گرداب سنگی،نگین آبی لرستان

می دانید که از اولین روز حیات بشر آب عنصر مهم و حیاتی بوده است و گذشتگان برای ذخیره آب و ارسال آن به نقاط مختلف شهر از روش های نوآورانه زیادی استفاده می کردند.

اگر به شهرهای مختلف ایران سفر کنید، آب انبارهای زیادی را خواهید دید که در گذشته مردم از طریق آن‌ها آب ذخیره می کردند.

گرداب سنگی در خرم آباد لرستان نیز از جمله سازه های قدیمی است که قدمتش به دوره ساسانیان مربوط است و از آن برای ذخیره آب چشمه و انتقال آن به نقاط مختلف شهر استفاده می کردند. در گویش لُری به گرداب سنگی "گردو بردینه" می گویند.

گرداب سنگی در مرکز شهر خرم‌آباد و در میان بافت قدیمی شهر در کنار میدان تختی واقع شده‌است.

بنای گرداب سنگی دایره‌ای شکل است و به دور چشمه‌ای با استفاده از سنگ و ساروج (آهک و گچ) ساخته شده‌است تا آب خارج شده از چشمه را ساماندهی کرده و سپس از طریق کانال آب چشمه را به نقاط مختلف شهر باستانی شاپورخواست منتقل کند.

چشمه گرداب سنگی تقریباً در تمام ایام سال آب دارد. قطر این بنا ۱۸ متر با محیط ۲۵۶ مترمربع با پهنای ۳ متر و ارتفاع آن تا کف چشمه ۱۸ متر است. بنای گرداب سنگی دارای یک دریچه‌ای به ابعاد ۹۰×۱۶۰ برای انتقال آب از گرداب به کانال‌ها توزیع آب است.

چشمه‌ای که گرداب سنگی از آن تغذیه می‌شود، از اواسط زمستان تا اواسط تابستان پرآب است و در سایر مواقع خشک و خاموش است.

آبدهی این چشمه ۱۷۰ لیتر در ثانیه است که این میزان در اوایل فصل بهار افزایش می‌یابد. همچنین لازم به ذکر است این بنا در تاریخ ۱۸ مرداد ۱۳۵۵ به شماره ۱۲۷۴ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌ است.

دانش‌آموز خبرنگار: سما هرسینی شاکرمی