13 دلیل احساس درد در سمت چپ شکم

به‌گزارش عصرایران، شکم درد یکی از شایع‌ترین دلایل مراجعه مردم به پزشک است. احساس درد در ناحیه شکم می‌تواند گیج‌کننده باشد. در صورت بروز ناگهانی درد در سمت چپ شکم با شدت زیاد پزشک ممکن است آزمایش‌های تصویربرداری از جمله سی‌تی اسکن را برای تشخیص دلیل این شرایط تجویز کند.

در شرایطی که دلایلی جدی مانند پارگی آنوریسم آئورت شکمی، پیچ خوردگی یا سوراخ شدن روده، و جریان خون کم به روده ممکن است نیازمند عمل جراحی فوری برای اصلاح باشند، بسیاری شرایط دیگر می‌توانند در مطب پزشک بدون مشکلی خاص ارزیابی شوند.

تعیین مکان درد

هنگام تشخیص دلیل شکل‌گیری درد در سمت چپ شکم، پزشک ابتدا مکان دقیق درد را مشخص خواهد کرد. اگر درد بیشتر در قسمت بالا سمت چپ شکم احساس می‌شود، می‌تواند با دلایل معده‌ای یا کلیوی مانند سوء‌هاضمه، گاز بیش از حد، رفلاکس، گاستریت، اولسرها، و سنگ‌های کلیه مرتبط باشد. احساس درد در قسمت پایین سمت چپ شکم ممکن است با مشکلات روده بزرگ مانند دیورتیکولیت و کولیت، مشکلات زنانه مانند کیست‌های تخمدان یا آندومتریوز، یا مشکلات مرتبط با بیضه در ارتباط باشد.

افزون بر درد، پزشک علائم دیگر مانند تب، مدفوع خون آلود، حالت تهوع و استفراغ مداوم، کاهش وزن، یا تغییر در شرایط ادرار را بررسی خواهد کرد. همچنین، این که درد با بی‌حسی، سوزش، گزگز یا خارش پوست همراه است یا خیر بررسی می‌شود.

دیورتیکولیت

دیورتیکولیت به التهاب دیورتیکول‌ها در دیواره روده بزرگ گفته می‌شود. دیورتیکولیت یکی از شایع‌ترین دلایل احساس درد در سمت چپ شکم محسوب می‌شود و معمولا با تب، تغییر در عادات اجابت مزاج، گاهی اوقات مدفوع خون آلود، و لرز همراه است. از دیگر علائم این شرایط می‌توان به حالت تهوع و بی‌اشتهایی اشاره کرد. در موارد جدی، دیورتیکولیت می‌تواند به خونریزی، عفونت، یا بروز انسداد منجر شود. تشخیص این بیماری به یک معاینه بدنی و همچنین آزمایش‌های تصویربرداری و آزمایشگاهی نیاز دارد. درمان دیورتیکولیت به تجویز آنتی‌بیوتیک‌ها نیاز دارد. موارد پیچیده‌تر ممکن است به اقدامات جدی‌تر و حتی عمل جراحی نیاز داشته باشند.

کولیت

کولیت به التهاب روده بزرگ گفته می‌شود و علائم آن به‌تدریج و آهسته‌تر از علائم دیورتیکولیت ظاهر می‌شوند. تغییرات در عملکرد روده، از جمله بروز اسهال و اسهال خونی، از علائم کولیت هستند. کولیت می‌تواند به‌واسطه عفونت‌ها، مسمومیت غذایی، و خونرسانی ضعیف یا در نتیجه کولیت زخمی، نوعی اختلال التهابی روده ناشی از واکنش غیرطبیعی سیستم ایمنی در روده بزرگ، شکل بگیرد.

گاستریت

اصطلاح گاستریت برای شرایطی که شامل التهاب دیواره داخلی معده می‌شوند، به‌کار می‌رود. التهاب می‌تواند به‌واسطه عوامل مختلفی از جمله عفونت‌ها، استفاده منطم از داروهای مسکن و داروهای دیگر، یا نوشیدن الکل شکل بگیرد. علائم گاستریت ممکن است به‌صورت ناگهانی (گاستریت حاد) یا به‌تدریج (گاستریت مزمن) شکل بگیرند و در برخی موارد، گاستریت می‌تواند به بروز اولسرها منجر شود. اولسرها و گاستریت برخی از شایع‌ترین دلایل احساس درد در قسمت بالایی شکم هستند که این درد ممکن است هنگام شب تشدید شود و پس از غذا خوردن کاهش یابد. این شرایط می‌توانند با حالت تهوع و استفراغ نیز مرتبط باشند. تشخیص زودهنگام گاستریت اهمیت دارد زیرا درمان به‌موقع بسیار موثرتر خواهد بود.

زونا

اگر در گذشته به آبله مرغان مبتلا شده‌اید، ویروس واریسلا زوستر می‌تواند پیش از این که به‌شکل زونا باز گردد، برای ده‌ها سال در بدن به‌صورت خاموش باقی بماند. اگر احساس درد در سمت چپ شکم با علائم پوستی مانند یک راش، بی‌حسی، یا سوزش همراه است، پزشک احتمال ابتلا به زونا را بررسی خواهد کرد.

آنوریسم آئورت شکمی

این یکی از ترسناک‌ترین مشکلاتی است که می‌توانید با آن مواجه شوید زیرا آئورت یک رگ خونی اصلی است که وظیفه خونرسانی در بدن را بر عهده دارد. آنوریسم آئورت شکمی یک برآمدگی است که در دیواره آئورت ایجاد شده و اغلب به‌تدریج و بدون ایجاد علامتی خاص رشد می‌کند. پارگی آنوریسم می‌تواند زندگی فرد را در معرض خطر قرار دهد. با بزرگ شدن آنوریسم آئورت شکمی، برخی افراد ممکن است نبض در نزدکی ناف خود، درد عمیق مداوم در شکم، کناره‌های شکم یا پشت را احساس کنند. در صورت مواجهه با هر یک از این علائم باید بلافاصله برای بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کنید.

سوء‌هاضمه

همه ما با احساس ناراحتی و سنگینی بیش از حد پس از غذا خوردن، نفخ، احساس سوزش در روده و آروغ زدن آشنا هستیم. این شرایط که به نام سوء‌هاضمه شناخته می‌شود می‌تواند به‌واسطه رژیم غذایی نامناسب، اضطراب، واکنش به داروها، بارداری، یا بیماری شکل بگیرد. انواع مختلفی از داروهای بدون نسخه برای درمان سوء‌هاضمه در دسترس هستند، اما اغلب ارزیابی و ایجاد تغییر در رژیم غذایی موثرترین روش برای درمان آن است.

کیست‌های تخمدان

تخمدان‌ها در قسمت پایین شکم در دو طرف رحم قرار دارند. برخی زنان ابتلا به کیست‌های تخمدان را تجربه می‌کنند که کیسه‌های حاوی مایع هستند. کیست‌های تخمدان معمولا بدون درد هستند و خودبخود از بین می‌روند. بسیاری از زنان حتی از شکل‌گیری کیست آگاه نمی‌شوند. با این وجود، در برخی موارد، کیست‌های تخمدان می‌توانند موجب احساس درد در لگن شوند. اگر دردی تیز در سمت چپ شکم را احساس می‌کنید که با تب، سرگیجه یا تپش قلب همراهی می‌شود، این شرایط ممکن است به پارگی کیست یا پیچ‌خوردگی تخمدان اشاره داشته باشد که هر دو مورد به درمان فوری نیاز دارند. در شرایطی که راهی برای پیشگیری از بروز یک کیست تخمدان وجود ندارد، امکان شناسایی آنها در معاینات منظم لگن یا از طریق سونوگرافی وجود دارد.

سنگ‌های کلیه

سنگ‌های کلیه افزون بر احساس درد در ناحیه شکم می‌توانند موجب علائم ادراری، مانند ناراحتی و درد هنگام دفع ادرار، تغییر رنگ و بوی بد ادرار یا تکرر ادرار شوند. مصرف آب ناکافی، ورزش (بیش از حد زیاد یا بیش از حد کم)، چاقی، جراحی کاهش وزن، یا مصرف غذاهایی حاوی نمک یا شکر زیاد از جمله دلایل تشکیل سنگ‌های کلیه هستند. تامین آب مورد نیاز بدن بهترین روش برای پیشگیری از تشکیل و رفع درد سنگ‌های کلیه است. در مواردی که سنگ به‌طور طبیعی دفع نمی‌شود، ممکن است به استفاده از دارو یا انجام عمل جراحی برای خارج کردن آن نیاز باشد.

کشیدگی عضله شکم

موارد بسیاری وجود دارند که می‌توانند موجب کشیدگی عضله شکم شوند، اما کشش بیش از حد یا ورزش بیش از حد از شایع‌ترین دلایل محسوب می‌شوند. کشیدگی عضله شکم همانند یک کرامپ عضله احساس می‌شود که می‌تواند با درد حاد، کبودی، تورم یا اسپاسم‌ها همراه باشد. استراحت و استفاده از کمپرس سرد برای تسکین درد بهترین روش ریکاوری است.

بیماری التهابی لگن

بیماری التهابی لگن یک عفونت و التهاب اندام‌های لگنی در زنان از جمله رحم، لوله‌های فالوپ، تخمدان‌ها و دهانه رحم است. امکان درمان این شرایط با آنتی‌بیوتیک‌ها وجود دارد. بیماری التهابی لگن اغلب به‌واسطه بیماری‌های منتقله از طریق رابطه جنسی رخ می‌دهد و از هر هشت زن مبتلا به آن، یکی از آنها دشواری در باردار شدن را تجربه خواهد کرد. بیماری التهابی لگن ممکن است موجب هیچ علامتی نشود، اما در موارد دیگر می‌تواند با شکم یا لگن درد، تب، ترشحات واژنی، دفع ادرار دردناک، یا رابطه جنسی دردناک همراه باشد.

گاز

آروغ زدن، نفخ، و درد یا ناراحتی در قسمت شکم همگی از علائم گاز هستند که بخشی عادی از روند گوارش است. گاز معمولا دردناک نیست، اما می‌تواند آزاردهنده و خجالت‌آور باشد. گاز بیشتر مواقع به‌واسطه بلعیدن هوا در نتیجه فعالیت‌هایی مانند آدامس جویدن، مصرف سریع غذا یا نوشیدنی یا تجزیه برخی مواد غذایی توسط باکتری‌ها در روده بزرگ شکل می‌گیرد. رژیم غذایی اغلب دلیل اصلی تولید گاز بیش از حد است. برخی افراد مبتلا به بیماری‌هایی مانند سندرم روده تحریک‌پذیر یا عدم‌تحمل لاکتوز احتمال بیشتری دارد تولید بیش از حد گاز را تجربه کنند.

فتق

فتق به‌واسطه تغییر محل اندام‌های بدن به سایر حفره‌ها یا بافت‌های مجاور آن رخ می‌دهد. انواع مختلفی از فنق وجود دارند اما شایع‌ترین آن فتق اینگوینال یا مغبنی است که بیرون‌زدگی روده موجب یک برآمدگی در ناحیه شکم یا کشاله ران می‌شود. درد ممکن است هنگام سرفه، خنده، ورزش، یا زور زدن تشدید شود. ممکن است برای درمان فتق به عمل جراحی نیاز باشد، از این رو باید با یک پزشک مشورت کنید.

انسداد روده

این شامل بروز انسداد کامل یا جزئی در روده کوچک یا روده بزرگ می‌شود که از روند عادی گوارش جلوگیری می‌کند. از دلایل شایع انسداد روده می‌توان به بافت زخمی ناشی از یک عمل جراحی، فتق، و تومورها اشاره کرد. از علائم یک انسداد روده‌ای می‌توان به درد، تورم شکم، و بی‌اشتهایی اشاره کرد. درمان با توجه به منبع و شدت انسداد می‌تواند متفاوت باشد، اما انسداد می‌تواند به اندازه‌ای شدید باشد که فرد در بیمارستان بستری شده و حتی به عمل جراحی نیاز باشد. از این‌رو، اگر با ناتوانی در عبور گاز یا مدفوع مواجه هستید، مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق شرایط اهمیت داد. از عوارض انسداد روده می‌توان به پارگی در دیواره روده یا عفونت اشاره کرد.