مجری طرح سامانه‌های نوین آبیاری:
افزایش قیمت آب و برق زمینه کاهش مصرف در بخش کشاورزی را فراهم نمی‌کند
تهران (پانا) - مشاور وزیر و مجری طرح سامانه‌های نوین آبیاری عنوان کرد، افزایش قیمت برق و تأثیر آن بر مصرف آب موضوعی است که نیاز به بررسی بیشتر دارد. تجربه نشان داده است که با افزایش قیمت نهاده‌ها، مصرف نهاده کم نمی‌شود.
به گزارش ایانا، همواره بحث ارزان بودن قیمت آب و برق در بخش کشاورزی از سوی وزارت نیرو مطرح می‌شود. یگانه نسخه هدایت کشاورزان به سمت صرفه‌جویی نیز افزایش قیمت آب و برق معرفی می‌شود. کارشناسان وزارت نیرو بر این باورند که برق ارزان سبب شده کشاورزان از عمق‌های بالای ۴۰۰ متر منابع ارزشمند آب زیرزمینی را به سطح بیاورند و آن را در کشاورزی مصرف کنند. درحالی‌که اگر قیمت برق افزایش یابد یا نرخ آب تغییر کند، میل به مصرف در بخش کشاورزی کاهش خواهد یافت. اما آیا این ایده درست است و با تغییر نرخ‌ها می‌توانیم مصرف در بخش کشاورزی را کنترل کنیم؟
فریبرز عباسی مشاور وزیر و مجری طرح سامانه‌های نوین آبیاری بیان کرد: افزایش قیمت برق و تأثیر آن بر مصرف آب موضوعی است که نیاز به بررسی بیشتر دارد. تجربه نشان داده است که با افزایش قیمت نهاده‌ها، مصرف نهاده کم نمی‌شود.
وی افزود: این تجربه را برای تغییر نرخ بنزین در کشور داشتیم آیا با افزایش قیمت بنزین درگذشته، مصرف آن کم شد؟ این را همه می‌پذیرند که در یک بازه زمانی کوتاه چندماهه افزایش قیمت روی مصرف تأثیر دارد اما بعدازاین بازه، قیمت‌ها عادی می‌شود و مصرف به حالت قبل و عادی بازمی‌گردد.
عباسی بیان کرد: درباره نرخ آب و برق کشاورزی هم‌فکر می‌کنم شرایط همین‌طور باشد. افزایش قیمت روی کاهش مصرف اثر ندارد. در کنار آن برنامه آموزشی و ترویجی و سیاست‌های دیگری را هم باید اعمال کنیم تا به نتیجه مطلوب برسیم.
طرح فهام می‌تواند مفید باشد
بر اساس اعلام وزارت نیرو، این وزارتخانه طرحی به نام فهام را در دست اجرا دارد. در این طرح قرار است مصرف آب کشاورزان در هر چاه بر اساس برق مصرفی تخمین زده‌شده و برای کنترل مصرف، برق چاه‌های با برداشت‌های بیش‌ازحد مجاز قطع شود. مجری طرح سامانه‌های نوین آبیاری در این رابطه گفت: یکی از برنامه‌هایی که در اسناد بالادستی از برنامه دوم و سوم توسعه کشور تاکنون مطرح بوده است و در سایر برنامه‌های بالادستی به آن توجه شده است، بحث تحویل حجمی آب است.
وی افزود: شاید تاکنون در حد ۱۰ تا ۱۵ درصد این هدف محقق شده است و هنوز ۸۵ تا ۹۰ درصد آن باقی‌مانده است. بحث مطرح‌شده در قوانین این بود که چاه‌های کشاورزی به کنتور هوشمند تجهیز شوند و وزارت نیرو برای هر بهره‌بردار مشخص کند که حقابه چقدر است و هر نفر چقدر مجاز است از سفره، آب برداشت کند.
عباسی اضافه کرد: قرار بود به‌اندازه حقابه تعیین‌شده کارت آب به کشاورز بدهند، تا بر آن اساس هم بهره‌بردار بتواند برای کشت محصولات موردنظرش برنامه‌ریزی کند و هم استفاده بهینه از آب رخ دهد ولی همان‌طور که گفتم این مهم در حد ۱۰ تا ۱۵ درصد از چاه‌های کشور اتفاق افتاده است، در سایر چاه‌های این سیاست اجرایی نشده است.
وی گفت: این رویه که بر اساس مصرف برق به میزان مصرف آب برسند، امکان‌پذیر است. رابطه‌ای بین مصرف آب و برق وجود دارد و اگر وزارت نیرو خیلی قاطع باشد و خیلی دقیق این فرمول را رعایت کند؛ از سوی دیگر به بهره‌بردارهای ما آموزش دهد و آن‌ها را توجیه کند، مطمئن هستم بهره‌برداران ما آگاه هستند و می‌توانند برنامه‌ریزی کنند که بر اساس آن مصرف آب را مدیریت شود و کشاورز لطمه کمتری ببیند یا اصلاً لطمه نبینند.
نیاز به نسخه مجزا برای هر چاه
به گفته مجری طرح سامانه‌های نوین آبیاری بر اساس عمق سفره، شرایط مزرعه و چاه می‌تواند ارتباط دقیقی بین مصرف آب و انرژی وجود داشته باشد. اما نیاز است که برای هر منبع آب و چاهی، به‌صورت دقیق میزان مصرف انرژی بررسی شود.
وی تأکید کرد: قطعاً تجویز یک نسخه واحد برای کل چاه‌های کشور دقیق نیست اما اگر مورد به مورد با توجه به شرایط هر چاه و سفره و عمق آب زیرزمینی، محاسبات انجام شود می‌توان بین مصرف انرژی و آب یک رابطه برقرار کرد.
عباسی گفت: اگر به‌صورت دقیق و حساب‌شده محاسبات انجام شود، وزارت جهاد کشاورزی از این موضوع استقبال می‌کند. نه اینکه یک نسخه واحد برای همه چاه‌های کشور پیچیده شود.
ارسال دیدگاه