هوای پاک؛ مطالبه‌ای که در آذربایجان‌غربی مغفول مانده است

با نگاهی به آمار روزهای پاک و ناسالم در استان آذربایجان غربی به راحتی می توان دریافت که سهم اغلب شهرهای استان از هوای پاک شاید به سه ماه هم در سال نرسد که این موضوع در شهرستان ارومیه بسیار حاد تر است.

طبق آمار منتشر شده از سوی اداره کل حفاظت محیط زیست تعداد روزهای پاک در سال جاری ۹۲ روز هوای پاک درپرجمعیت ترین شهر استان که همواره ارومیه بوده ثبت شده است.

شهرستانهای خوی و سلماس به ترتیب با ۷۵ و ۷۱ روز هوای پاک در رتبه های بعدی قرار دارند و شهرستان بوکان با ۱۶ روز پاک کمترین سهم را از آسمان آبی استان داشت.

سهم ناچیز شهرهای استان از هوای پاک بیانگر وجود چالش‌های بسیاری در مسیر دستیابی به هوای سالم و آسمان عاری ازآلودگی است که مهمترین این موضوعات عدم اجرای قانون هوای پاک به طور کامل، اعتبارات اندک تخصیص برای پیگیری این مساله، کمبود و فرسودگی ایستگاه‌های سنجش آلودگی هوا، افزایش بی رویه خودروهای فرسوده و در حال تردد در استان و دهها مساله و علت دیگر است که نیازمند آسیب شناسی جدی و پیگیری از سوی متولیان است.

براساس بررسی های انجام شده در آذربایجان غربی ۱۱ ایستگاه سنجش آلاینده های هوا وجود دارد که ۸ ایستگاه سالم بوده و بقیه نیز مشکلات نوسازی دارند و نیازمند ایجاد ایستگاههای استاندارد داخلی هستند، آنچه که عیان است این است که ۱۰ سال از ایجاد ایستگاه‌های سنجش کیفی هوا گذشته و ایستگاه جدیدی جز ایستگاه شهرداری در ارومیه نصب نشده است.

کارشناسان می گویند این ایستگاه‌ها فرسوده شده اند و سالانه باید ۱۰۰ میلیون تومان برای نوسازی شان اعتبار هزینه شود که این موضوع هم با توجه به بودجه های ناچیز دولتی ممکن نیست.

مساله تردد بیش از پنج هزار تاکسی فرسوده و کاربراتوری در ارومیه نیز نیازمند بررسی از سوی مسوولان ذیربط است چرا که ۷۰ درصد از آلودگی هوای مرکز استان در ایام سرد سال ناشی از خودروها و منابع متحرک است.

ناوگان حمل و نقل عمومی شهرها نیز فرسوده است این ناوگان هم اکنون توسط بخش خصوصی اداره می شود و مانند سایر کلانشهرها در این شهر نیز افراد فاقد توان مالی برای نوسازی هستند و این موضوع هر روز بر میزان آلایندگی انها می افزاید.

سوزاندن لاستیک در حاشیه شهرها برای استفاده از سیم‌های داخل لاستیک هم موضوعی است که در فصل سرد سال بسیار به چشم می خورد و نیازمند برخورد مسوولانه است.

اما آنچه که دراین میان مهمتر است و در قانون هوای پاک مقرر شده بود، افزایش راندمان تولید برق تجدید پذیر به مانند کشورهای دیگر است ولی این قانون هم هنوز مهجور است.

افزایش راندمان نیروگاه‌های حرارتی، افزایش استاندارد های سوختی در وسایل نقیله و نوسازی خودروهای دیزلی توسط شهرداری از دیگر راهکارهای ارائه شده در قانون برای این مخاطره زیست محیطی است که تابحال یا به آنها توجه نشده یا بسیار اندک مورد توجه بوده است.

در پیگیری های انجام شده معاینه فنی نیز طبق آنچه در قانون هوای پاک پیش بینی شده تاکنون کامل محقق نشده و پوشش فضای سبز هم مغفول واقع شده است.

تولید سوخت با کیفیت بالا نیز از توصیه ها و راهکارهای قانونی برای مقابله با آلودگی هواست که این مورد نیز کاملا محقق نشده است و می توان از آن جزء نیازهای استان برای دستیابی به آسمانی صاف، پاک و آبی نام برد که جز با اهتمام مسوولان میسر نخواهد بود.

در کنار مسوولان رسانه ها نیز در محقق شدن این مطالبه عمومی نقش کلیدی ایفا می کنند و نباید اجازه دهند تا این موضوع حیاتی در میان اخبار روزمره کمرنگ شود چرا که رسانه زبان گویای جامعه برای تحقق خواسته هایی است که بنا به علل مختلف از بی توجهی متولیان امر گرفته تا کمبود امکانات و دلایل متعدد دیگر مورد بی مهری و غفلت واقع شده اند.