گزارش پانا از دلایل سرانه بالای مصرف بنزین در کشور:
ناترازی بنزین؛ ضعف حمل و نقل عمومی در کنار مصرف بالای خودروها
تهران (پانا) - از جمله مباحث مطرح در ناترازی انرژی در کشور ناترازی بنزین است. این موضوع راهکارهایی دارد که سال‌هاست مطرح شده اما اقدامات انجام‌شده در این زمینه منجر به عملکردهای بهتر نشده است. توسعه صنعت سی‌ان‌جی، گازسوز کردن خودروها، اجرای پروژه کارت هوشمند سوخت، ساماندهی و توسعه حمل‌ونقل عمومی و خروج خودروهای فرسوده ازجمله سیاست‌های قیمتی و غیرقیمتی مؤثر مطابق با قانون بودجه سال ۱۳۸۳ بود که نقش قابل‌توجهی در کاهش مصرف بنزین دارد.
هم‌اکنون ۴ درصد از کل بنزین جهان در داخل کشور تولید می‌شود در صورتی که جمعیت ایران تنها ۱.۱ درصد جمعیت جهان و مصرف بنزین در ایران ۱۰ برابر ثروت تولیدی کشور است.
مصرف سرانه بنزین در جهان سه لیتر اما در ایران چهار لیتر است که از جمله علل آن وجود خودروهای پرمصرف در کشور است. وزارت نفت در برنامه سوم توسعه و در اوایل دهه ۱۳۸۰ حدود ۴ میلیارد دلار در بخش توسعه حمل‌ونقل سی‌ان‌جی سرمایه‌گذاری کرد که این مقدار سرمایه‌گذاری معادل ساخت یک پالایشگاه بود، اما هم‌اکنون بخش زیادی از ظرفیت سی‌ان‌جی بلااستفاده مانده است.
مصرف غیر بهینه سوخت در کشور
یک کارشناس انرژی به بیان توضیحاتی درباره علت بروز ناترازی بنزین در کشور پرداخت و عامل مهم در بروز این معضل را مصرف بالای بنزین در خودروهای تولید داخل معرفی کرد.
مرتضی صبوری فرد، کارشناس انرژی در گفت وگو با خبرنگارپانا، درباره علت بروز ناترازی بنزین در کشور و راه کارهای حل این مشکل گفت: «بروز ناترازی بنزین علت‌های متعددی دارد که همه آنها باید در نظر گرفته شود. یکی از مسائلی که ما در کشور با آن مواجه هستیم بحث مصرف غیر بهینه سوخت است. »
۵۵ درصد خانوارها خودروی شخصی دارند
صبوری‌فرد در ادامه بیان کرد: «در حال حاضر در بحث خودروهای تولید داخل، با مصرف خیلی بالای بنزین مواجه هستیم و خودروهای ما اکثرا مصرف بالایی دارند. حدودا ۵۵ درصد خانوارهای ایرانی خودرو دارند و از این سوخت استفاده می‌کنند یعنی ۴۵ درصد مردم خودرو ندارند و از این یارانه و سهمیه برخوردار نیستند با این وجود باز هم مصرف بنزین ما خیلی بالا است.»
این کارشناس انرژی افزود: «خانوارهای ایرانی مصرف فوق العاده بالایی در طور روز از بنزین دارند که این به این دلیل است که مصارف سوخت خودروهای تولید داخل و مورد استفاده ما خیلی بالا است و همتی هم برای آن نبوده که وسایل حمل و نقل ما تبدیل به خودروهای هیبریدی و برقی شود. »
این کارشناس انرژی توضیح داد: «دلیل این عدم انگیزه این است که یک نوع انحصار در کشور ما در اختیار خودروسازان است و مردم ما باید به میزان زیادی کار کنند تا بتوانند خودرویی بخرند که هم کیفیت پایینی دارد و هم مصرف سوخت آن بالا است.»
ضعف فرهنگ‌سازی برای استفاده از حمل و نقل عمومی
صبوری‌فرد بیان کرد: «از سوی دیگر هم نمی‌توان به مردم گفت که از خودروی خود استفاده نکنند. البته بحث فرهنگ‌سازی استفاده از خودرو هم دارای اهمیت است. در کشور ما فرهنگ‌سازی برای بحث استفاده از حمل و نقل عمومی به خوبی انجام نشده است البته هزینه‌های حمل و نقل عمومی هم بسیار بالا است و همچنین این حمل و نقل کیفیت خوبی هم ندارد.»
صبوری‌فرد در ادامه با اشاره به اینکه هزینه پرواز هواپیما به عنوان یک نمونه بارز حمل و نقل عمومی بسیار بالا است ، خاطرنشان کرد: «شهروندان به این نتیجه می‌رسند که اگر با خودروی شخصی خود تردد کنند که هم هزینه کمتر و هم درد سر کمتری خواهند داشت.»
وی ادامه داد: «از سوی دیگر حمل و نقل عمومی به میزان مناسب در دسترس مردم نیست و به همین دلیل مردم ترجیح می‌دهند با ماشین شخصی خود تردد کنند. در حالی که این ماشین ها با سوخت بالایی حرکت می‌کنند و باعث بروز ناترازی بنزین در سطح بالا در کشور می‌شوند.»
این کارشناس انرژی با تأکید بر اینکه به‌منظور کاهش مصرف بنزین باید همگام با اعمال سیاست‌های غیرقیمتی، اجرای سیاست‌های قیمتی در دستور کار قرار گیرد، بیان کرد: «فرهنگ ایران سیاست افزایش تدریجی را می‌پذیرد، از این رو باید افزایش تدریجی نرخ بنزین در دستور کار قرار گیرد، همچنین در زمینه اجرای سیاست‌های قیمتی و غیرقیمتی در سال‌های اخیر هیچ‌گونه ثباتی وجود نداشته است، از این رو باید به‌منظور کاهش مصرف بنزین راهکاری مؤثر تدوین و به‌صورت مداوم اجرایی شود.»
ناهید شمشیری
ارسال دیدگاه