حذف کم‌درآمد‌ها از فرابورس

طی پنج سال گذشته برای دومین بار، شاهد افزایش حداقل میزان معاملات برای ثبت‌سفارش هستیم. دلیل اصلی این تصمیم از طریق شرکت فرابورس، «جلوگیری از سوءاستفاده‌های احتمالی» عنوان شده است؛ به این ترتیب که به باور فرابورس، برخی سوداگران، با تعداد کدهای معاملاتی بالا، اقدام به ثبت‌سفارش‌‌‌های متعدد روی یک نماد می‌کنند که این امر می‌‌‌تواند باعث گمراه شدن معامله‌‌‌گران شود.

حال این پرسش مطرح می‌شود که آیا شرکت فرابورس ایران، با در دست داشت انواع ابزار و روش‌های مختلف نظارتی، پس از سال‌ها تجربه، قادر به تشخیص کدهای متخلف نیست؟ آیا بالابردن کف میزان سفارش، باعث نمی‌شود افراد یا علاقه‌مندان به معامله‌‌‌گری، با دارایی‌‌‌های اندک از بازار حذف شوند؟ بارزترین مثال، افرادی که با اندک دارایی خود، مانند بخش کوچکی از یارانه‌های دریافتی، اقدام به خرید عرضه اولیه‌ها یا میزانی اندک از سهم برای آتیه خود و فرزندانشان می‌کنند نیز به عنوان کدهای متخلف شناسایی نخواهند شد و این اندک فرصت سرمایه‌گذاری از این افراد سلب نخواهد شد؟ به نظر می‌رسد این تفکر نیز مانند بسیاری از قوانین وضع‌شده، از کارآیی لازم برخوردار نبوده و صرفا باعث حذف شدن افراد کم‌درآمدتر از فرابورس شود.

مقام‌‌‌های نظارتی مانند شرکت فرابورس برای کاهش سوءاستفاده‌های معاملاتی با تمرکز بر نحوه معامله معامله‌‌‌گران ابزارها و روش‌های متعددی دارند. به عنوان مثال، از طریق بررسی ژورنال معاملاتی معامله‌گران و آنالیز کردن خریدها و فروش‌های هر کد، به‌راحتی قادر به تشخیص استراتژی معامله‌گران خواهند بود. بنابراین می‌توان بدون ایجاد محدودیت مبلغی آن هم در قسمت حداقل مبلغ، به روش‌های بهتری برای سلامت معاملات دست پیدا کرد. بالابردن کف قیمتی برای حداقل سفارش، بیشترین ضربه را به قشر کم‌درآمدتری وارد خواهد کرد که با کاهش مستمر ارزش ریال قادر به سرمایه‌گذاری در هیچ بازاری نخواهند بود. بعضا مشاهده می‌شود که این قشر از سرمایه‌گذاران، با خرید سهم‌های ارزنده و بنیادی درصدد حفظ ارزش دارایی خود باشند؛ اما به نظر می‌رسد با این تصمیم فرصت سرمایه‌گذار روی سهام ارزنده، برای کم‌درآمدترها، مشکل‌تر از قبل شود.

*مدرس دانشگاه و مشاور بازارهای مالی

منبع: دنیای اقتصاد