آیا مردم اخبار رسانه های اجتماعی را باور دارند

روزنامه ایران نوشت: بررسی‌های دانشگاه آکسفورد نشان می‌دهد که برای بسیاری از مردم در سراسر جهان، اخبار مهم‌ترین منبع دریافت اطلاعات پیرامون اتفاقات سیاسی و اجتماعی محسوب می‌شود و در اینجا این سؤال مطرح می‌شود در شرایطی که ابزارهای دیجیتال و رسانه‌های اجتماعی همه ما را احاطه کرده‌اند، مردم تا چه اندازه اخبار منتشر شده از طریق این قبیل پلتفرم‌ها را باور می‌کنند و چقدر آنها را می‌پذیرند؟

مؤسسه تحقیقات روزنامه نگاری رویترز برای پاسخ دادن به این سؤال، همکاری‌هایی را با کارشناسان دانشگاه آکسفورد انجام داد و در پایان آن مشخص شد معتبرترین منابع کنونی انتشار اخبار برای ساکنان هزاره سوم، دنیای آنلاین و گیرنده‌های تلویزیونی هستند و هرکس که در نظر دارد در جریان آخرین اتفاقات قرار بگیرد، پیش از هر پلتفرم دیگری سراغ این دو ابزار رسانه‌ای می‌رود.

رقابت‌های رسانه‌ای

پیشرفت فناوری در سال‌های اخیر باعث شده است که برخی ابزارهای رسانه‌ای نظیر تلویزیون و رادیو کم‌کم محبوبیت خود را از دست بدهند و حتی روزنامه‌ها هم با مشکلات فراوان در این زمینه مواجه شوند تا این پلتفرم‌ها دیگر اولین انتخاب برای دریافت آخرین اخبار نباشند. گفته می‌شود در کشوری مانند انگلستان که ۹۲ درصد مردم آن به اینترنت دسترسی دارند، در جریان انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ ایالات متحده امریکا، بیشتر مردم از طریق تلویزیون و البته سایت‌های خبری آخرین اتفاقات پیرامون این ماجرای سیاسی را دنبال می‌کردند و منتظر انتشار روزنامه‌های فردا نبودند تا جدیدترین خبرها را دریافت کنند. بررسی کارشناسان نشان داد به همان نسبت که در سال‌های اخیر محبوبیت شبکه‌های اجتماعی برای انتشار اخبار افزایش یافت، از محبوبیت روزنامه‌های کاغذی هم کاسته شده است.

بر پایه آخرین بررسی‌ها مشخص شده است ۸۱ درصد ساکنان امریکا از طریق سایت‌های اینترنتی، اپلیکیشن‌های موبایلی و شبکه‌های رسانه‌ای اخبار مورد نیاز خود را دریافت می‌کنند و معتقدند دنیای آنلاین تمام نیاز آنها را در زمینه دریافت اخبار و اطلاعات برطرف می‌کند.

برای امریکایی‌ها، تلویزیون در دومین درجه اهمیت قرار دارد و ۵۷ درصد بزرگسالان این کشور اعلام کرده‌اند که به طور معمول گیرنده تلویزیونی را روشن می‌کنند تا باکس‌های خبری مورد علاقه خود را در آن تماشا کنند. این در حالی است که کهنسالان بیش از دیگر اقشار جامعه علاقه دارند اخبار را از گیرنده‌های تلویزیونی مشاهده کنند و در مقابل آنها جوانان، ابزارهای دیجیتالی را ترجیح می‌دهند.

آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد در پایان سال ۲۰۱۸ میلادی ۲.۳۴ میلیارد نفر از مردم جهان دست کم یک صفحه اختصاصی در شبکه‌های اجتماعی داشته‌اند و پیش‌بینی می‌شود این رقم تا سال ۲۰۲۰ میلادی به بیش از ۲.۹۵ میلیارد نفر برسد.

مؤسسه تحقیقات روزنامه‌نگاری رویترز ادعا می‌کند دست کم نیمی از این افراد در طول هفته یکبار وارد صفحه خود می‌شوند تا اخبار و اطلاعاتی که مد نظر دارند ، دریافت کنند.

یک منبع موثق

در حالی که بنا بر تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است که کاربران برای خواندن اخبار شبکه‌های اجتماعی را انتخاب کرده‌اند اما دغدغه بسیاری افزایش اخبار جعلی در این شبکه‌های اجتماعی است به همین علت صاحبان برترین شبکه‌های اجتماعی به‌دنبال راهکاری هستند تا بتوانند به نوعی درصد اخبار جعلی را در این شبکه‌ها کاهش دهند. در همین راستا چندی پیش مدیرعامل شرکت فیس‌بوک اعلام کرد در حال اعمال اصلاحات گسترده است تا الگوریتم‌های انتشار اخبار در این شبکه اجتماعی را به سمتی هدایت کند تا بتوانند هوشمندانه‌تر عمل کرده و به نوعی جلوی عرضه خبرهای جعلی را بگیرند.

الگوریتم‌های مذکور به گونه‌ای طراحی شده‌اند که به محض ورود کاربر به فضای مجازی، ۱۵۰۰ مطلبی که احتمال دارد او در صفحه دوستان، اطرافیان، مراکز خبری و... مشاهده کند را بررسی و سپس مطالب را از یک فیلتر ویژه عبور می‌دهد تا فقط خبرهای موثق به دست کاربر برسد. با وجود این باید اعتراف کرد شبکه‌های اجتماعی که بالاترین محبوبیت را برای انتشار اخبار نزد کاربران دارند، بزرگترین منبع انتشار اخبار جعلی هم محسوب می‌شوند و این مسأله همگان را نگران کرده است.

برای آنکه میزان اثرگذاری اخبار جعلی را روی کاربران آنلاین متوجه شوید، بد نیست بدانید بیش از نیمی از روز کاربران بزرگسال به گشت‌وگذار در شبکه‌های اجتماعی مختلف منتهی می‌شود و در کشور امریکا کاربران بیش از ۱۱ ساعت از روز خود را به گوش دادن، تماشا کردن، خواندن یا هرگونه تعامل دیگر در شبکه‌های اجتماعی اختصاص می‌دهند و بخش اعظم درگیری با این فضا به اخباری اختصاص می یابد که خواسته یا ناخواسته آنها را مشاهده می‌کنند.‌ البته مدت زمانی که هر یک از ما به طور میانگین در طول روز به شبکه‌های اجتماعی اختصاص می‌دهیم هم قابل ملاحظه است. کارشناسان با بررسی‌های جدید به این نتیجه رسیده‌اند که کاربران جهانی به طور میانگین ۴۰ دقیقه از روز خود را به گشت‌وگذار در سایت ویدئویی یوتیوب اختصاص می‌دهند، ۳۵ دقیقه در فیس‌بوک حضور می یابند، ۲۵ دقیقه خود را صرف اسنپ‌چت می‌کنند، ۱۵دقیقه را در اینستاگرام می‌گذرانند و ۱۰دقیقه هم به توئیتر اختصاص می‌دهند. با این توضیح می‌توان گفت هر فرد به طور میانگین ۵ سال و ۴ ماه از عمر خود را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذراند و بخش اعظم آن هم مخصوص دریافت اخبار و اطلاعات است.

به هر حال باید پذیرفت که اگرچه رسانه‌های دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی توانسته‌اند به‌عنوان محبوب‌ترین ابزار رسانه‌ای توجه مردم جهان را به خود جلب کنند، ولی این مراکز در زمینه جلب اعتماد مخاطبان رسانه‌ای مردود شده‌اند و رسانه‌های سنتی در این رقابت همچنان مورد اعتمادتر هستند.