رد طرح اصلاح موادی از قانون آیین‌نامه داخلی مجلس
تهران (پانا) - نمایندگان مردم در مجلس با کلیات طرح اصلاح موادی از قانون آیین‌نامه داخلی مجلس موافقت نکردند.
نمایندگان در جلسه علنی امروز (دوشنبه ۱۵ فروردین) مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی کلیات طرح اصلاح موادی از قانون آیین‌نامه داخلی مجلس، با ۱۲۹ رأی موافق، ۱۰۵ رأی مخالف و ۹ رأی ممتنع از مجموع ۲۴۳ نماینده حاضر در جلسه با کلیات این طرح مخالفت کردند.
سمیه محمودی ضمن قرائت گزارش کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس در خصوص طرح اصلاح موادی از قانون آیین‌نامه داخلی مجلس گفت: طرح اصلاح موادی از قانون آیین‌نامه داخلی مجلس با حضور طراحان، نمایندگان، صاحب نظران در جلسات متعدد مورد بحث و بررسی قرار گرفت و نهایتا با اصلاح در عنوان و متن تصویب شد.
سخنگوی کمیسیون آیین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: این طرح با درخواست و پیشنهاد نمایندگان ارائه شده است؛ تلاش شده در این طرح به دو بخش سیاست‌های کلی نظام و قانونگذاری برای طرح‌ها و لوایح و همچنین پیش‌بینی شاخص توجه شود.
وی ادامه داد: در بررسی طرح‌ها و لوایح شاهد بررسی به صورت یک شوری و دو شوری بودیم که به عنوان مثال با رأی قاطع نمایندگان بررسی بودجه به صورت دو شوری انجام شد بنابراین مطابق اصلاح صورت گرفته از این پس طرح‌ها و لوایح به صورت دو شوری بررسی خواهند شد.
نماینده مردم شهرضا و دهاقان در مجلس شورای اسلامی افزود: بر این اساس ابتدا کلیات طرح‌ها و لوایح در کمیسیون بررسی و در صحن رأی‌گیری می‌شود و سپس جزئیات در کمیسیون و صحن بررسی خواهد شد؛ در این میان فرصت برای ارائه پیشنهادات نمایندگان نیز وجود خواهد داشت.
محمودی تصریح کرد: با توجه به اینکه برخی از طرح‌ها بار مالی دارند مقرر شد هیأتی برای رسیدگی به این طرح‌ها تشکیل شود تا از حیث بار مالی و دیگر موارد مورد نیاز طرح‌ها را بررسی کنند؛ هر چند نمایندگان می‌توانند برای ارائه طرح‌هایشان مصمم باشند.
وی گفت: همچنین در ماده ۹ تا ۳۵ این طرح در خصوص فرآیند قانونگذاری صحبت شده است، به عنوان مثال همه ما شاهد بروز مشکل و موضوعات اساسی در روند بررسی بودجه بودیم که همه نسبت به آن گلایه‌مند بودند لذا این قانون می‌تواند تغییراتی را ایجاد کند به عنوان مثال ما می‌توانیم بر اساس ابزارهای نظارتی چارچوب‌هایی را مشخص کنیم و به دولت بدهیم تا بودجه را بر اساس آن بنویسد.
در ادامه، محمدرضا صباغیان بافقی در مخالفت با کلیات گزارش کمیسیون آیین نامه داخلی مجلس در مورد اصلاح موادی از قانون آیین نامه داخلی گفت: این طرح در دو محور اقدام کرده است، ابتدا نسبت به اصلاح گزارش کمیسیون ها اقدام شده، سپس به اصلاح ساختار بودجه پرداخته است، در واقع اصلاح آیین نامه شمشیر دولبه است. اگر به نحوی تنظیم شود، قدرت نمایندگان افزایش می یابد و اگر به نکاتی توجه نشود، نمایندگان محدودتر می شوند.
عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها ادامه داد: در اصلاح صورت گرفته ابتدا پیشنهاد کمیسیون ها به رأی گذاشته می شود و اگر پیشنهاد آنها رأی نیاورد، وارد بررسی پیشنهاد نمایندگان می شویم. در واقع با این رویه نقش نمایندگان از آنها گرفته می شود و با دست خودمان، خودمان را محدود می کنیم. نباید فراموش کنیم که وزارتخانه ها با لابی خواسته های خود را در قالب لایحه و طرح به کمیسیون ها ارائه می کنند، بنابراین باید سایر نمایندگان در عملکرد کمیسیون تخصصی نظارت داشته باشند.
وی با بیان اینکه با اصلاح آیین‌نامه، اخطار، تذکر و پیشنهاد نماینده دیگر جایی ندارد، گفت:خ در بررسی لایحه بودجه از طرح ۸ هزار پیشنهاد عبور کردیم، در حال حاضر اصلاح آیین نامه ادامه فضای پیش از سال برای تصویب لایحه بودجه است، در واقع اصلاح آیین نامه خودکشی کامل مجلس است. این طرح نکات خوبی دارد اما با مسائلی همراه شده که به نفع نیست.
در ادامه محسن زنگنه با مخالفت با اصلاح موادی از آیین نامه داخلی مجلس بیان کرد: در ابتدای طرح مذکور چند ماده به طرح و لوایح اختصاص داده شده و سپس وارد نظام بودجه ریزی شده اند و کشکولی از همه احکام بودجه ای و غیربودجه ای آورده اند. در واقع در چند ماده ابتدایی فرآیند قانونگذاری را سخت کرده اند و سامانه جمع نویسی را به روند قانونگذاری اضافه کرده اند که مسیر را پیچیده تر می کند. از ماده ۱۰ به بعد نیز وارد لایحه بودجه شده اند، از اعضای کمیسیون آیین نامه داخلی گله مندیم که برای تغییر روند بررسی لایحه بودجه از کمیسیون برنامه و بودجه نظری گرفته نشده است.
وی توضیح داد: در ماده ۱۰ طرح اصلاح موادی از قانون آیین نامه داخلی به بودجه مناطق آزاد و شرکت های دولتی پرداخته اند و در بخشی دیگر منابع بودجه را در ۴ عنوان تعریف کرده اند، در واقع نظام بودجه ریزی را بهم زده اند و حتی به شبکه بانکی نیز ورود کرده اند. در آیین نامه داخلی مجلس چطور می توان برای نظام بانکی تکلیف تعیین کرد، به نحوی به تهاتر دارایی های دولتی ورود کرده اند و تعاریفی در طرح مذکور آورده اند که تاکنون در جایی ندیده ایم. در واقع با اصلاح آیین نامه قوانین بودجه، قوانین دائمی و قوانین برنامه توسعه را دستخوش تغییر قرار داده اند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه در طرح اصلاح موادی از آیین نامه داخلی، دو نهاد سامانه جمع نویسی و هیات تطبیق بند ۱۱ سیاست های کلی نظام به روند قانونگذاری اضافه شده است، بیان کرد: رئیس کمیسیون آیین نامه می گوید کلیات را بپذیریم و جزئیات در شور دوم اصلاح می شود، اما با دست فرمان این کمیسیون بعید است بتوان جزئیات را اصلاح کرد.
در ادامه مجتبی ذوالنوری با بیان اینکه نکات لازم در مخالفت با طرح اصلاح موادی از قانون آیین‌نامه داخلی مجلس مطرح شده است، گفت: اختیار قانونگذاری از شئون و حقوق نمایندگان است، اما در طرح مذکور رسالت و مسئولیت نمایندگی محدود می شود. از سوی دیگر اعضای کمیسیون ها مورد فشار دستگاه ها و لابی ها از بیرون قرار می گیرند و براساس توصیه ها و فشارها تصمیم گیری می کنند. از این رو سایر نمایندگان باید بتوانند از منافع آن صیانت کنند. اگر صرفا به پیشنهاد کمیسیون‌ها توجه شود، اختیار نمایندگان محدود می شود، از سوی دیگر نمایندگی قابل تفویض نیست و ما نمی توانیم حق خود را به اعضای کمیسیونی تفویض کنیم.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تاکید بر اینکه نسبت به شیوه فعلی قانونگذاری نیز نقد دارد، بیان کرد: اگر لایحه بودجه ای که دولت آورده بود را همانطور برای اجرا به دولت می دادیم، بهتر بود تا اینکه با اتفاقات اخیر ۲ ماه از وقت مجلس هدر رفت. اصل اینکه روش فعلی نقصی دارد، پذیرفته است، اما پیشنهاد کمیسیون آیین نامه داخلی نه تنها مشکلی را حل نمی کند، بلکه باعث سلب اختیار نمایندگان می شود. بهتر بود برای اصلاح قانونگذاری فراخوانی داده می شد تا کارشناسان خارج از مجلس نیز اظهارنظر کنند.
نماینده مردم قم در مجلس یازدهم تاکید کرد: نباید از چاله به چاه بیفتیم، با تصویب طرح اصلاح موادی از آیین نامه داخلی مشکلات ما افزایش می یابد.
مهرداد گودرزوندچگینی ضمن تبریک حلول ماه مبارک رمضان در موافقت با کلیات طرح اصلاح موادی از قانون آیین‌نامه داخلی مجلس گفت: یکی از کارهای خوبی که کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس انجام داده بازنگری در موادی از آیین‌نامه داخلی مجلس است، هم از جهت اینکه فعالیت نمایندگان سنجش‌پذیر باشد و همچنین جلوگیری از فعالیت و تلاش‌های واگرای نمایندگان شود.
نماینده مردم رودبار در مجلس ادامه داد: نظم و ترتیب در بودجه و ایراداتی که در سال اول داشتیم در آیین‌نامه داخلی به آن پرداخته شده است و جزء جزء آن بررسی شده است.
وی افزود: موضوع بودجه ریزی و شفافیت در اجرایی شدن بحث بودجه‌ریزی مبحثی است که در این طرح به آن پرداخته شده است، هم در کلیات و هم در جزئیات و همچنین بودجه شرکت‌ها که بسیار مهم است و ما خیلی کم در آیین‌نامه به آن می‌پردازیم.
گودرزوند تأکید کرد: از آنجا که دو سوم بودجه کشور به بودجه شرکت‌ها برمی‌گردد، به نظر بنده نیاز بود که به آیین‌نامه دقت بیشتری شود و بازنگری صورت گیرد. موضوع بودجه مناطق آزاد که به آن زیاد پرداخته نشده بود ولی در آیین‌نامه به آن دقت شده است، ردیف‌ها و جداولی که در آیین‌نامه به آن پرداخته شده بسیار می‌تواند به شفاف شدن بودجه کمک کند.
وی با تأکید بر موضوع کمیسیون محوری آیین‌نامه مطرح کرد: اینکه نمایندگان به سمت کار تخصصی بروند، بسیار مهم است. وقتی کار بر اساس کمیسیون باشد پخته می‌شود و این موضوع از نکات مثبت و مهم این آیین‌نامه است، هر جایی که کمیسیون های تخصصی وارد شدند و اظهارنظرهای تخصصی انجام دادند، کار درست انجام شده است. الان فرصت واگرایی در مجلس نیست، فرصت این نیست که بخواهیم نظر جمعی بدهیم. مجلسی موفق است که کمیسیون‌های تخصصی آن بتوانند به صورت شفاف و تخصصی عمل کنند.
این نماینده مردم در مجلس یازدهم با اشاره به حجم بالای اخطارها و تذکرات تأکید کرد: موضوع حجم بالای اخطارها و تذکرات وقت مجلس را می‌گیرد و برخی تذکرات هیچ کمکی به تصویب قوانین نمی‌کند و باید اخطارها و تذکرات ساماندهی شود.
محمد علی پور به عنوان دیگر موافق کلیات این طرح گفت: اصلاح و بازنگری را باید خود مجلس انجام دهد و اشکالات و نقاط ضعف آیین‌نامه را برطرف کنیم. باید در خصوص کلیات تصمیم‌گیری کنیم و سپس به جزئیات بپردازیم.
وی با اشاره به سنوات گذشته مجلس در ۱۱ دوره بعد از انقلاب مطرح کرد: ۱۱ دوره مجلس شورای اسلامی بعد از انقلاب با همین طرح ها و مصوبات جلو رفته است، طرح‌ها و مصوباتی که از این طریق به مجلس رسیده دوام و قوام و جامعیت کمتری دارد و نحوه رسیدگی به طرح‌ها دارای ایراد است.
نماینده مردم ماکو و چالدران و پلدشت و شوط در مجلس تأکید کرد: در رویه تصویب طرح‌ها در مجلس، از خرد جمعی کمتر بهره می‌بریم. در رسیدگی در روند بودجه باید تجدیدنظر کنیم.
موسی غضنفرآبادی در موافقت با کلیات طرح اصلاح موادی از قانون آیین‌نامه داخلی مجلس گفت: بر اساس سیاست‌های قانونگذاری ابلاغی مقام معظم رهبری باید یک کاری انجام دهیم، شیوه‌ای که الان داریم همه می دانیم که دارای نقص است و ما می‌توانیم از فرصت‌های مجلس بهتر از این استفاده کنیم.
نماینده مردم بم، ریگان، فهرج و نرماشیر در مجلس با بیان اینکه شیوه فعلی مجلس وقت زیادی از مجلس را هدر می‌دهد، تصریح کرد: در حال حاضر در بحث بودجه و رسیدگی به طرح‌ها و لوایح دچار مشکل هستیم و به نظر می‌رسد که این طرح یکی از موضوعاتی است که می‌تواند کمک کند و فرصت مناسبی می‌دهد که مجلس به یک مجلس انقلاب تبدیل شود.
وی تأکید کرد: با توجه به اینکه عضو کمیسیون آیین‌نامه هستم و از جزئیات این طرح خبر دارم می‌گویم که انصافا این طرح از موضوعاتی است که می‌تواند مجلس را چابک کند و فرصت‌های مجلس را به نفع مجلس، جامعه و کشور به کار گیرد. ما می‌توانیم اشکالات آن را اصلاح کنیم.
این نماینده مردم در مجلس با برشمردن ویژگی‌های این طرح تأکید کرد: با اصلاح آیین‌نامه طرح‌ها از پختگی لازم برخوردار خواهند شد به جهت اینکه طرح‌های قبل از اینکه در سامانه قانونگذاری قرار گیرد در سامانه‌ای به نام سامانه جمع‌نویسی قرار می‌گیرند که همگان می‌توانند اعمال نظر کنند.
وی ادامه داد: مرکز پژوهش‌ها، معاونت‌های قوانین، دیوان محاسبات و ... می‌توانند از طریق این سامانه جمع‌نویسی، اظهارنظر کنند و پیشنهادات خود را اعلام کنند. نکته دیگر تعیین ساز و کار از سوی مجلس برای تشخیص قابلیت طرح است که در واقع همان موضوع ماده ۷۵ است که باید یک جایی بررسی صورت گیرد.
عضو کمیسیون آیین‌نامه داخلی مجلس مطرح کرد: یکی از موضوعات بسیار مهم در مورد این اصلاح آیین‌نامه این است که طرح‌ها دو شوری می‌شوند، طرح‌های دو شوری در شور اول در کمیسیون مورد توجه قرار می‌گیرند و نمایندگان نظر خود را بیان می‌کنند و اگر نظراتشان اعمال نشد، کمیسیون موظف است پیشنهادات نمایندگان را به صحن ارسال و بارگذاری کند. به کلیات این طرح رأی بدهید چرا که به نفع مجلس و جامعه است.
در نشست امروز، رحمت اله نوروزی نماینده مردم علی آباد در مجلس در تذکر آیین‌نامه‌ای، این طرح را مخالف اصل ۵۶ دانست و گفت: در این طرح اختیارات نمایندگان محدود می‌شود، همچنین ما نمی‌توانیم بر اساس این طرح به دولت مواردی را حکم کنیم. همچنین موارد مطرح شده در این طرح در اختیار کمیسیون آیین‌نامه داخلی نبوده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به تذکر نماینده علی آباد در مجلس گفت: بر اساس ماده ۱۴۹ آیین‌نامه داخلی این طرح در کمیسیون بررسی شده است و روند آن مطابق قانون بوده است.
اصل و فرع در بودجه باید به جای خود بازگردد
محمدحسین حسین زاده بحرینی رئیس کمیسیون آئین نامه داخلی مجلس در توضیح دلایل توجیحی برای تصویب این طرح، گفت: این طرح یکی از موضوعاتی است که سرنوشت قانونگذاری را تعیین می کند و حتی مخالفان نیز اذعان دارند که رویه های کنونی کارآمد نبوده و باید اصلاح شود.
نماینده مردم مشهد و کلات در مجلس شورای اسلامی در ادامه با بیان اینکه از ابتدای تشکیل مجلس، جلسات متعددی در کمیسیون آئین نامه با حضور مرکز پژوهش ها و نمایندگان با سابقه داشته و ۲ سال این موضوع را بررسی کردیم، عنوان کرد: قرار نیست این موضوع، اختیار نمایندگان را بگیرد چرا که مجلس یک کل به هم پیوسته است و نماینده اختیار اظهارنظر دارد و اگر شائبه ای در این موضوع دیده می شود مخالفان می توانند زمان بررسی جزئیات درباره آن نظر دهند.
وی افزود: یکی از مخالفان می گفت تضامین، استفاده از منابع بانکی و تهاتر در این موضوع آمده که همه این ها در لایحه بودجه آمده است و منظور این است که اصل و ضمیمه ای که در بودجه می آید باید عوض شود و در حال حاضر جداول که اصل بودجه است مغفول می ماند و نمایندگان فرصت بررسی آن را ندارند.
حسین زاده بحرینی در ادامه با بیان اینکه این بدبینی را داریم که دولت ها قصد دارند با الفاظ و تبصره ها ما را مشغول کرده تا به جداول که موضوع مهم تری است توجه نکنیم، یادآور شد: باید اصل و فرع به جای خود بازگردد چرا که اکنون از اصل بودجه که اعداد و ارقام است غافل شده ایم؛ گفتنی است این طرح دو شوری می شود و در شور دوم اصلاحات اعمال می شود.
رئیس کمیسیون آئین نامه داخلی مجلس شورای اسلامی در پایان با بیان اینکه تصویب این طرح باعث اصلاح نظام بودجه ریزی کشور می شود و تحول مهمی خواهد بود، خاطرنشان کرد: اگر این طرح رأی نیاورد فرصت اصلاح آئین نامه را از دست می دهیم به خصوص که ۲ سال روی این موضوع کار شده است.
موضوع بررسی طرح‌ها و بودجه از جمله موضوعات مهمی است که باید اصلاح شود
همچنین محمدباقر قالیباف در جریان بررسی طرح اصلاح موادی از آیین نامه داخلی مجلس گفت: از آقای بحرینی درخواست می کنم در صورتی که تشخیص نمایندگان بررسی دو شوری طرح مذکور بود، بحث مربوط به ماده ۱۴۹ آیین نامه داخلی مجلس در خصوص بررسی طرح‌ها را با بحث مربوط به بودجه از یکدیگر تفکیک کند، چرا که این دو موضوع متفاوت از یکدیگر بوده و باید اصلاح شود.
رئیس قوه مقننه کشورمان ادامه داد: زمانی با آقای زنگنه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مفصل در رابطه با این بحث کردیم که بخش‌هایی از این طرح که از جنس بودجه بوده و مربوط به قانون سال ۱۳۵۳ است، باید اصلاح شده و بخشی دیگر که مربوط به بررسی روند بودجه است و تحقیقاً آیین نامه داخلی مجلس می شود نیز باید مورد توجه قرار گیرد. یعنی براساس ماده ۱۴۹ آیین‌نامه داخلی طرح دو شوری شده و موضوع بررسی طرح‌ها و بودجه از جمله موضوعات مهمی است که باید اصلاح شود.
ارسال دیدگاه