با نوجوانان «سرکش» چگونه رفتار کنیم؟

به‌گزارش ایسنا،‌ شبنم طلوعی اظهار کرد: دوران بلوغ در نوجوانی مهم‌ترین برهه از روند فرزندپروری است. در این برهه والدین کودک ناگهان احساس می­‌کنند نوجوانشان سرکش شده است که ناآگاهی از اصول تربیتی مخصوص این دوره می­‌تواند بسیار خطرناک باشد.

این روانشناس با بیان اینکه نوجوانی و سالهای اولیه بلوغ، مقطعی مهم از دوران زندگی است، ادامه داد: در این برهه تحولات زیادی نظیر تغییر مدرسه و ورود به دانشگاه رخ می‌­دهد که برای بسیاری از نوجوانان هیجان انگیز و در عین حال استرس آور و هراس آور است و اگر این احساسات مدیریت نشود می تواند به بیماری­های روحی منجر شود.

طلوعی رشد شناختی در ایجاد انعطاف‌پذیری ذهنی نوجوان و مقابله وی با چالشهای جهان امروز را در برهه بلوغ بسیار دارای اهمیت دانست و تصریح کرد: ضرورت دارد والدین در این دوران موضع خود در برابر تمایلات و تقاضاها و خواسته­ های جدید نوجوان مشخص کنند. ممکن است نوجوان در مورد ارتباط خود با دوستانش، پوشیدن لباسهای عجیب و یا ایجاد تغییر در نحوه آرایش خود مطالبات و خواسته­ های عجیبی از والدین داشته باشد. در این اوقات بهتر است والدین بدون تفکر درباره پیشنهادات او با تمام خواسته ­هایش مخالفت نکنند و خوب است هر از گاهی به نوجوان اجازه دهند تا برخی از این تمایلات را تجربه کند.

به گفته وی، والدین باید اعتراض به رفتارهای عجیب نوجوان را برای زمانی بگذارند که می­‌خواهد کارهای خطرآفرین و مشکل ساز نظیر مصرف تنباکو یا الکل و غیره انجام دهد.

همچنین این روانشناس معتقد است که والدین باید انتظارات خود از نوجوان را ثابت نگهدارند چراکه با تغییر مداوم توقعات خود، نوجوان را دچار سردرگمی می­‌کنند.

طلوعی افزود: از سوی دیگر در صورت بروز رفتارهای خوب و صحیح از سوی نوجوان نباید والدین تشویق او را فراموش کنند. والدین باید به خلوت و تنهایی نوجوان احترام گذاشته و از کلیت کارهای او با خبر باشند و جزئیات را به نوجوان بسپارند.

این روانشناس در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به لزوم وضع قوانین طبیعی و منطقی از سوی والدین برای جلوگیری از نافرمانی نوجوان تصریح کرد: برای مثال نوجوان علاقمند به مسابقه فوتبالی که راس ساعت ۲۲ آغاز می­‌شود را نمی‌­توان مجبور به خواب در همان ساعت کرد. بنابراین برای جلوگیری از نافرمانی نوجوان از قوانین منزل نباید قوانینی غیر منطقی وضع کرد.

به گفته وی، والدین باید توجه کنند که شخصیت در حال شکل گیری نوجوان را مقابل دیگران خرد نکنند. این دوران سرانجام به پایان خواهد رسید و لازم است که والدین به نوجوان یادآوری کنند که در این ایام در کنار او هستند.

وی با تاکید بر «محرم اسرار بودن» و«مورد اعتماد بودن» والدین برای نوجوانان ادامه داد: نوجوانان به بزرگسالانی نیاز دارند که به هدف­هایشان گوش کرده همواره آنها را درک و مهم­تر آنکه همواره رازدارشان باشند. زمانی که نوجوان مرتکب خطایی می­‌شود لازم است والدین به او فرصت توضیح دهند. برای نوجوانان هیچ چیز آرامش بخش تر از والدینی نیست که بتوانند به راحتی با آنها صحبت کنند. نوجوان تمایل دارد مشکلاتش را حل کند و در عین حال بر اساس کمک والدین در تصمیم گیری آزاد باشد. والدینی که این فرصت را از نوجوانان خود می­‌گیرند در حقیقت فرزندان خود را از اعتماد به نفس مواجهه با موقعیت بازداشته و از حل مساله محروم می­‌سازند.

این روانشناس معتقد است که نوجوانان دوست دارند والدین مسئول داشته باشند و خانواده مطلوب خانواده‌­ای است که امنیت عاطفی، احساس ارزشمندی، احساس تعلق و مورد عشق و علاقه بودن اعضاء خانواده را تامین کند.

طلوعی در پایان با اشاره به سهل گیری و سخت گیری والدین در مورد فرزندان، خاطر نشان کرد: ناهم­خوانی رفتار والدین نوجوان را ناراحت و عصبی می­‌کند، برخی والدین دائما میان سهل گیری و سخت گیری در مورد فرزندان در نوسان هستند درحالی که نوجوانان دوست ندارند در دنیای نامطمئن زندگی کنند. از این رو لازم است والدین از چنین رفتارهایی دست برداشته و اینطور نباشد که یک روز نوجوان را بخاطر عملی مجازات و روز دیگر آن عمل را نادیده بگیرند.