از پیشران‌های اقتصادی برای فعالیت در چنین شرایطی تشکر کنیم

روح‌الله دهقانی فیروز آبادی، معاون علمی فناوری رئیس جمهور در اولین همایش «پیشران های اقتصادی؛ فرصتی برای توسعه ملی» بیان کرد: اولین هدف شرکت در جلسه، تشکر از پیشران‌های اقتصادی است که در این شرایط فعالیت می‌کنند.

وی ادامه داد: از آنجایی که موضوع جلسه، بحث زنجیره ارزش است، باید بگوییم وقتی یک زنجیره ارزش شکل می‌گیرد، بخش‌های بالادستی برمبنای نیازهای سخت افزاری قرار می‌گیرد. هرچه به سمت پایین می‌آییم، ارزش زیرساخت‌ها کمتر می‌شود و مفهوم دارایی‌های نامشهود پیدا می‌شود. اگرچه اقتصادی‌های پایین دست کوچکتر هستند اما بسیار پربازده هستند.

معاون رئیس جمهور افزود: ۱۰۰ شرکت برتر دنیا مانند اپل بعضا تا ۹۶ درصد ارزش شرکت‌هایشان ارزش دارایی‌های نامشهود است. حتی بعضا شرکت‌هایی هستند که ۱۱۷ درصد ارزش ان‌ها مالکیت‌های فکری است. این یک مفهوم جالبی است که بخش عمده‌ای از نقدینگی به ارزش دادن به مالکیت های غیر مشهود اختصاص یافته است.

دهقانی فیروزآبادی با تاکید بر اهمیت مالکیت‎های غیرمشهود بیان کرد: قسمت زیادی از نقدینگی امریکا را همین موضوع مالکیت های غیرمشهود تشکیل می‌دهد. دنیا دو نوع مالکیت معنوی دارد: یکی مالکیت فکری فناورانه و دیگری مالکیت فکری هنری که ما از هردو مورد محروم هستیم.

وی افزود: تا زمانی که در اقتصاد جدید و اقتصاد دانش بنیان برای بحث مالیکت فکری ارزشی ایجاد نشود، اتفاقی نخواهد افتاد. البته بنظر می‌رسد در دولت خیلی‌ از مسئولین به این موضوع پی برده‌اند.

معاون علمی فناوری رئیس جمهور در پایان اظهار داشت: در دنیای امروز صنعتی داریم مانند خودروسازی که فقط دو ماده را به قیمت ۳۰ هزار دلار میفروشد و در مقابل برخی صنایع با وجود زیرساخت‌های عظیم همان مقدار فروش را دارند. این تفاوت فاحش، نتیجه توجه به زیرساخت‌ها و مالکیت‌های معنوی است.

دولت با پیشران‌های بخش خصوصی رقابت نکند

رئیس کمیسیون صنایع مجلس در اولین همایش پیشران‌های اقتصادی، فرصتی برای توسعه ملی با تاکید بر اهمیت پیشران‌های اقتصادی گفت: خواسته ما از دولت این است که در بخش‌هایی که پیشران‌های بخش خصوصی حضور دارند دیگر با آن‌ها رقابت نکنند.

مصطفی طاهری رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در اولین همایش پیشران‌های اقتصادی، فرصتی برای توسعه ملی گفت: رویکرد توزیع عادلانه ثروت و رویکرد پیشران‌های اقتصادی در کشور وجود دارد.

وی ادامه داد: در صحبت و عقیده مسئولان یک رویکردی وجود دارد و در عمل رفتاری دیگر صورت می‌گیرد. اگر واقعا راهکار را بخش خصوصی می‌دانیم پس در اجرا هم به آن عمل کنیم. خیلی اوقات پیشران‌های اقتصادی برای به دردسر نیافتادن مجبور هستند که خود را پنهان کنند.

رئیس کمیسیون صنایع مجلس افزود: بارها به ما گفتند که خلا قانونی وجود ندارد بلکه به قوانین موجود عمل نمی‌شود. ما درحال حاضر دغدغه داریم که میزان سرمایه‌گذاری بسیار پایین است. زمانی هم که سرمایه‌گذاری صورت گرفته برخی از سیاست‌های بد جلوی آن را گرفته است.

طاهری با تاکید بر اهمیت پیشران‌ها خاطرنشان کرد: در کمیسیون صنایع و معادن سعی کردیم که در قانون برنامه هفتم توسعه پیشران‌های اقتصادی را مدنظر بگیریم و در اولویت خود قرار دهیم. در سند توسعه صنعتی هم همانند برنامه هفتم توسعه به پیشران‌ها بیشترین توجه را خواهیم کرد.

این نماینده مجلس ادامه داد: خواسته ما از دولت این است که در بخش‌هایی که پیشران‌های بخش خصوصی حضور دارند دیگر با آن‌ها رقابت نکنند. یکی از گرفتاری‌های پیشران‌های بخش خصوصی بدهی بخش دولتی به آن‌ها است. من خواهش می‌کنم که پیشران‌های اقتصادی در تدوین برنامه هفتم توسعه به کمک ما بیایند.

وی در پایان تاکید کرد: اگر لایحه بودجه با کسری رو به رو باشد یعنی با تورم رو به رو خواهیم شد. اگر به ثبات ارز دولتی روی آوریم این سیگنال را به بازار می‌دهیم که افزایش‌های جدیدی در راه است. امروزه در کشور ما رفتارها و مقررات زمینه دلالی را فراهم می‌کند.

این سخن بی‌ربطی است که اگر جایی بزرگ شد باید برای آن محدودیت ایجاد کنیم

محمدجواد ایروانی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در همایش «پیشران‌های اقتصادی فرصتی برای توسعه ملی» که روز سه‌شنبه ۲ اسفند ۱۴۰۱ برگزار شد، ضمن تاکید بر ضرورت حمایت از پیشران‌های اقتصادی، از سیاستی که اجازه بزرگ‌شدن به صنایع خصوصی را نمی‌دهد انتقاد کرد و آن را سیاست غلطی دانست.

در ابتدای سخنان خود به رابطه تحریم و پیشران‌ها پرداخت و در این باره گفت:‌ یک مسئله مهم این است که موضوع محدودیت‌ها مثل تحریم یک معنای مهم دارد و آن اینکه به فکر خودمان باشیم و راه‌حل را در داخل ببینیم. موسسه مطالعات و برنامه‌ریزی وظیفه مهمی را برعهده گرفته و آن هم تدوین سیاست توسعه صنعتی است.

وی با تاکید بر ضرورت حمایت از تولید در دوران تحریم افزود: خنثی‌سازی تحریم جز با تولید امکان‌پذیر نیست. ما هنوز نظام برنامه‌ریزی‌ کشورمان به نفع تولید نیست اما در برنامه‌های بالادستی بحث حمایت از تولید برجسته است. این حمایت از تولید باید به برنامه‌هایی مانند بودجه سالیانه هم ویرده شود.

ایروانی گفت: درباره پیشران‌ها باید نخست سرمایه‌گذاری در آن‌ها افزایش یابد که زمینه جذب سرمایه خارجی هم فراهم شود. بالابردن تولید نیازمند ادبیات‌سازی مناسب هم هست که باید به این موضوع هم پرداخته شود. ما باید الگوهایی که در دنیا باعث پیشرانی برخی صنایع و شرکت‌ها شده و برخی کشورها را پیشران‌ کرده، مورد بررسی قرار دهیم و از روند طی‌شده استفاده ببریم.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به نسبت مسائل اقتصادی و اجتماعی هم گفت: پیشبرد سود اقتصادی در کنار پیشبرد سود اجتماعی هم موضوع مهمی است که در دنیا گام‌هایی درباره آن برداشته شده و در ایران هم باید مورد توجه قرار گیرد. شکل‌دهی صنعت حول پیشران‌ها یک ضرورت است که در سخنان مقام معظم رهبری هم موردتاکید قرار گرفته است. به هر حال بند ویل سیاست اقتصاد مقویمتی تاکیدی بر حمایت از تولید است و تحقق این بند تنها با تولید میسر است.

تاکید بر ضرورت تدوین برنامه و سند راهبردی توسعه صنعتی هم بخش دیگر سخنان ایروانی بود که دراین‌باره گفت: داشتن یک نقشه راهبردی برای صنعت ایران و اینکه چگونه باید به تاسیس آن کمک کنیم یک ضرورت است. این حرف بی‌ربطی است که اگر جایی بزرگ شد باید برای آن محدودیت ایجاد کنیم. نگاه‌ها باید تغییر کند و توسعه یابد. وقتی تولیدکننده‌ای به صادارت می‌رسد دولت باید تنظیم‌گیری کند که بازار داخل هم از مدیریت خارج نشود. وقتی تولید بالا می‌رود حتما باید دولت نقش‌آفرینی کند و زمینه را برای توسعه و صادرات فراهم کند. پس یکی از وظایف دولت تسهیل‌گری و تنظیم‌گیری است البته هم‌زمان باید دخالت را هم کم کند. اینکه گفته می‌شود نهاد دولت باید به طور کامل از صنعت و اقتصاد خارج شود سخن خطرناکی برای صنعت است و در این شرایط صنعت و تولید ضرر می‌کند. وقتی بانک مرکزی نقشش در موضوع ارز کم می‌شود نمی‌توان از آن انتظار مدیریت بازار را داشت درحالی که تنظیم این موضوع وظیفه بانک مرکزی است.

عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در پایان افزود: موضوع مهم دیگر بحث تضاد است: تضاد بخش‌های خصوصی با هم و تضاد دولت با بخش خصوصی و.. این تضادها باید تغییر کند که زمینه چنین تغییری، تغییر نگاه بنیادی درباره صنعت و نقش دولت در این موضوع است. اگر وظیفه تسهیل‌گری دولت جدی گرفته شود این تضادها از بین خواهد رفت. سوداگری باید از حوزه تولید و صنعت حذف شد. چگونگی تقویت پیشران‌ها موضوع مهمی است که امیدوارم این برنامه‌ها ادامه پیدا کند.

رشد ۴.۹ درصدی حوزه صنعت و معدن در ۶ ماه اول سال

سید رضا فاطمی امین وزیر صنعت، معدن و تجارت کشور در اولین همایش «پیشران های اقتصادی؛ فرصتی برای توسعه ملی» ضمن بررسی شاخص های کلان اقتصادی گفت: اگر شاخص های کلان اقتصادی را مرور کنیم، متوجه میشویم تمام شاخص ها روند مطلوب داشته است. برای مثال طبق امار گمرک در ده ماه اول سال جاری صادرات ۱۷.۷ درصد و واردات کشور ۱۶.۹ درصد رشد داشته است. در این میزان واردات ۱۶ درصد کالای واسطه ای رشد کرده و این به آن معناست که تولید اتفاق افتاده است.

وی ادامه داد: همچنین بانک مرکزی در گزارشی اعلام کرد که تولید در بخش ماشین الات ۱۵ درصد رشد داشته که در ۸ سال گذشته تقریبا بی سابقه بوده است. از طرفی طبق بررسی های مرکز امار ایران در ۶ ماه اول امسال صنایع و معادن کشور هم ۴.۹ رشد داشته است.

فاطمی امین افزود: بنابراین وضعیت اقتصادی در قالب شاخص های کلان روند بسیار خوبی دارد اما به این معنا نیست که مسائل ما حل شده است. چرا که ریشه اصلی مشکلات ما، بهم ریختگی سازوکاری است. یعنی در نتیجه سازوکار و قوانین نامناسب ناترازی های متعدد ایجاد میشود.

وی افزود: برای مثال در ده سال گذشته رشد اقتصادی اندک داشتیم اما تورم بسیار افزایش داشته است. توازن منابع مصارف خانوار در ده سال گذشته بهم ریخته و قدرت خرید کاهش یافته است. همچنین ناترازی هایی در زنجیره تولید ایجاد شده است. مثلا در برخی زنجیره‌ها مانند فولاد موفق بوده ایم اما ناترازی داشته ایم.

وزیر صمت بیان کرد: قطعا نمیشود همه مسائل را باهم حل کرد اما باید اینهارا باهم تحلیل کرد. باید تمامی مسائل همزمان تحلیل شوند اما حل آنها در یک نقشه راه یک به یک حل میشود. یکی از مسائلی که باید از سمت پیشران ها حل شود، همکاری بین حاکمیت و کسب و کارهاست. یکی از این کارهایی که به عهده پیشرانها محول می‌شود، موضوع صادرات است. به چند دلیل صادرات مهم است. اول اینکه یک منابع ارزی برای تامین واردات فراهم کند و از طرفی دیگر ما باید بتوانیم صادرات انجام دهیم تا بخاطر آن اشتغال و به دنبالش تقاضا ایجاد شود.

فاطمی امین با تحلیل شرایط جهانی اظهار داشت: در دنیا ان کسی که قدرت دارد میتواند از منافعش دفاع کند. مابرای اینکه در صحنه بین المللی قدرت داشته باشیم دو کار باید انجام شود اول اینکه کالاهایی تولید کنیم که کمتر کشوری تولید میکند و موضوع دیگر سرمایه گذاری است. سرمایه گذاری با توزیع جغرافیایی مناسب و سرمایه گذاری برای تکمیل زنجیره های ارزش مورد اهمیت است.وی افزود: در رشته های مختلف مانند لوازم خانگی و خودرو، تولید ما مثبت است اما این تولید متوازن در کشور انجام نمیشود. ما در وزارت صمت تک تک شهرستان ها را تحلیل کردیم که توزیع سرمایه گذاری را متعادل کنیم. پس یعنی نباید در رشته هایی که سرمایه گذاری داریم مجدد سرمایه گذاری شود. در گلوگاه ها باید سرمایه ها جذب شود.فاطمه امین در پایان گفت: احیا و فعال سازی واحدهای غیرفعال و زیرظرفیت از دیگر موضوعات مهم است. ۳۰ درصد واحد‌های غیرفعال ضعف مدیریت دارند. حل این مشکل کاری ست که از عهده پیشران ها برمیآید. امااخرین نکته بنده، تلاش برای ارتقای مدیریت است. در اقتصاد کشور چالش های جدی در رویکردها وجود دارد. پیشران های اقتصادی میتوانند در نواوری های مدیریتی تمرکز کنند تا شاهد رشد مضاعف اقتصاد کشور باشیم.

تعیین نقشه راهبردی توسعه صنعتی کشور یک ضرورت درحال انجام است

علی اوتارخانی، رئیس موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی در همایش «پیشران‌های اقتصادی؛ فرصتی برای توسعه ملی» که روز سه‌شنبه ۲ اسفند ۱۴۰۱ برگزار شد؛ تعیین نقشه راهبردی توسعه صنعتی کشور را یک ضرورت دانست و اعلام کرد که دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود این مهم را در دستور کار قرار داده است.

علی اوتارخانی، ضمن تاکید بر ضرورت تدوین نقشه راهبردی صنعت کشور گفت: حمایت از پیشران‌ها آغاز یک گفت‌و‌گو برای طراحی چهارچوب‌ها و تعیین نقشه راهبردی توسعه صنعتی کشور است. این نقشه نیازمند هماهنگی و همکاری با نمایندگان صنعت و پیشران‌های اقتصادی است که امیدوارم در چهارچوب یک همکاری همدلانه این فضا را فراهم کنیم.

وی در ادامه با اشاره به برنامه دولت سیزدهم برای تدوین برنامه توسعه صنعتی گفت: ما نیازمند رشد سریع و پایدار هستیم که دولت سیزدهم از ابتدای فعالیت خود این مسئولیت را پذیرفته و در این مسیر گام برمی‌دارد. امیدوارم این همایش نه جلسه پایانی بلکه شروع یک مسیر باشد.

رئیس موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه‌ریزی افزود: پیش‌تر رئیس جمهوری در جلسه با کارآفرینان از ضرورت ایجاد سند و برنامه صنعت سخن گفت و تاکید کرد که باید این برنامه و سند ایجاد شود که الان در حال اجرایی‌شدن است آن‌هم در تدوینی متفویت و با همکاری خود تولیدکنندگان و کارآفرینان. هدف دولت توسعه اقتصادی پایدار و ثبات اقتصادی است که این هدف بدون کمک‌گرفتن از تولید امکان‌پذیر نیست.

وی ادامه داد: در سندی که در حال تدوین است به آسیب‌ّهای اسناد پیشین پرداخته شد و هدف این است که از سه سند قبلی هم حتما استفاده شود.

اوتارخانی در پایان گفت: زمانی که مجموعه‌ای مانند مجمع کارآفرینان بتواند سند صنعت خصوصی کشور را تدوین کند یک رسالت به گردن ما است که از این سند حمایت کنیم و راه را برای این تدوین این سند فراهم کنیم. ما هنوز نمی دانیم چه تعداد بنگاه بزرگ باید داشته باشیم یا اینکه مسیر توسعه چه نیازهایی دارد که برای آن برنامه‌ریزی کنیم. اینکه ما بگوییم اقتصاد بخش خصوصی و اقتصاد بخش دولتی از آن گزاره‌هایی است که ضدتوسعه است. ما امروز باید بتوانیم زنجیره‌های همکاری را بین تمام فعالان صنعتی کشور شکل دهیم و هیچ کسی نباید فضا را برای زیست دیگری تنگ کند. دولت موظف است فضا را برای فعالیت بخش خصوصی فراهم و مسیر رشد را تسهیل کند.