دویچه وله: اروپا برای حفظ برجام، موضع سختگیرانه تری علیه ترامپ بگیرد

به گزارش ایرنا، بخش انگلیسی زبان تارنمای دویچه وله روز چهارشنبه نوشت: تیلرسون به عنوان فردی «میانه رو» به دنبال حفظ توافق هسته ای ایران بوده است. در تغییرات حاصل آمده در دولت آمریکا جانشین تیلرسون (پمپئو) یک فرد تندروی ضد ایرانی است که دیدگاه های ترامپ را درباره توافق ایران و جلوگیری از (به اصطلاح) نفوذ ایران در خاورمیانه تایید می کند. وی یکی از منتقدان جدی توافق هسته ای است.
معرفی پمپئو به عنوان جانشین تیلرسون در آستانه ۱۲ مه (۲۲ اردیبهشت) انجام می شود که ضرب الاجل تعیین شده توسط دولت ترامپ است و این جانشینی توافق هسته ای را تحت الشعاع قرار داده است.
«تریتا پارسی» رئیس شورای ملی ایرانیان آمریکا (نایاک) و نویسنده کتاب «از دست دادن دشمن: اوباما - ایران و موفقیت دیپلماسی» در مصاحبه با دویچه وله گفت: اخراج تیلرسون و انتصاب پمپئو روندی خطرناک را تشدید می کند که در آن ترامپ به شکل فزاینده ای افراد تندرو را در سیاست خارجی دور خود جمع می کند؛ افرادی که از سیاست خارجی تهاجمی و غیرقابل پیش بینی حمایت کامل می کنند. با وجودی که تیلرسون نیز چندان موثر نبود، وی بی تردید مانعی در مقابل لغو توافق هسته ای از سوی ترامپ محسوب می شد.
این کارشناس گفت: پمپئو از سوی دیگر، از مخالفان سرسخت این توافق چندجانبه است. مفهوم این امر برای اروپا این است که هر گونه توهمی درباره جلب رضایت و توافق ترامپ محکوم به شکست است. ترامپ، همان طوری که انتصاب پمپئو نشان می دهد، بطور علنی علاقه ای به سازش ندارد.
پارسی گفت: اگر اروپا به دنبال حفظ توافق و حمایت از اصل دیپلماسی چندجانبه است باید موضع سختگیرانه ای را علیه تهدیدهای ترامپ در قبال مفهوم دیپلماسی و چندجانبه گرایی اتخاذ کند.
«الی گرانمایه» کارشناس ارشد سیاسی شورای روابط خارجی آمریکا، در این باره گفت: اروپایی ها با تیلرسون و تیم وی برای حصول رویکردی به منظور حفظ اروپا در توافق و درعین رفع برخی از نگرانی های دولت ترامپ، تلاش کرده اند.
تیلرسون به عنوان یک فرد «میانه رو» در کاخ سفید قلمداد می شد و یکی از افراد باتجربه محسوب می شود که می توانست ترامپ را توجیه یا در خصوص مواضع عملگرایانه تر به ویژه در بحث توافق هسته ای اعمال نفوذ کند.
پمپئو در مقابل، مخالف توافق هسته ای است و درخصوص ایران چه در بحث هسته ای و چه مسائل منطقه ای از مواضع جنگ طلبانه ای برخوردار است. وی یک نگاه تک بعدی به ایران دارد و فاقد ساختار سیاسی غیرمنسجم است.
تیلرسون تاکید داشت که آمریکا به تعامل دیپلماتیک با متحدان اروپایی اش نیاز دارد تا به یک موضع متحد درخصوص توافق هسته ای دست یابد.
اروپا با حضور تیلرسون شریک سخت تری درمذاکره بر سر توافق هسته ای داشت. اما با حضور پمپئو احتمالا شاهد لفاظی های متفاوتی از وزارت امور خارجه خواهیم بود. آمریکا با انتصاب پمپئو فشار را بر اروپا بیشتر می کند تا نشان دهد در خروج از توافق جدی است و از این تصمیم فقط در صورتی صرف نظر خواهد کرد که اروپایی ها به ضرب الاجل تعیین شده توجه نشان دهند. تاکنون اروپایی ها در مقابل فشارها مقاومت کرده اند.
گرانمایه گفت: نقطه امید شاید این باشد که ماهیت واقعی کاخ سفید در دولت ترامپ، به ویژه با منزوی شدن مقامات میانه رو هویدا شده است. این امر اروپایی ها را بر سر یک دوراهی قرار می دهد اما به نظر من بر نیاز اروپایی ها بر دستیابی به طرحی برای حفظ توافق در صورت خروج آمریکا از آن تاکید می کند.
«نوبرت راگمن» رئیس کمیته روابط خارجه پارلمان آلمان گفت: به نظر من انتصاب پمپئو تغییری اساسی در دیدگاه های دولت ترامپ یا دولت آمریکا در قبال توافق ایجاد نمی کند. ما از قبل هم می دانستیم که رئیس جمهوری آمریکا منتقد توافق است. این توافقی است که در دولت «باراک اوباما» رئیس جمهور سلفش امضا شد و از این رو وی علاقه ای به اجرای آن ندارد. اما پیامدهای اساسی این انتقاد همچون گذشته است. می توان از یک توافق انتقاد کرد اما این توافقی است که انجام شده است.
وی افزود: خروج آمریکا از توافق ایران، تاثیری واقعی بر اعتبار آمریکا خواهد داشت و اوضاع خاورمیانه را پیچیده تر می کند چرا که این پرسش مطرح می شود: جایگزین توافق چیست؟ گزینه ای نظامی برای نابودی زیرساختارهای هسته ای ایران؟ مطمئنا این گزینه بهتری نیست.
«جان گلاسر» مدیر مطالعات سیاست خارجی در اندیشکده آمریکایی کاتو گفت: تیلرسون مفهوم گروه ۱+۵، جامعه اطلاعاتی و ارتش آمریکا و توافق کارشناسان موسوم به برنامه جامع اقدام مشترک را که برای کنترل و محدود کردن توان تسلیحاتی هسته ای ایران طراحی شد، درک می کرد. ترامپ با ادله غیرمنطقی مخالف توافق بود. تیلرسون با ظرافت و (البته بدون موفقیتی) تلاش کرد برنامه جامع اقدام مشترک را از (تهدید) ترامپ نجات دهد.
وی افزود: پمپئو به اندازه ترامپ، اگر نگوییم بیشتر، فردی تندرو در سیاست خارجی است. وی عمیقا مخالف توافق هسته ای ایران و در کل مخالف ایران و از حامیان تغییر رژیم است.
این کارشناس با اشاره به ضرب الاجل ترامپ برای به اصطلاح «اصلاح» توافق هسته ای ایران نوشت: این طرح مطمئنا از سوی پمپئو ارائه شد به ویژه این که تیلرسون به شکل فزاینده ای به حاشیه رانده می شد. اگر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) شکست بخورد نه تنها پیروزی تاریخی صلح و دیپلماسی را نابود می کند بلکه آمریکا و ایران را بار دیگر در مسیر درگیری قرار می دهد؛ آینده ای که عمدتا مورد علاقه پمپئو و ترامپ است.