ادامه تنش‌ها در اوکراین بر تامین کالاهای اساسی چه تاثیراتی دارد

جنگ یک ماهه روسیه و اوکراین و تحریم‌های شدید صورت گرفته زنجیره تامین و جریان سفارشات را دچار اختلال کرده است. اقتصاد جهانی و سیاست‌گذاران با شوک رکود تورمی در قیمت عرضه مواجه‌اند که برای رشد اقتصادی مضر بوده و تورم را افزایش می‌دهد. نگرانی‌ها از قسمت عرضه موجب افزایش قیمت کامودیتی‌ها و انرژی شده تا دورنمای اقتصاد و بازارهای مالی که اخیرا توسط ویروس کرونا ضربه شدیدی خورده‌اند، بدتر شود. تورم قبل از تنش‌های اوکراین و روسیه به دلیل فشارهای همه‌گیری ویروس کرونا در سطوح بالایی قرار داشت. شاخص قیمت مصرف کننده آمریکا (CPI) که معیار دقیقی از تورم است در ماه فوریه به بالاترین عدد در ۴۰ سال گذشته یعنی ۷.۹% رسید.

چهار عامل که می‌توانند منجر به رکود تورمی شوند، یعنی ترکیبی از رشد اقتصادی بسیار کم و تورم بالا بصورت همزمان. این عوامل قیمت‌های بالای مواد غذایی و انرژی، قطع زنجیره تامین و جریان سفارشات، کاهش مصرف و سرمایه گذاری در اقتصاد و کاهش اطمینان مصرف کننده و کسب و کارها هستند. در مجموع این عوامل می توانند به راحتی منجر به حالتی شوند که می‌تواند تحت عنوان «اقتصاد غیر ایده‌آل» تعبیر شود: اقتصادی که رشدی کم و تورم بسیار بالایی دارد.

تورم در ماه‌های آینده به پیک خود مى رسد و سپس به تدریج کاهش مى یابد. همچنین رشد اقتصادی برای سال ۲۰۲۲ را ۳% پیش‌بینی مى کنیم که با فرض بازگشت به شرایط عادی در دوران پس از همه‌گیری انجام گرفته است. با این حال همچنان ریسک کاهش رشد اقتصادی و افزایش تورم بسیار واضح و قابل توجه است، مخصوصا با ادامه تنش‌ها و وضع تحریم‌های بیشتر.

بحران در اوکراین منجر به بازگشت اختلالاتی شده است که به تازگی با رفع محدودیت‌های کرونا در حال بهبود بودند. با وجود سهم ۱.۵ درصدی روسیه از اقتصاد جهانی، نقش این کشور در بخش انرژی و کامودیتی‌های غیر انرژی-محور از این رقم بالاتر است و اوکراین نیز تامین‌کننده اصلی غلات، قطعات خودرو و مواد اصلی تولید چیپ مثل نئون است.

با توجه به پیچیدگی زنجیره تامین جهانی به نظر می‌رسد کمبود مواد خام و قطعات می‌تواند تاثیر بیش از حد تصوری بر قیمت‌های نهایی داشته باشد.

حمله روسیه به اوکراین بزرگترین عامل افزایش تورم در چند هفته اخیر بوده است. ترس اولیه از حمله موجب افزایش قیمت نفت و گاز طبیعی و در ادامه هم موجب افزایش قیمت گندم، نیکل و کودهای شیمیایی شد.

حتی زمانیکه جنگ تمام شود، تحریم‌ها همچنان برای طولانی مدت پابرجا خواهد ماند. این امر موجب تشدید وضعیت وخیم زنجیره تامین و اختلال در جابجایی سرمایه می‌شود.

به سرمایه‌گذاران پیشنهاد می‌کنیم برای کاهش ریسک در افزایش تورم به کامودیتی‌ها پناه ببرند، چراکه قیمت این دسته از دارایی‌ها با خروج روسیه از بازار افزایش خواهد داشت. در کنار کامودیتی‌ها، ارزهاى دیجیتال مصون از تورم هم می‌تواند یک جایگزین مناسب باشد.

*کارشناس مالى و سرمایه گذارى