موزه حیات وحش و برج چهل دختران، دو ظرفیت گردشگری ویژه در سازمان دانش آموزی استان سمنان

موزه حیات وحش سازمان دانش آموزی استان سمنان با بیش از ۱۷۰ گونه حیوانات تاکسی درمی شده و برج چهل دختران سمنان متعلق به زمان ماقبل اسلام، دو ظرفیت گردشگری ویژه در سازمان دانش آموزی استان سمنان است.

برج‌ چهل‌ دختران‌ سمنان

در اواسط خیابان حکیم الهى و بر سر راه شهر به محلات ثلاث (کوشمغان، زاوغان و کدیور) و بین محله کوشمغان و زاوغان سمنان، برج کهنه و قدیمى و نیمه مخروبه‌‌اى وجود دارد که به نام برج چهل دختر یا چهل دختران نامیده مى‌شود. وجه تسمیه این برج چنین است: عده‌اى از مردم سمنان معتقدند برج مذکور را چهل دختر که دست از تعلقات دنیوى کشیده و تارک دنیا شده بودند، با گل و خشت ساخته‌اند.

قدر مسلم این است که تاریخ بناى برج یا آتشکده به زمان قبل از اسلام برمى‌گردد. همان‌طور که از نام کوشمغان (کوشک مغان) و زاوغان (زاویه مغان) که در نزدیکى برج قرار دارد، برمى‌آید و با توجه به مقام مغ که پیشواى زردشتیان بود، مى‌توان اطمینان داشت که برج مذکور زمانى آتشکده و یکى از امان متبرکه زردشتیان بوده است.

این بنا به صورت برج هشت ضلعى است که هر ضلع آن در خارج ۴/۵ و در داخل ۲/۸۰ متر است، ارتفاع برج در بعضى قسمت‌ها ۱۰ متر و در قسمت‌هاى نسبتاً سالم دیگر به ۱۲ متر مى‌رسد. ضخامت دیوار تقریباً ۵۰ تا ۶۰ سانتى‌متر است.

چرا چهل دختر؟

در فرهنگ ایرانی «چهل» عددی مقدس است و «دختر» هم به عنوان نمادی از زنانگی، باروری و حیات مطرح می‌شود. در نقاط مختلف ایران مکان‌هایی چون برج‌ها، کوه‌ها، تپه‌ها و آرامگاه‌هایی با نام چهل دختر یا چهل دختران وجود دارد.

علت این نامگذاری نیز جنگ‌ها و یورش‌های مختلف اقوام دیگر به فلات ایران بوده است. در بیشتر این مکان‌ها افسانه‌ها و روایت‌هایی از پنهان شدن و غیب شدن زن‌ها در این مکان‌ها از دست متجاوزان و مهاجمان وجود دارد. بیشتر این روایات نیز یا به دختران خاندان سلطنتی ساسانیان برمی‌گردد یا به دوران حمله مغول‌ها و افغان‌ها، اما روایت برج چهل‌دختران سمنان کاملا متفاوت است و در آن سکونت زنان و نه غیبتشان مطرح می‌شود.

این سازه قدیمی و نیمه مخروبه به صورت برج هشت ضلعی است. درخصوص این برج دو روایت وجود دارد. روایت نخست این گونه است که چهل دختر که برای خدمت در آتشکده انتخاب شده بودند در این برج زندگی می‌کردند. همین است که نام این برج به نام تعداد آنهاست.

اما روایت دوم به این گونه است که چهل دختر که دست از تعلقات دنیوی کشیده و تارک‌دنیا شده بودند، این برج را با گل و خشت ساخته‌ و به عنوان محل زندگی برگزیده‌اند. جدا از درستی هر کدام از این داستان‌ها، امروزه بنای چهل دختران سمنان به مکانی برای گشایش بخت بدل شده است.

سقف برج و خانه بخت

به عقیده ‌مردم سمنان، برج چهل دختر یکى از بناهاى شوهریاب سمنان است. به این صورت که دختران دم‌بخت براى باز شدن گره‌ بخت خود و پیدا کردن شوهر به داخل برج مى‌روند و سه تا هفت سنگ را از داخل به خارج پرتاب مى‌‌کنند، اگر سنگ به خارج برج بیفتد معتقدند که بخت آن‌ها باز خواهد شد و حتماً همان سال به خانه شوهر خواهند رفت، ‌ در غیر این صورت باید براى بخت‌گشایى تا سال دیگر صبر کنند. درستی یا نادرستی این حکایت‌ها موضوع این نوشته نیست، برخی از این روایت‌ها گاه می‌تواند لذت تماشای این جاذبه‌های گردشگری را صدچندان کند.

هم اکنون برج مذکور به دلیل توسعه‌ شهرى، درون حیاط سازمان دانش آموزی استان سمنان قرار گرفته و کماکان ارزش تاریخى خود را حفظ کرده است.

موزه حیات وحش سازمان دانش آموزی استان سمنان

استان سمنان به دلیل برخورداری از دو نوع آب و هوای کویری، خشک و کوهستانی، گونه های متنوعی از جانواران اعم از پرندگان، پستانداران و خزندگان را در خود جای داده است.

موزه ˈحیات وحشˈ سازمان دانش آموزی استان سمنان که کامل ترین موزه حیات وحش استان سمنان نیز می باشد، یکی دیگر از جاذبه های گردشگری در شهرستان سمنان است که مجموعه‌ای از گونه های تاکسی درمی شده حیات وحش اعم از بومی یا غیر بومی به ویژه نمونه های شاخص و نادری از پوشش جانوری سمنان را به نمایش گذاشته شده است.

موزه ˈحیات وحشˈ سازمان دانش آموزی استان سمنان واقع در بلوار حکیم الهی سمنان، یکی از موزه‌های استان سمنان است که با هدف آشنایی پژوهشگران، محققین و علاقمندان به محیط زیست با گونه های جانوری منطقه ایجاد شده است. همچنین این موزه که دارای بخش‌های مختلفی می باشد، می‌تواند در دروس علوم تجربی، جغرافیا و ... مورد استفاده دانش‌آموزان قرار گرفته و علاوه بر این، دانش و معلومات عمومی آنها را افزایش دهد.

در بخشی از این موزه، نمونه های بارز و ارزشمندی از بقایای سیلیس شده گیاهان و جانوران دوران های گذشته زمین که به صورت فسیل و سنگواره برجای مانده است، نگهداری می شود و در بخش دیگر که شامل تنوع زیستی استان است، اجزا بدن پنج رده از مهره داران استان به صورت های مختلف از قبیل پوست، شاخ، اسکلت، جمجمه و تاکسیدرمی نگهداری شده و در بخشی دیگر نیز مولاژهای بدن انسان به نمایش گذاشته شده و برای استفاده علمی و معنوی بازدید کنندگان و عموم مردم در دسترس می باشد.

این موزه با زیربنای ۱۰۰ متر مربع و در سال ۱۳۸۱ در محل سازمان دانش آموزی استان سمنان احداث شده است و در آن، بیش از ۱۷۰ گونه جانوری اعم از پرندگان، خزندگان، پروانه ها، فسیل ها و ... در معرض دید علاقمندان به محیط طبیعی قرار گرفته است.

علاقه مندان می توانند همه روزه از ساعت ۸ الی ۲۰ ، از موزه حیات وحش سازمان دانش آموزی استان سمنان واقع در بلوار حکیم الهی سمنان دیدن کنند.