نجات توافق هسته‌ای: ظهور نشانه‌‌هایی از عزم اروپا برای حفظ برجام
ایزدی، کارشناس حوزه اروپا: ممکن است اروپایی‌ها نتوانند تضمین‌های سفت و سختی به ایران بدهند اما برای پیشنهادهایی که ارائه کرده‌اند باید روش‌های اجرایی تعریف کنند
تهران (پانا) - در حالی که به اعتقاد کارشناسان ماندن ایران در برجام نیازمند عزم و اراده اروپایی ها برای پیش‌بینی ساز وکار های عملی کردن تعهدهایشان در بسته پیشنهادی است، معاون سیاسی وزیر امور خارجه از راهکارهای عملیاتی ارائه شده از سوی وزرا و ادامه مذاکرات سخن می‌گوید و مشاور بین‌المللی رهبری نیز با پیام‌های ویژه رهبری و رئیس جمهوری راهی مسکو شده است.
کمیسیون مشترک برجام با حضور وزیران امور خارجه برای اولین بار بعد از خروج آمریکا روز جمعه در وین پایتخت اتریش برگزار شد. اروپا که پیش از این با خروج آمریکا با مهلت چند هفته‌ای ایران برای تضمین تأمین منافع اقتصادی تهران از برجام روبه‌رو شده بود، روز جمعه بسته پیشنهادی اقتصادی را به ایران ارائه کرد.
حسن روحانی، رئیس‌جمهوری کشورمان، یک شب پیش از برگزاری کمیسیون مشترک بسته را تأمین‌کننده همه منافع ایران ندانست اما روز جمعه به گفته محمدجواد ظریف طرف‌های اروپایی توانستند راه‌حل هایی ارائه دهند که در صورت عملیاتی شدن ایران را مجاب به ماندن در برجام می‌کند. به این ترتیب ایران پذیرفت با توجه به عزمی که اروپا برای حفظ برجام دارد مذاکرات ادامه پیدا کند.
پیروز ایزدی، کارشناس حوزه اروپا، در گفت‌وگو با پانا در مورد این عزم و اراده اروپایی‌ها برای حفظ برجام گفت: «همین که اروپایی‌ها بسته‌ای را پیشنهاد داده‌اند نشان می‌دهد که آنها مایل هستند که برجام حفظ شود البته باید این موضوع را در نظر گرفت که دولت‌های اروپایی تا چه حدی می‌توانند به شرکت‌ها و بانک‌ها فشار بیاورند که با ایران همکاری کنند.»
او ادامه داد: «اروپایی‌ها بیشتر به دنبال منافع خودشان و پاسخگویی به سهامدان شرکت‌هایشان هستند و بر اساس سود و بازده خود اعلام موضع می‌کنند بنابراین محدویت‌های زیادی بر سرراه اروپا وجود دارد.»
این کارشناس حوزه اروپا بر این باور است که همه تعهدهایی که بسته پیشنهادی اروپایی‌ها ذکر شده محتاج ساز و کارهای عملی است تا اروپا بتواند در عمل هم تعهدات خود را تحقق ببخشند.
به گفته ایزدی «با توجه به پیچیدگی این امور ممکن است که بر سر عملی شدن این تعهدها مشکلاتی به وجود بیاید. از سوی دیگر در برجام نیز تعهدهایی وجود داشت که راهکار عملی برای آنها در نظر گرفته نشده بود.»
سید عیاس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه، شب گذشته در تشریح دستاوردهای کمیسیون مشترک برجام با اشاره به راهکارهای عملیاتی که وزیران در حوزه‌های مختلف پیشنهاد کرده‌اند، گفت: «البته برخی راهکارهای عملیاتی در حوزه عملیات بانکی و خرید نفت در جلسه وزیران ارائه شد که باید هرچه سریعتر تدقیق و عملیاتی شود. کنارگذاشتن دلار از معاملات ایران و شرکای اقتصادی خود از جمله این راهکارها بود که همه وزیران امور خارجه شرکت‌کننده بر آن تاکید داشتند. »
اما مسئله بعدی موضوع تضمین‌هاست و اینکه اعضای گروه ۵ تا چه اندازه می توانند به آنچه وعده می‌دهند عمل کنند. معاون وزیر امور خارجه در این باره می‌گوید: «جمهوری اسلامی ایران از نزدیک با طرف‌های اروپایی، روسی و چینی در تماس و تبادل نظر است و جلسات کارشناسی در سطوح مختلف ادامه دارد. بدیهی است که اگر نهایتا انتظارات کشورمان از تلاش‌های این کشورها تامین نشود، جمهوری اسلامی ایران ابزارهای خود را برای مواجهه با هر موقعیتی در اختیار دارد.»
اما پیروز ایزدی دراین باره معتقد است: «ممکن است که اروپایی‌ها نتوانند تضمین‌های خیلی سفت و سختی به ایران بدهند اما برای پیشنهادهایی که ارائه کرده‌اند باید روش‌های اجرایی تعریف کنند تا تحقق این پیشنهادها عملی شود.»
او یادآورشد: «تصمیم ایران برای حفظ برجام نیازمند عزم و اراده اروپایی‌هاست و باید دید که اروپایی‌ها تا چه میزانی برای عملی کردن این تعهدها جدیت نشان می‌دهند.»
ولایتی با دو پیام در راه مسکو
از سوی دیگر شب گذشته اعلام شد علی اکبر ولایتی، مشاور بین‌الملل مقام معظم رهبری، امروز با دو پیام رهبرانقلاب و رئیس‌جمهوری عازم مسکو است.
بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت خارجه، درباره این سفر گفت: «پس از خطای راهبردی رئیس‌جمهوری آمریکا و خروج این کشور از برجام، جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفت با اعزام تعدادی از فرستادگان ویژه که حامل پیام مقام‌های عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران هستند دیدگاه‌ها و مواضع کشورمان را در قبال این رفتار خودخواهانه و خلاف موازین بین‌المللی آمریکا برای سایر کشورها تشریح کند.»
وی سفر ولایتی را نیز در همین ارتباط عنوان کرد و افزود: «قرار است آقای ولایتی سفرهایی به مسکو و پکن داشته باشند که سفر وی به مسکو در رأس هیأتی متشکل از مقام‌های وزارت خارجه انجام می‌گیرد.»
سفر ولایتی در حالی است که در طول هفته های گذشته جمهوری اسلامی ایران نمایندگان زیادی را با پیام ویژه رئیس‌جمهوری عازم کشورهای مختلف کرده است از کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی که به آلمان رفت تا معصومه ابتکار که راهی مالزی شد.
مسکو در این میان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مسکو، شریک استراتژیک ایران در منطقه، از ابتدای مذاکرات برجام و پس از خروج آمریکا نیز همواره بر لزوم حفظ برجام تأکید کرد و به دنبال راهکارهای جدی‌تری برای این امر بود. از سوی دیگر، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، بود که برای اولین بار روز دوشنبه خبر توافق اعضای گروه ۵ را برای حذف دلار از مراوده‌های تجاری با ایران اعلام کرد.
علی اکبر ولایتی در حالی که به مسکو سفر می‌کند که امروز بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل نیز در روسیه به دیدار پوتین می‌ررود. نتانیاهو در ماه‌های اخیر بارها به مسکو سفر و درباره ایران مذاکره کرده است. اسرائیل که بعد از خروج دونالد ترامپ از برجام از هیچ تلاشی برای فشار به ایران فروگذار نکرده است در مذاکره با روسیه به دنبال راهی برای فشار مضاعف بر ایران در منطقه و عرصه بین‌الملل است و به این ترتیب روسیه در حالی که شریک استراتژیک ایران محسوب می‌شود می‌تواند تأمین‌کننده منافع ایران در این مذاکرات باشد.
ارسال دیدگاه