پنج اقدام فوری برای خروج افغانستان از بحران

به گزارش روابط عمومی وزارت امور خارجه، مجید تخت‌روانچی، سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل متحد گفت: امروز چهارشنبه، وزرای خارجه همسایگان نزدیک افغانستان بعلاوه روسیه در تهران گرد هم می‌آیند تا وضعیت فاجعه‌بار کنونی آن کشور را ارزیابی کنند. آن‌ها برای بحث و بررسی راه‌ها و ابزارهای ممکن برای کمک به مردم افغانستان در غلبه بر چالش‌های سخت و وحشتناکی را که با آن روبه‌رو هستند، گردهم می‌آیند.

وی ادامه داد: پس از خروج عجولانه ایالات متحده و سقوط ناگهانی حکومت اشرف غنی، رئیس‌جمهور سابق افغانستان در ماه اوت گذشته و تسلط طالبان بر کل کشور، تحولات سریعی رخ داده است که پیامدهای جدی سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و امنیتی را برای کل منطقه به همراه داشته است. جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک کشور همسایه که از پیوندهای تاریخی، فرهنگی، زبانی و مذهبی با افغانستان برخوردار است، نمی‌تواند نسبت به مصائب مردم افغانستان بی‌تفاوت بماند.

روانچی ادامه داد: در طول ۴۲ سال گذشته، ایران از مساعی جمیله خود برای گرد هم آوردن جناح‌های افغان با پیشینه‌های قومی و مذهبی مختلف برای حل مسالمت‌آمیز اختلافات خود استفاده کرده است. سال‌هاست که ما به بیش از سه میلیون پناهجوی افغان کمک‌های بشردوستانه ارائه می‌کنیم که عملاً از حمایت بین‌المللی کمی برخوردار است. تحولات اخیر در افغانستان اکنون به این معناست که چند صد هزار پناهجوی دیگر از مرز عبور کرده و وارد ایران شده‌اند و دوباره ما تقریبا بدون دریافت منابع جدیدی از جامعه جهانی، میزبان برادران و خواهران افغان خود هستیم. ما در حال حاضر علاوه بر غذا، سرپناه، دارو و آموزش، واکسن‌های کووید-۱۹ را نیز در اختیار پناهندگان قرار می‌دهیم. این در حالی است که تحت تحریم‌های شدید و غیرقانونی ایالات متحده هستیم.

وی افزود: وضعیت کنونی افغانستان نیازمند تلاش‌های هماهنگ بین‌المللی است و کشورهای همسایه می‌توانند در این زمینه نقش عمده‌ای ایفا کنند. ما معتقدیم که رویکرد منطقه‌ای با حمایت سازمان ملل متحد می‌تواند به مردم افغانستان برای غلبه بر بحران کنونی کمک کند. ما از فرمت ۶+۲ (کشورهای همسایه بعلاوه روسیه و ایالات متحده) زیر چتر سازمان ملل حمایت کرده‌ایم و اکنون میزبان نشست همسایگان افغانستان هستیم.

وی تاکید کرد با توجه به این تلاش‌ها، برخی مسائل وجود دارد که نیاز به توجه فوری دارد. روانچی این موارد را به شرح زیر اعلام کرد:

۱- ضرورت تام برای ایجاد حکومت فراگیر در افغانستان. سلطه یک گروه قومی یا مذهبی بر کل کشور محکوم به شکست است. افغانستان یک کشور چند قومیتی است و برای جلب اعتماد مردم افغانستان و همچنین برخورداری از احترام جامعه جهانی باید دولتی به نمایندگی از همه افغان‌ها تشکیل شود.

۲- تلاش‌های کنونی برای ارائه کمک‌های بشردوستانه به مردم افغانستان باید مضاعف گردد. زمستان نزدیک است و نیاز مردم به کمک‌های بشردوستانه بسیار مبرم و فوری است. به این ترتیب، ارائه کمک نباید منوط به مسائل دیگر باشد. ما به نوبه خود تلاش در این زمینه را شدت بخشیده و به آن ادامه خواهیم داد.

۳- واکنش بین‌المللی به موج پناهجویان به کشورهای همسایه از جمله ایران باید تشدید شود. جامعه بین‌المللی و به ویژه کشورهای غربی موظف است سهم خود را در ارائه کمک به پناهندگان بپردازند.

۴- در طی سال‌های اخیر، مردم افغانستان، از جمله زنان که نیمی از جمعیت را تشکیل می‌دهند، نقش چشمگیری در پیشرفت کشورشان داشته‌اند. نباید اجازه داد این دستاوردها به عقب برگردند. بر اساس آموزه‌های اسلامی، بایستی حقوق انسانی همه افغان‌ها، اعم از زن، مرد و کودک، با پیشینه‌های مختلف مذهبی و قومی رعایت شده و مورد احترام قرار گیرد.

۵- با تروریسم می‌بایست با شدت و حدت مقابله کرد. نباید اجازه داد که گروه‌های تروریستی از جمله داعش از وضعیت کنونی افغانستان که باعث ویرانی و ایجاد وحشت در مردم شده استفاده کنند. حملات تروریستی اخیر در قندوز و قندهار هشداردهنده است و می‌بایست برای ما یادآور تهدیدات مستمر تروریست‌ها برای افغانستان و همسایگان آن باشد.

نماینده ایران در سازمان ملل گفت: تهاجم و اشغال ۲۰ ساله افغانستان که طی آن تعداد زیادی از افغان‌ها توسط نیروهای آمریکایی کشته شدند و متعاقب آن عقب‌نشینی غیرمسئولانه نیروهای ایالات متحده و ناتو، وضعیت خطرناکی را در منطقه‌ای پرتلاطم ایجاد کرده است. مسئولیت اخلاقی جامعه جهانی ایجاب می‌کند به مردم افغانستان کمک شود تا با عزت و سربلندی روی پای خود بایستند.

وی افزود: مردم و قومیت‌های مختلف افغانستان به همان اندازه مسئولیت تاریخی دارند که اختلافات خود را کنار گذاشته و حکومتی فراگیر و گسترده با مشارکت همه گروه‌های قومی و مذهبی ایجاد کنند. این امر تنها از طریق گفت‌وگوی بین‌الافغانی و عدم دخالت خارجی محقق می‌شود.

تخت‌روانچی در پایان تاکید کرد: زمان آن فرارسیده است که جامعه جهانی برای کمک فوری به مردم افغانستان دست به دست هم دهند. ما در ایران وظیفه‌ای که بر عهده داریم را انجام می‌دهیم اما هر راهکار دیگر می‌تواند برای همه فاجعه‌آمیز باشد.