حسابرسی سیستمی و تاثیرات مثبت آن در بهبود محیط کسب و کار

این نوع حسابرسی سازمان با انتخاب اظهارنامه مالیاتی بر اساس معیارها و شاخص های تعیین شده، چنانچه حسب اطلاعات اقتصادی کسب شده از مودیان امکان تعیین درآمد مشمول مالیات و مالیات مودی امکان پذیر باشد، می بایست نسبت به حسابرسی سیستمی اظهار نامه اقدام و گزارش و برگ تشخیص مربوطه را به صورت سیستمی صادر نماید. در غیر این صورت می بایست حسب مقررات سایر انواع حسابرسی به شرح فوق اقدام کند.

در حسابرسی سیستمی اوراق تشخیص مالیات ظرف موعدهای قانونی توسط سازمان بدون دخالت مأموران مالیاتی صادر شده و حسب مقررات به مودی در زمان مقرر ابلاغ می‌شود.

همچنین در حسابرسی سیستمی در صورتی که در محاسبه مأخذ یا درآمد مشمول مالیات بیش برآوردی صورت گرفته باشد و مراتب با اعلام اداره کل امور مالیاتی یا دادیار مسئول دادستانی انتظامی مالیاتی اداره کل ذی ربط به تأیید دادستان انتظامی مالیاتی برسد و این امر منجر به کاهش مالیات یا جرائم متعلقه شود، مطابق مقررات این ماده اقدام می شود.

گفتنی است چنانچه مودی مالیاتی به استناد آرای هیأت عمومی دیوان عدالت اداری یا تصویب قوانین موخر یا مقررات موضوعه، استحقاق استفاده از معافیت مالیاتی، مشوق مالیاتی یا نرخ صفر مالیاتی را داشته و این امر منجر به کاهش مالیات یا جرائم مالیاتی شود مطابق مقررات این ماده اقدام خواهد شد.

حسابرسی سیستمی ۹۵ درصد از مودیان مالیاتی زمینه‌ساز بهبود محیط کسب و کار شده است

یک عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی، در خصوص تأثیرات حسابرسی سیستمی مالیاتی بر عدالت مالیاتی و کارآیی سیستم مالیاتی کشور تاکید کرد و گفت که این روش می‌تواند به کاهش خطای انسانی، شناسایی دانه‌درشت‌ها و بهبود فضای کسب و کار کمک کند.

نادر قلی ابراهیمی، عضو کمیسیون کشاورزی آب منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی در گفت وگو با پانا در خصوص ماده ۱۶۹ قانون مالیات‌های مستقیم که به منظور ایجاد سیستم هوشمند مالیاتی و حسابرسی سیستمی طراحی شده است، اظهار کرد: «اجرای این ماده و تغییر سیستم مالیات‌ستانی به شیوه سیستمی، تحول بزرگی در کشور ایجاد کرده است. در حال حاضر، طبق گزارشات منتشر شده، ۹۵ درصد از مودیان مالیاتی، مالیات خود را از طریق اظهارنامه سیستمی پرداخت کرده‌اند. این تغییر نشان‌دهنده موفقیت این سیستم و کاهش وابستگی به دخالت عوامل انسانی در فرآیند حسابرسی است.»

وی افزود: «این تحول در سیستم مالیاتی به وضوح می‌تواند به ایجاد عدالت بیشتر در دریافت مالیات کمک کند. در گذشته، ممکن بود برخی از افراد از پرداخت مالیات‌های خود شانه خالی کنند یا در برخی موارد، ممیزان مالیاتی نتوانند به درستی مالیات برخی از مشمولین را شناسایی کنند. اما با سیستم جدید، این خطاهای انسانی به حداقل می‌رسد و فرآیند مالیات‌ستانی به شکل کاملاً هوشمند و شفاف انجام می‌شود.»

نماینده اراک، خنداب و کمیجان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اثرات مثبت این سیستم بر کاهش ترافیک کاری در سازمان امور مالیاتی و کاهش نقش ممیزان گفت: «یکی از مزایای این سیستم این است که می‌تواند فشار کاری زیادی را از دوش ممیزان بردارد و آنها را قادر سازد که تمرکز بیشتری روی شناسایی دانه‌درشت‌ها و فراریان مالیاتی داشته باشند. این تغییر نه تنها به شفافیت بیشتر کمک می‌کند، بلکه منجر به کاهش فساد و زد و بندهایی که ممکن است در سیستم قدیمی وجود داشته باشد، می‌شود.»

ابراهیمی به تأثیر این سیستم بر فضای کسب و کار نیز اشاره کرد و افزود: «این روش جدید می‌تواند به طور قابل توجهی فضای کسب و کار را بهبود بخشد. با کاهش خطاهای انسانی و تضمین اجرای عادلانه مالیات‌ستانی، اعتماد مردم به سیستم مالیاتی افزایش می‌یابد. در نتیجه، مودیان بیشتر تمایل پیدا می‌کنند که مالیات خود را به موقع پرداخت کنند.»

این نماینده مجلس دوازدهم در ادامه به تأثیر این سیستم در افزایش میزان درآمدهای مالیاتی و تأمین بودجه کشور اشاره کرد و گفت: «طبق اطلاعات ارائه شده، درآمد مالیاتی کشور در بودجه ۱۴۰۴ حدود ۳۹ درصد افزایش یافته است. این افزایش به دلیل شناسایی بیشتر مودیان و دریافت مالیات از افرادی است که پیشتر از پرداخت آن خودداری می‌کردند. این امر نه تنها به دولت کمک می‌کند که منابع مالی بیشتری برای توسعه کشور جمع‌آوری کند، بلکه فشار کمتری به اقشار متوسط و پایین وارد می‌شود که به طور منظم مالیات خود را پرداخت می‌کنند.»

این عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی همچنین به اهمیت تحقق دولت هوشمند اشاره کرد و گفت: «هدف نهایی این است که دولت بتواند خدمات متنوع و یکپارچه‌ای را از طریق سیستم هوشمند به مردم ارائه دهد. البته هنوز برخی مشکلات در زمینه شناسایی منابع مالی و ارزهای ورودی و خروجی وجود دارد، اما سیستم مالیاتی هوشمند می‌تواند گام مؤثری در رفع این خلا‌ها بردارد.»

عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس دوازدهم در پایان تاکید کرد: «ما به شدت از این رویکرد حمایتی از سیستم هوشمند مالیاتی استقبال می‌کنیم و امیدواریم که این طرح با جدیت دنبال شود. این اقدام می‌تواند علاوه بر شفافیت، به کاهش فساد و ایجاد عدالت مالی در کشور کمک شایانی کند.»