مسعود لطیفیان*
تبدیل تهدید به فرصت؛ خودکفایی در تولید آفتکشهای شیمیایی
کاربرد آفت کشهای شیمیایی در مدیریت تلفیقی عوامل خسارتزای گیاهی به عنوان یک نیاز حیاتی در دفاع از امنیت غذایی کشور می باشد. قدرت دفاعی کشور در این زمینه وابسته به دستاوردهای علمی و میزان سرمایه گذاری در بخش شیمی کشاورزی و تولید مواد تکنیکال لازم برای تولید آفت کشهای شیمیایی مورد نیاز کشور است. اگرچه در سالهای گذشته برای دستیابی به تکنولوژی فرمولاسیون آفت کشهای شیمیایی گامهای مهمی برداشته شده است اما عدم رقبت تولیدکنندگان به تولید تکنیکال آفت کشها باعث وابستگی بالای ۹۰ درصدی این صنعت به واردات تکنیکال آفت کش های شیمیایی شده است.
در حال حاضر تعداد کارخانجات فرمولاتور آفت کشهای شیمیایی در کشور ۷۵ واحد است. از تعداد کل ۴۲۲ قلم فرمولاسیون آفت کشهای شیمیایی ثبت شده تعداد ۱۱۵ قلم فرمولاسیون از ابتدای سال تا کنون توسط این کارخانجات فرموله می شوند. متوسط نیاز کشور و ظرفیت اسمی کارخانجات تولید کننده آفت کشهای شیمیایی به ترتیب ۳۵ هزار و ۲۰۰ هزار تن است. در حال حاضر ضریب خودکفایی تولید تکنیکال کشور کمتر از ۱۰ درصد می باشد. بالاترین ضریب خودکفایی تولید آفت کشها به ترتیب در گروه های قارچ کش، حشره کش و علف کش می باشد. تولید ماده تکنیکال آفت کشهای شیمیایی با توجه به شرایط تحریمی کشور ضروری است زیرا:
بخش کشاورزی محور اصلی استقلال اقتصادی و ضامن امنیت غذایی کشور بوده و خودکفایی در تامین نهاده آفت کش مهمترین ابزار دفاع از استقلال و امنیت غذایی کشور است.
کشور ایران در علم شیمی پایه و کاربردی به عنوان مهمترین تکنولوژی در تولید ماده تکنیکال دارای جایگاه بسیار مهمی در جهان است و می بایست از این توان علمی - فنی در حمایت از استقلال کشاورزی کشور بهره برد.
نیروی انسانی و فنی با تجربیات ارزنده کارشناسی در صنعت تولید آفت کشهای کشور فعال می باشند. این سرمایه بسیار با ارزش با برنامه ریزی مناسب توان ارتقاء میزان خودکفایی در صنعت آفت کشهای شیمیایی کشور را دارا می باشند.
تولید مواد تکنیکال آفت کشها در کشور بهترین راه مقابله با تحریم ها و تهدیدهای خارجی امنیت غذایی کشور است.
خودکفایی در آفت کشهای مورد نیاز کشور مستلزم برنامه ریزی دقیق علمی برای دستیابی به این تکنولوژی زیربنایی است. رسیدن به این هدف نیازمند اتخاذ استراتژیهای ذیل است:
- برآورد دقیق میزان نیاز داخل و صادرات آفت کشها در قالب برنامه های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت و انتشار آنها به صورت رسمی که این اقدام می تواند اطلاعات لازم برای تولیدکنندگان برای مدیریت تولید و سرمایه گذاری را فراهم کند.
- ایجاد سیستم راهبری صنعت آفت کشهای کشاورزی به صورت مشارکت عمومی- خصوصی با هدف هماهنگی میان کلیه ذینفعات و جلوگیری از موازی کاری و اتلاف سرمایه گذاری .
- زمینه سازی برای توسعه صنایع شیمی کشاورزی از طریق حمایت در سرمایه گذاریهای زیر ساختی نظیر انرژی و نیروی انسانی متخصص به طوزیکه بتوانند با صنایع شیمیایی مشابه در سطح بین المللی رقابت داشته باشند.
- با توجه به این که ۱۰۰ درصد مواد پایه برای تولید مواد تکنیکال در صنایع شیمیایی آلی از نفت و مشتقات آن منشا می گیرند لذا ایجاد زنجیره از نفت به مواد شیمایی آلی مصرفی در صنایع شیمی کشاورزی ضروری بوده و می تواند ارزش افزئده بالایی نسبت به فروش نفت خام ایجاد نماید.
- اصلاح اذهان سیاستگذاران نسبت به سرمایه گذاری در صنایع تولید آفت کشهای شیمیایی در کشور بسیار ضروری است. زیرا بسیاری از تبلیغات منفی صورت گرفته این صنعت را خطرناک و فاجعه آمیز معرفی کرده اند. اما این تصور درست نبوده و با رعایت دانش فنی موجود ایمنی فرآیند کاملا تضمین شده است.
- اصلاح قوانین و تعرفه های واردات آفت کشهای آماده مصرف و تکنیکال (در صورت تولید داخلی) برای حمایت از سرمایه گذاری داخلی بسیار اهمیت دارد. همچنین ضرورت دارد که سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به تدوین و به روز رسانی قوانین ایجاد کارخانجات سنتز مواد تکنیکال لازم برای تولید آفت کشهای شیمیایی اقدام نماید.
- ارتقاء توان تکنولوژیکی شرکتهای تولید کننده آفت کش به منظور کاهش هزینه های تولید و افزایش کیفیت ضروری است. بروز نمودن دانش فنی متخصصین فعال در این حوزه و همچنین تسهیلات برای واردات تکنولوژیهای تولید مواد تکنیکال آفت کشهای نقش بسیار مهمی در ایجاد خود کفایی در این صنعت دارد.
*معاون کنترل آفات سازمان حفظ نباتات
منبع: سازمان حفظ نباتات
ارسال دیدگاه