محمد درویش*
محیط زیست؛ فرصت ملتها
در شرایطی که ایالت متحده امریکا از همپیمانانش میخواهد تا جایی که ممکن است روابطشان را با ایران کمرنگ کنند، اختصاص هشت میلیون یورو برای اجرای پروژههای زیستمحیطی در ایران از طرف اتحادیه اروپا را میتوان یک اقدام مثبت تلقی کرد.
اگر ما نشان دهیم که میتوانیم از این پولها در راه اعتلای توان بومشناختی ایران، کاهش مصرف سوختهای فسیلی و کاهش هدررفت انرژی سود ببریم من مطمئن هستم کمکهای بیشتری هم میتوانیم دریافت کنیم. به این دلیل که این کمکها فقط حال ایران را بهتر نمیکند بلکه کمک میکند حال کره زمین بهتر شود و در واقع کمک میکند همه کشورها به اجرای تعهدهایشان در اجلاس پاریس، اهتمام بیشتری نشان دهند و در نتیجه مردمان کره زمین از فاجعه افزایش بالای دو درجه سانتیگراد نجات پیدا کنند. اگر همه کشورها به تعهداتشان در اجلاس پاریس عمل کنند این امید وجود دارد که در پایان قرن حاضر دمای کره زمین بیش از دو درجه افزایش پیدا نکند. هرچند این امید فعلا بسیار کمرنگ است.
کارشکنی امریکا دربرابر تعهداتش در اجلاس پاریس و عملکرد ضعیف برخی همپیمانان این کشور موجب شده تا امیدها برای تحقق اهداف توافقنامه پاریس کمرنگ شود اما ما میتوانیم یکی از کشورهایی باشیم که به دور از احساسات نشان دهیم تحت تاثیر چنین فضایی قرار نمیگیریم و در هر شرایطی کار درست را به نفع انسانها انجام میدهیم. البته هشت میلیون یورو عدد بزرگی نیست. آن هم در شرایطی که اخیرا یک شرکت انگلیسی که قرار بود با سرمایهگذاری ٨٠٠ میلیون یورویی ششمین نیروگاه خورشیدی جهان را به ظرفیت ٦٠٠ مگاوات در استان کرمان تاسیس کند ولی از ترس مجازاتهای ایالات متحده امریکا از اجرای این پروژه کنار کشید.
در صورتی که اگر این اتفاق میافتاد هم چراغ سبزی داده میشد به شرکتهای بزرگ دیگر و هم اینکه ما میتوانستیم به خاموش کردن نیروگاههای حرارتیمان فکر کنیم. به این ترتیب ایران حتی بیشتر از تعهد خودش میتوانست در کاهش انتشار گازهای گلخانهای موثر باشد. لازم است مدیران ما همین نکات را هم به اتحادیه اروپا گوشزد کنند تا زمینه چنین سرمایهگذاریهایی تحت تاثیر پروژه ایرانهراسی از بین نرود. یا مثلا در ایران روزانه ٨٨ میلیون لیتر بنزین مصرف میشود یعنی شش برابر متوسط جهانی و ١١ برابر هر شهروند در ترکیه. همین مصرف سوختهای فسیلی خودش یکی از منابع انتشار گازهای گلخانهای است.
اگر اتحادیه اروپا تقبل کند تکنولوژی لازم در زمینه تولید ارزانقیمت دوچرخههای برقی را در اختیار ایران قرار دهد به شکل خیلی محسوسی ما میتوانیم در کاهش سوختهای فسیلی گام بزرگیبرداریم. یعنی در واقع حرکت اتحادیه اروپا اگر به طور ملموس بر زندگی ایرانیان اثر مثبت بگذارد میتواند به بهبود روابط میان ملتها و دولتها هم بینجامد. محیطزیست یک فرصت برای همه ما است که هم در راستای اقتصاد مقاومتی حرکت کنیم و هم در راستای تامین منافع ملی. باید این فرصتها خوب شناخته و درک شوند تا نتیجه بخش باشند. یعنی همین عدد ناچیز هشت میلیون یورو باید به شکلی هزینه شود که اثربخشی آن لمس شود. نباید این پولها صرف خرید ملزومات اداری و هزینههای جانبی سازمانهای دولتی شود. مثلا شاید بتوان با همین پول به گسترش استفاده از دوچرخه در شهرهایی مانند تهران و اصفهان و تبریز کمک کرد. اما به هر حال این بودجه در هر بخشی که هزینه میشود باید گزارش شفاف آن هم در اختیار افکار عمومی قرار گیرد. با اطمینان از انجام فعالیتهای اثربخش میتوانیم امید داشته باشیم که اتحادیه اروپا هم از طرحهای ما در زمینه کاهش مصرف سوختهای فسیلی، تغییر سبک زندگی و در نهایت بهبود شاخصهای زیستمحیطی به طور جدیتری حمایت کند.
منبع: اعتماد
*مدیر بخش سیاست محیط زیست در شبکه مطالعات سیاستگذاری عمومی
ارسال دیدگاه