احتمال موفقیت تلاش‌های اروپا برای حفظ برجام

به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری فرانسه، به نظر می‌آید آمانوئل مکرون رییس‌جمهور فرانسه به اندازه هر رهبر دیگری در جهان تا حدودی مناسبات خود با دونالد ترامپ همتای آمریکایی‌اش را توسعه داده است اما همچنان که پایتخت‌های اروپایی تلاش می‌کنند تا توافق هسته‌ای با ایران را با وجود مخالفت‌های ترامپ حفظ کنند، این مناسبات آشکار می‌تواند سازنده باشد.

این ایده روز دوشنبه زمانی که رهبر جوان فرانسه دیدار رسمی خود در واشنگتن را آغاز می‌کند مورد آزمون قرار می‌گیرد. دیپلمات‌های اروپایی نیز سرمایه زیادی را در این زمینه که یک مساله دشوار به نظر می‌آید صرف کرده‌اند.

دونالد ترامپ پیش از این هشدار داده است که اگر اروپایی‌ها آن‌چه وی نقاط ضعف توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ می‌داند را اصلاح نکنند، وی تصمیم به خروج از این توافق خواهد گرفت که به منزله باز شدن راه برای تجدید تحریم‌های آمریکا علیه توافق به شمار می‌آید، چنین اقدامی به نابودی کامل این توافق منجر خواهد شد.

بنابراین گزارش، اروپا چنین اتفاقی را هم از نظر ماهیت خود توافق که یک زیربنا در استراتژی منع اشاعه آن‌هاست و هم از نظر روابط با واشنگتن یک فاجعه می‌داند.

اگر کسی بتواند ترامپ را از موضع خود پایین بیاورد آن فرد مکرون خواهد بود که در مقایسه با ترزا می و آنگلا مرکل همتایان انگلیسی و آلمانی خود روابط بهتری با کاخ سفید دارد.

پاریس اولین متحد اروپایی بود که پیشنهاد اقدامات سخت‌تر علیه برنامه موشکی بالستیک ایران به منظور حفظ توافق هسته‌ای را ارائه داد اما آیا این کافی خواهد بود؟

ترامپ همچنین خواهان اصلاح توافق هسته‌ای به گونه‌ای است که بندهای غروب در این توافق هیچگاه پایان نیابند. بر اساس این بندها، ایران اجازه می‌یابد تا به تدریج بخشی از برنامه هسته‌ای خود را پس از سال ۲۰۲۵ از سر گیرد اما غرب نمی‌تواند به طور یکجانبه توافق را بازگشایی کند.

ایران گفته است که این توافق نهایی است و هشدار داده که در صورت شکست توافق هسته‌ای آماده است تا برنامه هسته‌ای‌اش را از سر گیرد، چیزی که غرب ادعا می‌کند برای ساخت بمب اتم طراحی شده است.

محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگوی اخیر خود با شبکه سی‌بی‌اس تصریح کرده است که اگر آمریکا از توافق خارج شود ایران گزینه‌های متعددی دارد که شامل از سرگیری فعالیت‌های هسته‌ای این کشور با سرعتی به مراتب بیشتر از گذشته است.

خبرگزاری فرانسه در ادامه گزارش خود آورده است: اما توافق هسته‌ای حاصل ماه‌ها دیپلماسی سخت میان انگلیس، چین‌، فرانسه، آلمان، روسیه و آمریکا تحت رهبری اتحادیه اروپاست و در این میان تنها ترامپ است که خواهان کنار گذاشتن این توافق است.

یک دیپلمات اروپایی اذعان کرد که متقاعد کردن ترامپ (برای ماندن در توافق هسته‌ای) سخت‌ترین بخش این مساله است.

نمایندگان انگلیس،‌ فرانسه و آلمان طی ماه‌های اخیر مذاکراتی جدی با برایان هوک رییس بخش سیاستگذاری وزارت امور خارجه آمریکا درباره این‌که یک توافق مکمل چگونه خواهد بود، انجام داده‌اند.

اما این نمایندگان به طور خصوصی شکایت می‌کنند که علیرغم دست یافتن به پیشرفت‌هایی با همتای آمریکایی خود نمی‌دانند که آیا به حصول توافقی دست یافته‌اند که رییس‌جمهور آمریکا آن را بپذیرد یا نه؟ پایتخت‌های اروپایی برای متقاعد کردن ترامپ روی سندی کار می‌کنند که به عنوان یک توافقنامه سیاسی برای جلوگیری از بازگشت ایران به مسیر هسته‌ای پس از آن‌که توافق ۲۰۱۵ منقضی می‌شود، به شمار می‌آید.

این در حالی است که ظریف در گفت‌وگو با سی‌بی‌اس تاکید کرد که توافق هسته‌ای در شکل کنونی خود شامل تعهدی است که ایران هرگز به دنبال بمب هسته‌ای نخواهد رفت. وی همچنین تاکید کرد که تهران هرگز خواهان دستیابی به ظرفیت ساخت سلاح هسته‌ای نبوده است.

اروپایی‌ها حتی می‌توانند چنین سندی را یک توافق جدید بنامند به شرط آن‌که رییس‌جمهور آمریکا را متقاعد به ماندن در توافق هسته‌ای به شکل کنونی آن کنند اما وی همانطور که پیش از این نیز نشان داده از این توافق متنفر است.

به گزارش خبرگزاری فرانسه، زمانی که برایان هوک شروع به مذاکره با شرکای اروپایی خود درباره شروط این توافق می‌کند همه آن‌چه می‌تواند بگوید این است که بستگی دارد ترامپ پس از مشاوره با جان بولتون مشاور امنیت ملی جدید و تندروی خود چه تصمیمی بگیرد.

هوک در این باره اظهار داشت: اگر ما به توافقی دست یابیم سپس توسط وزیر امور خارجه و آژانس امنیت ملی به رییس‌جمهور ارائه خواهد شد. وی در نهایت تصمیم خواهد گرفت که آیا می‌خواهد در توافق باقی بماند یا دیگر به تعلیق تحریم‌های ایران ادامه ندهد؟

وی ادامه داد: ما همیشه باید برای هر احتمالی آماده باشیم و به همین دلیل است که روی طرح‌های احتمالی کار می‌کنیم؛ چرا که تلاش نکردن برای آن غیرمسئولانه خواهد بود.

در ادامه گزارش خبرگزاری فرانسه آمده است: انتصاب جان بولتون به عنوان مشاور امنیت ملی کاخ سفید که یک جنگ‌طلب ضد ایرانی سرسخت است بدبینی اروپا را تشدید کرده همانگونه که انتخاب مایک پامپئو رییس سازمان سیا به عنوان وزیر امور خارجه احتمالی جدید آمریکا موجب افزایش این بدبینی شده است.

اما پامپئو که همواره موضعی سخت در قبال ایران داشته است در جلسه دفاعی خود در سنا تا حدی از اهمیت ضرب‌الاجل تعیین شده توسط ترامپ، یعنی ۱۲ مه کاست. وی به قانونگذاران آمریکایی گفت من خواهان اصلاح این توافق هستم، هدف همین است.

پامپئو افزود: اگر هیچ شانسی برای اصلاح آن وجود نداشته باشد من به رییس‌جمهور توصیه خواهم کرد که ما تمام تلاش خود را در همکاری با متحدان‌مان به کار خواهیم گرفت تا به یک نتیجه بهتر و توافق بهتر دست یابیم حتی پس از ۱۲ مه کار دیپلماتیک زیادی برای انجام دادن وجود دارد.

همزمان که ضرب الاجل ترامپ نزدیک می‌شود حتی مقامات جنگ‌طلب‌تر واشنگتن که زمان حضور توافق هسته‌ای منتقد آن بودند، اکنون پیشنهاد می‌کنند که بازگشت تحریم‌های مرتبط هسته‌ای آمریکا علیه ایران می‌تواند تا زمان یک تاریخ تعیین شده جدید به تعویق بیفتد اما اگر این رایزنی‌ها به شکست بینجامد و ترامپ به وعده آشکار خود برای پاره کردن توافق هسته‌ای عمل کند به نظر می‌آید که هیچ طرح دیگری دست کم از سوی اروپا وجود ندارد.

جرارد آرو سفیر فرانسه در آمریکا اظهار داشت: هر کس که خواهان نابودی توافق با ایران است ابتدا باید به ما بگوید که اگر ایران برنامه غنی سازی اورانیوم خود را از سر بگیرد چه کاری انجام خواهد داد.

پس از سفر مکرون، مرکل نیز به واشنگتن سفر خواهد کرد کسی که به نظر می‌آید مناسباتش با رییس‌جمهور آمریکا بیشتر سمی باشد تا سازنده. بنابراین توپ در زمین ترامپ قرار خواهد داشت.

انتهای پیام