اینترنشنال پالیسی: برکناری تیلرسون نشانه ناتوانی ترامپ است

به گزارش ایرنا، 'گریس ورمنبال' محقق دانشگاه آکسفورد و کارشناس امور اسرائیل و فلسطین در گزارشی با عنوان 'با انتصاب مایک پمپئو به عنوان وزیر امور خارجه، عربستان سعودی و اسرائیل فشار برای کنار زدن برجام را بیشتر خواهند کرد'، آورده است:
گزارش ها نشان می دهد 'مایک پمپئو' وعده داده است دیپلماسی بسیار تندرویی نسبت به ایران در پیش بگیرد. پمپئو، در مقایسه با تیلرسون، بارها در انتقاد از توافق هسته ای ایران سخن گفته و آن را یک توافق فاجعه بار توصیف کرده است.
در حالی که گزارش های اخیر، خبر از جایگزینی سریع پمپئو به جای تیلرسون می داد، بر خواست مقامات اسرائیلی و عربستان سعودی برای پایان دادن به گسترش نفوذ تهران در منطقه افزوده شده است. علاوه بر این، ادغام منافع ژئواستراتژیک منطقه ای سبب افزایش تمایل به دخالت دیپلماتیک عمومی میان اسرائیل و شورای همکاری خلیج فارس تحت حمایت بیطرفانه واشنگتن برای عادی سازی روابط اسرائیل و این شورا نیز از دیگر جریانات اخیر بوده است.
تیلرسون بر خلاف پمپئو، هرگز یک حامی بی چون و چرای اسرائیل نبوده است. هنگامی که ترامپ از تصمیم خود برای انتقال سفارت ایالات متحده به شهر قدس پرده برداشت، تیلرسون رویکرد محتاطانه تری را در پیش گرفت و اعلام کرد هرگونه تصمیم نهایی در مورد وضعیت این شهر به مذاکرات میان اسرائیلی ها و فلسطینی ها بستگی خواهد داشت.
برای عربستان سعودی، تیلرسون که اکنون برکنار شده، برابر است با حضور کمتر آمریکا در میانجیگری برای پایان دادن به تحریم علیه قطر. ایمیل های لو رفته که توسط بی بی سی منتشر شده بود، نیز نشان از تلاش امارات برای حذف تیلرسون دارد. در این ایمیل ها همچنین آمده است 'الیوت برویدی' تاجر بزرگ آمریکایی و یکی از حامیان مالی کارزار انتخاباتی ترامپ که ارتباط نزدیکی با امارات متحده عربی نیز دارد، در ماه اکتبر با ترامپ در تلاش برای از میان برداشتن تیلرسون ملاقات کرده است.
گرچه تصمیم پمپئو در مورد خلیج فارس هنوز مشخص نیست، اما وی از منتقدان شدید برجام بوده و به عنوان یک عضو کنگره و بعد از آن به عنوان مدیر سیا، کارنارمه قابل توجهی در خصوص مواضعش علیه ایران دارد. در ماه نوامبر سال ۲۰۱۶، پمپئو در حساب توییتر خود اعلام کرد به دنبال نابودی این معامله فاجعه آمیز است. پمپئو در اقدامی دیگر در نوامبر همان سال در گفت و گو با بنیاد دفاع از دموکراسی ها (اندیشکده مرتبط با نومحافظه کاران) گفت: لازم است برای مقابله با ایران، ایالات متحده روابط خود را با دولت های خلیج فارس و اسرائیل بهبود دهد.
هرچند این بهبود روابط برنامه جدیدی برای ایالات متحده نیست و در سال های اخیر شاهد افزایش بسیار فراوان این روابط در زمینه های فرهنگی، دیپلماتیک و رسانه ای بوده ایم. این هماهنگی ژئواستراتژیک توسط نخست وزیر اسرائیل در مجمع جهانی اقتصاد در 'داووس' سوئیس و اخیرا توسط 'دور گلد' سفیر سابق اسرائیل در سازمان ملل، در سنای ایالات متحده اعلام شده بود.
از سوی دیگر، عربستان سعودی به نظر می رسد کمتر مایل به اعلام عمومی رابطه با اسرائیل باشد. هرچند تحلیلگران خاورمیانه مدت زیادی است از این رابطه می گویند و به تازگی نیز خبرگزاری فرانسه اعلام کرد شاهزاده سعودی در ماه سپتامبر به تل آویو سفر کرده است؛ خبری که توسط پادشاهی سعودی تکذیب شد.
به تازگی 'هاآرتص' نیز گفت که عربستان سعودی بر اساس یک توافق تاریخی با 'ایر ایندیا' حق استفاده از آسمان عربستان برای پروازها به اسرائیل و پایان دادن به ممنوعیت ۷۰ ساله این عبور و مرور هوایی را اعطا کرده است؛ خبری که باز هم تکذیب شد.
با این وجود، به نظر می رسد عربستان سعودی و متحدانش در شورای همکاری خلیج فارس مایل به ایجاد روابط بهتر با تل آویو هستند، هرچند در روند صلح فلسطین پیشرفتی صورت نگرفته است.
در این میان، تکرار نظرات محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در مورد مقامات ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. سخنان گفته شده از سوی محمد بن سلمان که همان سخنان همتای اسرائیلی اوست، این موضوع را یادآور می شود که در خاورمیانه امروز، دشمنِ دشمن من ارزش مجازات دارد، حتی اگر غیر مستقیم باشد.
اینترنشنال پالیسی دایجست یک نشریه آنلاین آمریکایی است که سال ۲۰۱۱ تاسیس شده و بر وقایع جاری و امور جهان تمرکز دارد. 'جان لیمان' سردبیر این نشریه ابتدا یک وبلاگ آنلاین به نام 'دیجیتیز پالیسی' را راه اندازی کرد و سپس در سال ۲۰۱۱ نام آن را به اینترنشنال پالیسی دایجست تغییر داد.