موفقیت معلم در کار معلمی، مدیون هنرمندی اوست

نبی الله ابراهیمی، معلم پیشکسوت کاشمر، مقام اول نمایشنامه‌نویسی در دومین جشنواره معلمان هنرمند که در استان فارس به عنوان دبیرخانه دائمی جشنواره فرهنگی، هنری معلمان هنرمند کشور انتخاب شده است را به‌دست آورد.

ابراهیمی در گفت و گو با پانا از خصوصیات یک معلم هنرمند گفت: «معلمی خود یک هنر است و در واقع این هنر معلم است که با استفاده از هنر و مهارت خود، انسان را تربیت می کند و به فرموده مقام معظم رهبری در دیدار فرهنگیان کشور نقش معلمان هنرمند، جهادگر و دلسوز در پیشرفت و تعالی جامعه، از تبدیل خاک به طلا نیز با ارزش تر است.»

این دبیر ریاضی که نوشتن را از دوره راهنمایی و با کانون پرورشی کودکان و نوجوانان شروع کرده، معتقد است: «تمام افرادی که وارد وادی تربیت می شوند و در آموزش و پرورش خدمت می کنند، هنرمند محسوب می شوند، ولی اگر بخواهیم دقیق تر به موضوع توجه کنیم، دو نوع نگاه به معلمان هنرمند مطرح است که یکی استفاده از هنر معلمی در کلاس و تدریس رشته های تخصصی خودش است و دیگری استفاده از ابزار هنر برای رشد و تربیت دانش آموزان است.»

دانش آموزان ایرانی، تشنه هنرند

این محقق و پژوهشگر فرهنگی که خود در رشته روانشناسی بالینی تحصیل کرده است، گفت: «روانشناسان تربیتی معتقدند که ۷۵ درصد موفقیت معلم در کار معلمی مدیون هنرمندی اوست، یعنی علاوه بر داشتن معلومات و اطلاعات، معلم باید با فوت و فن معلمی آشنا باشد. بهره‌گیری از معلومات و کیفیت نقل و انتقال آن معلومات به شاگردان و ظرافت و لطافت هایی که در این رهگذر معلم به کار می برد، همه مربوط به هنرمندی و درایت معلم است. معلم هنرمند در فرصت کوتاهی شاگردان خود را شناسایی می کند و با قلق، رفتار و روحیات هر یک آشنا می شود و با توجه به مشخصات هر شاگرد با او ارتباط برقرار می کند. از آنجا که هر شاگردی انسان خاصی بوده و نیازمند یک نوع رفتار خاص است. معلمی که به این نکته اساسی توجه داشته و این ابتکار را داشته باشد عملاً با تک تک شاگردان خود رفتاری خاص و درخور روحیات آنها داشته باشد، چنین معلمی از هنرمندی برخودار است. امّا در نگاه دوم معلمان هنرمند می توانند با هنر زمینه‌‌ای تربیت را در دانش آموزان به وجود آورند زیرا هنر با عمق وجود انسان آمیخته است. دانش آموزان ما تشنه هنرند و اگر به خلقت توجه شود و آثار آن با زبان هنر به تصویر کشیده شود بسیار مانا خواهد بود، همانطور که آثار بسیاری از هنرمندان گذشته و خودشان ماندگار شدند. ماندگاری یک پیام در قالب یک کار هنری هرگز قابل مقایسه با هیچ نوع ابزاری نیست و معلمان هنرمند زمانی می توانند کار خود را ماندگار کنند که هنرمند باشند.»

ابرهیمی که دارنده رتبه اول دومین جشنواره فرهنگی معلمان هنرمند است، صحبت های خود را این گونه ادامه داد و بیان کرد: «با توجه به اینکه یکی از ساحت های سند تحول بنیادین زیبایی شناختی و هنری است پس باید سند تحول بنیادین در قالب هنر، خودش را نشان دهد. سند تحول تأکید دارد ما باید دانش آموزانی برخوردار از تمام ساحت های تربیتی متعادل و متوازن تربیت کنیم و این در زمانی است که معلمان هنرمندی داشته باشیم.»

این معلم نویسنده و کارگردان تئاتر دانش آموزی، با بیش از سه دهه فعالیت فرهنگی و هنری در حوزه دانش آموزی معتقد است: «تا زمانی که هنر و فرهنگ به حوزه آموزش ورود نکند از دل آن تربیت مطلوب صورت نخواهد گرفت. زمانی ما می توانیم پیام های تربیتی را به مربیان و نسل جدید منتقل کنیم که برخوردار از صلاحیت ها و توانمندی های هنری باشیم. در این راستا معلمین هنرمند می توانند موقعیت های یادگیری و تربیتی را با ساحت تربیتی، هنری و زیبایی شناختی تلفیق کنند تا هنر میان دانش آموزان فراگیر شود.»

ابراهیمی که تاکنون بیش از ۳۰ مقام کسب کرده است، عنوان کرد: «معلم هنرمند تلاش می کند مفاهیم را به اشکال مختلف به تصویر بکشد و سعی می کند موضوعات را به سمت تعلیم و تربیت هدایت کند و در جهت استفاده از هنر، به نحو احسن بهره ببرد. همان طور که گاهی اوقات می بینیم معلم، یک درس آموزشی را در قالب یک برنامه هنری مانند تصویرسازی، داستان و نمایش تلفیق می کند که این خود باعث تسهیل در امر یادگیری می‌شود و آموزش را دلنشین تر، لطیف تر و عمیق تر می کند و این گونه است که هنر به کمک تربیت و آمورش می آید و یادگیری را در دل شاگردان ماندگار می سازد.»

این مؤلف برگزیده کشور یکی از ویژگی های نظام آموزشی نوین و پیشرفته را توجه جوی به نیازهای متنوع مخاطبان و تمهید مقدمات برای بروز و ظهور توانمندی ها و استعدادهای معلمان می داند.

وی جشنواره فرهنگی معلمان هنرمند را فرصتی مغتنم برای برنامه ریزی، استعدادسنجی و تلاش برای بروز خلاقیت ها و کارهای فرهنگی و هنری جامعه فرهنگیان و سوق دادن معلمان برای حضور در مسابقات و جشنواره های فرهنگی و هنری و عرضه توانمندی های معلمان دانست که می تواند باعث ایجاد نشاط و شادابی بیشتر برای تاثیرگذاری آموزش شود.

این معلم نویسنده که بیش از ده جلد کتاب نمایشنامه دانش آموزی را به چاپ رسانده است با اشاره به گفته مدیرکل دفتر فرهنگی، هنری، اردوها و فضاهای پرورشی وزارت آموزش و پرورش که تا بیش از برگزاری چنین جشنواره‌ای حتی نمی دانستیم چند معلم هنر داریم، بیان کرد: «به نظر بنده حال بهتر است مسئولین تصمیم گیر بعد از شناسایی معلمان عزیز در عرصه‌ های مختلف هنری از آنها بخواهند که یک فرآیند تربیتی برای دانش آموزان و برای تربیت معلمان دیگر در آن رشته ها تعریف کنند و زمینه‌ هایی را برای حضور این عزیزان در کانون های فرهنگی، هنری، معاونت پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش فراهم کنند و در داوری جشنواره های بعدی از ظرفیت معلمان هنرمند بهره ببرند. همچنین می توانند از وجود این عزیزان در داوری و راهنمایی مسابقات فرهنگی، هنری دانش آموزان استفاده کنند. بعلاوه جشنواره معلمان هنرمند می تواند به یک کارگاه بزرگ توانمندسازی معلمان در عرصه تعلیم و تربیت تبدیل شود و در کنار برگزاری آن، کارگاه‌های تکنیک‌های هنری را به معلمان عرصه کند.»

این پیشکسوت فرهنگی بازنشسته بخاطر کسب رتبه اول نمایشنامه نویسی در اختتامیه دومین سال جشنواره فرهنگی معلمان هنرمند که‌ در ۲۹ خرداد ماه سال جاری که با حضور معاون پرورشی و فرهنگی وزارت، مدیر کل فرهنگی هنری، اردوها و فضاهای پرورشی وزارت آموزش و پرورش، رؤسای اداره فرهنگی، هنری اردوها و فضای پرورشی سراسر کشور و تعدادی از منتخبین سراسر کشور و جمعی از هنرمندان و معلمان استان شیراز در سعدیه برگزار شد، مورد تقدیر قرار گرفت.

دانش آموز خبرنگار: ابوالفضل مودب